Samenvatting: Les 7 Deel 1: Slokdarm, Maag, Pancreas, Darm

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Les 7 Deel 1: Slokdarm, maag, pancreas, darm

• 1 Slokdarm

• - Waar is hier sprake van? Welke aandoening is dit?- Wat is hier de oorzaak van?- Bij wie/wat komt dit voornamelijk voor?- Wat zijn de 2 symptomen?- Welke aandoening kan er ook voor zorgen dat het door de mond en keelholte manifesteert?

  = Infectieuze oesophagitis
  
  Oorzaak
  - schimmelinfectie (meestal c.albicans)
  - virale infectie (HSV, CMV)
  
  Komt vnl voor bij:
  - verminderde afweer (bv aids)
  - gm --> immunosupressiva, corticosteroïden, antibiotica
  
  Symptomen
  - dysfagie
  - pijn tijdens voedselpassage
  
  Candida-oesofagitis kan zich ook in mond- en keelholte manifesteren!

• = Etsing door geneesmiddelen: Leg hier verder over uit:- Welke geneesmiddelen kunnen dit veroorzaken?- Wat zijn de symptomen en wanneer verdwijnen deze?- Wat is de preventie hiervan?

  GM kunnen ulcera in slokdarm veroorzaken
  - acetylsalicylzuur, NSAID''s
  - AB --> tetracycline en clindamycine 
  - vitamine C
  
  Symptomen
  - pijn achter borstbeen
  - wordt erger bij slikken
  - verdwijnt meestal na +- 1 week
  
  Preventie
  - gm doorslikken --> met voldoende water

• 1.1 Reflux

• - Wat is GORD?- Hoe verloopt het normale proces en hoe verloopt dit bij GORD?- Wat zijn de symptomen en hoe worden deze klachten o.a uitgelokt?- Wat is de oorzaak van de symptomen?

  GORD = gastro-oesofagale refluxziekte
  
  Normaal
  - terugvloeien van de maaginhoud wordt verhinderd
  - door --> slokdarmsfincter/middenrif
  
  Bij GORD
  - zuur/gal/voedsel --> herhaaldelijk in slokdarm teruggevloeid
  
  Symptomen 
  - zuurbranden
  - regurgitatie
  - pijn (borst/maag)
  - klachten uitgelokt --> eten grote hvlheid, vet, chocola, neerliggen
  
  Oorzaak van de symptomen
  - sfincter gaat op --> ongewenste momenten open

• - Welke 4 factoren spelen een rol bij GORD?- Wat veroorzaakt GORD meestal?- Ook refluxoesofagitis kan optreden: welke symptomen brengt dat met zich mee?

  Factoren GORD
  - roken
  - buikomvang
  - zwangerschap
  - bepaalde gm
  
  Meestal --> hiatushernia
  
  Refluxoesofagitis kan ook optreden (=slijmvliesdefecten)
  - erosie --> mucosa, submucosa, spierlagen
  - beperkte bloeding
  - metaplasie kan (barett-mucosa)

• Welke 6 dingen behoren tot de behandeling van GORD? Geef ook aan welke medicatie hierbij kan helpen.

  1. Grote maaltijden vermijden
  
  2. Niet roken
  
  3. Gewicht verliezen
  
  4. Hoofdeinde bed verhogen
  
  5. GM
  - antacida
  - protonpomremmers (PPI)
  - maagzuurremmers 
  
  6. Antirefluxoperatie 

• - Welke orale symptomen kan je tegen komen bij mensen met reflux problemen en waar is dat dan aan te danken?- Welke symptomen is zelden sprake van?- Welke 3 adviezen zijn er voor deze patienten tijdens/voor de mondzorgkundige behandeling?

  Orale symptomen
  - palatale erosie
  - sommige antacida --> xerostomie, caries en candida
  - PPI --> smaakveranderingen
  
  Zelden sprake van
  - gingivabloedingen
  - trombocytopenie door gm
  
  Adviezen voor mz-behandeling
  - na reflux --> spoelen water of natriumbicarbonaatoplossing
  - niet eten --> vlak voor behandeling
  - behandelen in --> meer verticale positie

• 2 Maag

• - Wat zijn 2 andere benamingen voor maagulcera?- Welke oorzaken kan dit hebben?- Wat zijn de symptomen?- Wat is de behandeling hiervan?

  Maagulcera = Ulcus pepticum = Maagzweer
  
  Oorzaken
  - H.pylori
  - NSAID's
  - maagcarcinoom
  
  Symptomen
  - hevige pijn bovenbuik --> als maag leeg is (nacht)
  - pijn neemt af --> na inname voedsel en/of antacidum
  
  Behandeling 
  - PPI + AB --> bij h.pylori
  - niet roken
  - geen stress

• - Welke 3 ernstige complicaties kunnen optreden bij een maagulcera?- Welke orale afwijkingen zijn er bij een maagulcera en van wat is dat meestal een gevolg ?

  Ernstige complicaties
  - bloeding uit ulcus
  - perforatie van ulcus
  - stenose in pylorus/duodenum
  
  Orale afwijkingen
  - meestal gevolg van gm gebruik of complicaties
  - ijzergebrekanemie
  - andere gevolgen --> +- zoals GORD

• - Welk soort carcinoom is het bijna altijd bij een maagcarcinoom?- Welke 2 factoren spelen hierbij een rol?- Welke symptomen zijn er en wat is het verloop van de symptomen bij een maagcarcinoom?

  Maagcarcinoom = bijna altijd adenocarcinoom 
  
  Factoren die een rol spelen
  - voeding --> nitraten vs verse groenten en fruit
  - drinkwater (nitraten)
  
  Symptomen
  - in begin aspecifiek --> weinig eetlust, misselijk, vol gevoel
  - klachten nemen toe --> na verloop van tijd
  - gewichtsverlies
  - braken
  - dysfagie
  - ijzergebrekanemie --> door bloedverlies 

• Welke 5 gevolgen kent een maagcarcinoom voor de mondzorgkundige behandeling?

  1. Zelden:
  - metastasen in mandibula --> maxilla
  
  2. Vnl rond molaren 
  - pijn
  - zwelling
  - hogere mobiliteit 
  
  3. Paresthesieen
  
  4. Osteolytische laesies op RX 
  - duidelijk afgelijnd of diffuus
  
  5. Bij uitgebreide aantasting
  - gering trauma kan --> kaakfractuur veroorzaken