Samenvatting: Les 1: Odontogenese En Histologie Van De Tand

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Les 1: Odontogenese en Histologie van de tand

• 1 Anatomie van de tand

• Anatomisch gezien kan je de tand opdelen in een kroon en een wortel:- Wat is een tandkroon? (+ klinische kroon)- Waar bevindt een tandwortel zich, wat is zijn functie en hoe heet het grensgebied tussen de kroon en wortel?- Wat is een pulpakamer, waar bevindt het zich en wat is zijn functie?

  Tandkroon
  - in de mond zichtbare gedeelte van de tand
  - in thk spreekt men vaak van --> klinische kroon
  - klinische kroon = deel van tand zichtbaar in mondholte 
  
  Tandwortel
  - bevindt zich in --> kaakbeek --> in een alveole
  - tand wordt hierin verankerd --> door PDL
  - grensgebied tussen kroon en wortel = tandhals
  
  Pulpakamer
  - een centrale ruimte: holte in de tandkroon
  - in wortel vormt dit --> pulpa kanaal (mondt uit in foramen apicale)
  - hierdoor: bloedvaten + zenuwvezels naar buiten en uit tand
  - deze zijn verbonden --> met PDL + omgevend weefsel

• 2 Odontogenese

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2
  Laat hier meer flashcards zien

• - Benoem aan de hand van de foto welke fase van de odontogenese dit is.- Wat is een kenmerkende verandering in deze fase?- Benoem de structuren met een pijltje- Hoe is deze afgelijnd?

  = Odontogenese in de 4de week
  
  Op de foto zie je:
  - het stomadeum
  - ontwikkelende maxillaire + mandibulaire boog
  - ontwikkelende tong
  
  In deze fase: onderscheiden we een stomadeum
  = embryonaal structuur dat ontwikkelt in de 4de week
  = primaire mondholte: je ziet een inkeping 
  --> belangrijke rol vorming: spijsvertering + ademhalingsstelsel van embryo 
  
  Deze is afgelijnd met
  - een ectodermale epitheellaag (oraal epitheel)
  - die rust op het ectomesenchym
  
  
  
  

• 2.3 Klokfase (14de - 18de week)

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2.3
  Laat hier meer flashcards zien

• - Welke fase van de odontogenese bevindt zich tussen de 14de en 18de week?- Waardoor wordt deze fase vooral gekenmerkt?- Beschrijf en leg uit welke veranderingen er ontstaan tijdens deze fase.

  Klokfase bevindt zich in
  --> de 14de - 18de week
  
  Fase wordt gekenmerkt door
  --> verderzetting van de permanente dentitie
  
  1. Je krijgt de vorming van een klokstructuur
  - die over de dentale papil hangt
  
  2. Op 14 weken heeft de dentale papil
  - zich diep gevestigd --> in de dentale kap
  
  3. Toekomstige anatomische vorm van tand wordt vastgelegd
  - door verdere ontwikkeling --> van glazuurorgaan
  
  
  4. Er treedt histo-differentiatie op (coming of age)
  - dentale papil --> tot odontoblastenlaag
  - binnenste glazuurepitheel IEE cellen --> ameloblastenlaag 

• 3 Dentinogenese

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 3
  Laat hier meer flashcards zien

• Leg de dentinogenese in de zevende maand uit in de 5 stappen adhv de elektronenmicroscoop afbeelding van het proces.

  1. Odontoblasten secreteren
  - niet gemineraliseerde dentine matrix
  
  2. Predentine mineraliseert tot
  - dentine
  
  3. Productie van predentine gebeurt
  - onder impuls van IEE
  
  4. Odontoblasten verschuiven
  - naar beneden
  - en laten uitlopers achter in het dentine
  
  5. Dentinevorming gebeurt van
  - cuspide (scherpe plooi in epitheel)
  - in de richting van de wortel

• 5 Wortelvorming

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 5
  Laat hier meer flashcards zien

• Leg uit hoe de ontwikkeling en eruptie van de definitieve tanden gebeurt.

  1. In de vroege kapfase ontwikkelt
  - een secundair tandkiem
  - thv binnenzijde --> van primaire tandkiem
  - op plaats waar lamina dentalis --> verbreed naar glazuurorgaan
  
  2. De secundaire tandkiem blijft ontwikkelen
  - tot klokfase
  - daarna rust --> tot leeftijd van ongeveer 6J
  
  3. Hierna gaat ontwikkeling verder
  - op dezelfde manier als de primaire kiem
  
  4. Door druk van definitieve tanden
  - op wortels --> van melktanden
  - gevolg = wortelresorptie
  - hierdoor --> melktand los en valt uit

• 6 Histologie van de tand

• 6.1 Dentine

  Dit is een preview. Er zijn 3 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 6.1
  Laat hier meer flashcards zien

• - Wat zijn DPP en DSP en waar staat het voor?-Welk effect hebben zij?

  DPP = Dentinefosfoproteinen
  - kan grote hoeveelheden calcium + collageen binden
  - induceert zo --> vorming van HA-kristallen
  
  DSP = Dentinesyaloproteinen
  - is aantoonbaar in peri-tubular dentine
  - inhibeert verdere aanmaak --> dentine
  - en verhindert zo --> occlusie van tubuli

• - Wat is het dentine tubuli en hoe loopt deze?- Hoe is deze gevuld?- Wanneer zijn zij te zien en welke vorm verloop hebben zij?- Wat kan je vertellen over de diameter en het verloop?

  = Evenwijdige kanaaltjes die lopen door de tand
  - met veel laterale vertakkingen van: D-G-J tot --> in pulpa
  - en in bevindt zich --> in het primair dentine
  
  De evenwijdige kanaaltjes zijn gevuld met:
  - vocht
  - neurale elementen
  - odontoblasten uitlopers
  
  Het is te zien
  - bij een doorsnede van de tand
  - in de tand hebben zij een S-vormig verloop
  
  Diameter
  - vernauwt op verloop --> van pulpa
  --> naar g-d-j, maar omgekeerde ivm dichtheid

• De calcificatie van dentine verloopt volgens 2 processen:- Welke zijn dit? +  leg uit hoe dat in zijn werking gaat.

  1. Lineaire calcificatie
  - zoals in manteldentine
  - waarbij anorganisch materiaal --> aangroeit
  - volgens ononderbroken --> frontlijn
  
  2. Globulaire calcificatie
  - komt voor --> onder manteldentine
  - waarbij meerdere --> kiemcentra of calcispheriten
  - bolvormig aangroeien --> tot ze elkaar raken en samengroeien

• 6.1.1 primair, secundair en tertair

  Dit is een preview. Er zijn 3 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 6.1.1
  Laat hier meer flashcards zien

• - Wat is primair + secundair + tertiair dentine?- Welke 3 verschillen kent secundair dentine tov primair dentine?

  Primair dentine
  - dit dentine vormt grootste volume van dentine
  - wordt gevormd --> tijdens tandontwikkeling
  
  Secundair dentine
  - dit dentine gevormd in continue proces --> na wortelvorming
  - wordt afgezet op grens: --> pulpa naar dentine
  
  Verschillen: secundair dentine tov primair dentine
  - vorming gebeurt --> trager
  - dezelfde structuur --> maar minder regelmaat
  - op dak + bodem pulpakamer --> meer afgezet dan zijwanden (asymmetrische verkleining)
  
  
  Tertiair dentine
  - oftewel reactief of reparatief dentine genoemd:
  - gevormd als reactie:  lokale, chemische, mechanische stimulus
  - bv: pijn, infectie, caries, trauma, etc

• Wat zijn de 3 belangrijkste eigenschappen van tertiair dentine?

  1. Kwaliteit is afhankelijk van:
  - duur + sterkte
  - van uitlokkende stimulus
  
  2. De vorming is
  - een belangrijk afweer mechanisme
  
  3. De afstand tussen het pulpaweefsel en bv bedreigende caries
  - wordt bij productie --> groter