Informele logica en het topisch redeneren - Ontologie
12 belangrijke vragen over Informele logica en het topisch redeneren - Ontologie
Welke wezenlijke predikaten zijn er?
- Die het wezen volledig geven, nl.
- de species (of het soort)
vb. bij de mens: dat hij een 'redelijk dier' is - Die het wezen onvolledig geven, nl.:
- de genus (of het geslacht): dat wat het subject gemeen heeft met andere species van hetzelfde genus
vb. bij de mens: 'dier' ==> dit heeft hij gemeen met het dier
- de differentia specifica (of het soortmakend verschil): geeft aan wat exclusief eigen is aan de soort
vb. bij de mens: 'redelijk' zijn
Welke niet-wezenlijke predikaten zijn er?
- Het proprium (of strikte eigenschap): dit is omkeerbaar met het subject (een noodzakelijke bijkomstigheid)
vb. bij de mens: pijn kunnen hebben - Het accident logicus (of het bijkomstige): dit is niet-omkeerbaar met het subject; wat niet definitie, genus of proprium is, maar wel toekomst aan het subject (contingente bijkomstigheid; ze is er of is er niet)
vb. bij de mens: pijn hebben
Geef het schema voor de 4 zegbaarheden (praedicabilia)
- species (soort), definitie: drukt het wezen uit
- proprium (strikte eigenschap): drukt het wezen niet uit
Predikaat niet-omkeerbaar met subject - genus (geslacht): ligt in het wezen
- accident logicus (bijkomstige): ligt niet in het wezen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat is het verschil tussen zegbaarheden (praedicabilia) en categorieën (predicamenten)
Bij categorieën gaat het om woorden 'zonder verband', om woorden zich. Ze zijn namen van zijnde volgens hun zijnswijze. Ze articuleren de meerzinnigheid van het werkwoord 'zijn' in zijn noemfunctie.
Wat zijn categorieën (of predicamenten volgens Boëthius)
Subject en predikaat horen elk op zich tot een categorie.
vb. Sneeuw is wit
(substantie) (kwaliteit)
Waarom noemt men categorieën ook wel eens stampredikaten?
Wat betekent in de Topica dat een mening of stelling 'houdbaar' is?
Welke zijn de twee hoofdklassen waarin Aristoteles zijn categorieën indeelt? Benoem ook alle categorieën
- Substantie
Accidens (=het in-zijnde, hoort bij de substantie) - kwantiteit
- kwaliteit
- relatie
- plaats
- tijd
- actie
- ondergaan
- ligging
- het hebben (bezit of toestand)
Wat is een categoriale vergissing?
vb. De universiteit van Oxford beschouwen als een gebouw zoals de colleges.
Waarom is de notie 'categorie' een functioneel begrip, zowel op ontologisch als op semantisch vlak?
Categorieën zijn sleutelbegrippen om de werkelijkheid toegankelijk te maken: ze bepalen hoe iemand de wereld ziet. Men herkent er iemands ontologie aan.
- Aristoteles; de leer van zijnde of dingen met eigenschappen
- De jonge Wittgenstein zag de wereld als bestaande uit standen van zaken.
- W.N. Whitehead gebruikte 'proces' als grondcategorie.
Transcendalia zoals 'goed', 'het ene', 'de ware en 'het zijnde' zijn meerzijdige termen die tot diverse categorieën behoren.
Doorbreekt leer van de grammaticale schijn: 'vader' is bvb. een relatie
Wat is de leer van de praedicabilia of zegbaarheden? Leg uit.
De vraag of P (het predikaat) aan S (het subject) toekomt is meerzijdig en men moet wél weten over welk praedicabile het gaat. Want volgens Aristoteles hoort bij elk praedicabile een eigen soort redenering.
Iemand stelt: 'Alleen wie in staat is aan wiskunde te doen, is intelligent'. Wat kan je hiertegen inbrengen met een topische argumentatie?
'Aan wiskunde kunnen doen' wordt voorgesteld als een proprium van 'intelligent zijn'. Maar er zijn intelligente niet-wiskundigen en niet-intelligente wiskundige dus kan het alleen een accident zin: subject en predikaat zijn niet omkeerbaar en het predikaat ligt niet in het wezen.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden