Samenvatting: Literatuur Vak Ethiek

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Literatuur vak Ethiek

• 1 HC 1

• 1.1 Rothfusz (2017) - Moraal

  Dit is een preview. Er zijn 15 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.1
  Laat hier meer flashcards zien

• Kunneman (2005) >>> normen en waarden op drie niveaus 

  
  
  
  

  1. Wetgeving en contractuele afspraken van organisaties om bepaalde doelen te halen.
     
  2. Deskundigheidsnormen >>> sociaal werker moet beschikken over kennis, kunde en vaardigheden.
     
  3. Waarden en normen die binnen de cultuur zijn verankerd (persoonlijke ontwikkeling en integriteit) en deugden (moed, eerlijkheid en medelijden).
     

  Naast deze waarden zijn er specifieke deugden waarover een sociaal werker moet beschikken, zoals moed, eerlijkheid en medelijden 

• Verplaetse (2008) >>> vier intuïtieve moralen - Hechtingsmoraal 

  
  
  
  regelt hoe we omgaan met de mensen met wie we
  verbonden zijn. Mensen kunnen zich inleven in degenen met wie ze een band hebben, en hebben veel voor hen over (bijv. in de relatie tussen ouders en kinderen). Als iemand een vriend helpt zonder dat hij daar zelf beter van wordt, of meeleeft met het lijden van een ander, komt dit voort uit de hechtingsmoraal. Hechtingsmoraal is beperkt tot de ‘in-group’ >>> mensen zijn eerder geneigd om hun vrienden of familie te helpen, dan om iets te doen voor vreemden. 

• Verplaetse (2008) >>> vier intuïtieve moralen - 2 Geweldmoraal

  
  
  
  een moreel systeem dat regelt hoe we met bedreigende situaties omgaan. Als mensen het gevoel hebben dat hun groep bedreigd wordt (of bijvoorbeeld in tijden van schaarste, of bij keuzes tussen doden of gedood worden), kan dat ertoe leiden dat ze het gerechtvaardigd vinden om zich, soms met geweld, te verdedigen. Geweld wordt gezien als immoreel. 

• Verplaetse (2008) >>> vier intuïtieve moralen - 3. Reinigingsmoraal

  
  
  
  regelt dat mensen reinheid koppelen aan het goede en besmetting aan het kwaad. Als mensen in aanraking komen met letterlijke of symbolische ‘vreemde smetten’, roept dat instinctief walging op. Door
  reinigingsrituelen proberen ze hun omgeving hiervan te ontdoen (bijv. na de oorlog werden vrouwen die een relatie met de bezetter hadden gehad, geschoren en schoongespoten). 

• Verplaetse (2008) >>> vier intuïtieve moralen  4 samenwerkingsmoraal 

  
  
  
  speelt een rol in de manier waarop mensen met
  elkaar samenwerken en omgaan met mensen die de samenwerking
  bedreigen. Mensen werken met elkaar samen om daar beter van te worden,
  en daarbij is het belangrijk dat ze op elkaar kunnen vertrouwen (bijv. als je iets koopt via marktplaats moet je erop kunnen vertrouwen dat het ook echt opgestuurd wordt). 

• Verplaetse (2008) >>> vier intuïtieve moralen

  
  
  
  Deze moralen zijn allemaal instinctief >>> ze bepalen ons gedrag en onze opvattingen over goed en kwaad, maar geven geen argumenten (ethiek doet dat wel). We spreken van ethiek als mensen op een systematische manier naar redelijke argumenten zoeken om te onderbouwen waarom een handeling goed of fout is. Moraal is niet statisch >>> morele opvattingen kunnen variëren afhankelijk van tijd en plaats (slavernij werd bijvoorbeeld vroeger gezien als legitiem, maar nu niet meer). 

• Culturele relativisme of universele waarden 

  
  
  
  De verklaring van de Rechten van de Mens is erop gebaseerd op de gedachte dat bepaalde rechten voor alle wereldburgers gelden. Dit betekend niet dat alle mensen ook krijgen waar ze recht op hebben. Rechten zijn pas nuttig als er ook plichten tegenover staan >>> het moet duidelijk zijn wiens plicht het is om te zorgen dat iemand krijgt waar hij recht op heeft. Het is niet zonder meer vanzelfsprekend dat de rechten voor iedereen op dezelfde manier gelden (vb. vrouwenbesnijdenis). 

• 2 HC 2

• 2.1 Gray (2020)- Kattenethiek

  Dit is een preview. Er zijn 21 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2.1
  Laat hier meer flashcards zien

• Moraal, een heel eigenaardige praktijk 

  
  
  
  Er wordt gedacht dat katten amoreel zijn >>> ze laten zich niet leiden door geboden en ze geen idealen hebben. Ze vertonen geen tekenen van schuldgevoel of wroeging, en evenmin van inspanningen om een betere kat te worden. Katten hebben geen regels van buitenaf die voorschrijven hoe ze moeten leven. 

• Wetten van moraal zijn universeel en categorisch. De moraal komt op de allereerste plaats.

  
  
  
  Mensen vinden moraal belangrijk. Ze vinden dat ze zich in hun besef van goed en kwaad het allermeest van hun dierlijke verwanten onderscheiden.
  

  •   Een leven dat niet aan de eisen van de moraal voldoet, kan niet veel waarde hebben >>> belang hechten aan zaken als plezier en schoonheid zijn niets waard wanneer ze niet op een moreel juiste wijze worden nagestreefd.
    
  •   Hier wordt eigenlijk gesteld dat er geen sprake kan zijn van fundamentele onenigheid als het gaat om goed en kwaad. Echter, in werkgelijkheid zijn er veel uiteenlopende en tegenstrijdige morele waarden. 
    

• Rechtvaardigheid is net zo goed een modekwestie als charme (Pascal). 

  
  
  
  Tegenwoordig is voor veel mensen rechtvaardigheid de kern van moraal. Rechtvaardigheid is echter niet zo onveranderlijk als men denkt, maar is net zo veranderlijk als stijlen in schoenen. De eisen van de moraal zijn voor de ene generatie anders dan voor de andere, en veranderen soms zelfs meer dan eens binnen de tijd van één mensenleven. Over tijd kunnen oordelen over moraal zelfs diametraal tegenover elkaar staan.