Informele logica en het topisch redeneren - Geldigheid - Intermezzo: syncategoremata en tweede intenties

6 belangrijke vragen over Informele logica en het topisch redeneren - Geldigheid - Intermezzo: syncategoremata en tweede intenties

Welke waren in de middeleeuwen de twee verschillende opvattingen over de aard en de natuur van de logische wetten?



  1. Het ene kamp definieerde de logische wetten in termen van 'syncategoremata'
  2. het ander kamp stelde dat de de logische wetten 'tweede intenties' belichaamden.

Het ging vaak om een kwestie van persoonlijke voorkeur, meer dan van een theorie.

Wat zijn categorematische termen?

Beschrijvende termen die als subject of predikaat dienst kunnen doen, vb.:
  • eigennamen
  • soortnamen
  • wat als naamwoordelijk deel van het gezegde kan fungeren
  • inhoudelijke bepalingen

Wat zijn subcategorematische termen? Wat zegt dit over de geldigheid van redeneringen?

Termen met een structurerende functie: zij betekenen slechts 'mee', met name door:
  1. nader te bepalen op welke wijze het predikaat toekomt aan het subject of
  2. aan te geven hoe een zin genomen moet worden (vb. zinsnegatie en modaliteiten) of
  3. aan te geven hoe zinnen met elkaar verbonden zijn:
    - 'alleen', 'behalve', 'tenzij', 'geheel'
    - de logische constanten 'alle, 'sommige', 'als... dan', 'noodzakelijk',...
    - het koppelwerkwoord

De geldigheid van de redenering werd hier gezien als een kwestie van structuren, bepaald door de optredende syncategoremata.
De logische wetten expliciteren de structurele betekenis van syncategorematische termen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is het verschil tussen 'eerste intentie' en 'tweede intentie'?

  1. Eerste intentie: de op de werkelijkheid gerichte of de werkelijkheid 'vattende' begripsinhoud.
    vb. het begrip 'redelijke zinnenwezen' intendeert de mensen.
  2. Tweede intentie: de verbanden tussen begripsinhouden.  Zij manifesteren de mogelijkheid van ons verstand om begrippelijk uiteen te halen wat in werkelijkheid één is.
    vb. verhouding tussen 'redelijk' en 'zinnenwezen'

Waarom is de formeel-logische aanpak van een topische redenering niet in strijd met het voorstel om drogreden bij voorkeur informeel (pragmatisch-dialectisch) te behandelen?

Bij de drogredenen ging het er om, te ontdekken wat er dialogisch fout was.  Bij de behandeling van de topische redenering concentreren we ons op de vraag hoe men van een gegeven uit via een topos tot de conclusie kan komen.  En die vraag behandelt men het best formeel-logisch, of Aristoteles dat nu deed of niet.

Wat is het onderscheid tussen logische wetten als syncategorematisch en logische wetten als tweede intenties?

Logische wetten als syncategorematisch: logische wetten expliciteren de structurele betekenis van syncategorematische termen.

Logische wetten als tweede intenties: logica is in deze opvatting de wetenschap van de juiste ordening der begrippen, en een logische wet toont een stukje of fragment van die ordening.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo