Verpleegkundig handelen in het operatiekwartier - Positionering

17 belangrijke vragen over Verpleegkundig handelen in het operatiekwartier - Positionering

Heb je inzicht in de 3 basishoudingen waarin een patiënt gepositioneerd kan worden? Geef ook telkens de synoniemen.

1) Rugligging = supinatiehouding
2) Zijligging = laterale houding
3) Buikligging = pronatiehouding

Kan je de algemene aandachtspunten bij positionering van de operatiepatiënt omschrijven?

1) Vooraf duidelijke afspraken
2) Positioneren is teamwork: elk teamlid is verantwoordelijk
3) Droge onderlaag, geen contact tussen huid en metaal
4) Fixatieriemen en extra steunen niet te hard aanspannen/drukken
5) Steeds streven naar correcte anatomische positie
6) Geen tractie op de huid, geen druk op genitaliën
7) Extremiteiten niet laten afhangen over de rand van de operatietafel
8) Leidingen en connecties controleren op druk tegen lichaam en afknikking
9) Contact van huidoppervlakken met elkaar zoveel mogelijk voorkomen
10) Drukletsels: houding gedurende volledige ingreep blijven observeren
11) Bewuste patiënt: alle handelingen steeds aankondigen

Kan je de aandachtspunten bij de verschillende houdingen verwoorden en motiveren?

1) Vooraf grondig plannen en afspraken maken
2) Elk teamlid is verantwoordelijk voor correcte positionering
3) Droge onderlaag voor patiënt
4) Fixatieriemen niet te hard spannen (pulsaties controleren t.h.v. extremiteiten)
5) Geen tractie
6) Geen druk op genitaliën
7) Enkel verdoofde patiënt verplaatsen mits toestemming van anesthesist
8) Voeten en handen mogen niet afhangen van de tafel
9) Indien verblijfsonde -> deze mag niet afknellen
10) Blijven observeren
11) Alles aankondigen bij bewuste patiënt
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Kan je het risico op decubitus bij positionering toelichten?


Door druk- en schuifkracht: weefselvervorming -> druk op bloedvaten -> zuurstoftekort -> decubitus
INTRINSIEKE factoren

- comorbiditeiten (diabetes, kanker), fracturen, roken, ondervoeding, ondergewicht, BMI<19 of >40, afgenomen barrièrefunctie van de huid (IAD, transpireren), bestaande decubitusletsels

EXTRINSIEKE factoren
- duur en soort ingreep, houding operatiepatiënt, anesthesie, bloedverlies, lage arteriële druk, wrijving, vochtigheid, lichaamstemperatuur

Kan je het risico op zenuwbeschadiging bij positionering toelichten?

Door COMPRESSIE of TRACTIE

ter hoogte van zenuw of zenuwplexus -> door afknelling door hulpstukken of verkeerde positionering
en het letsel leidt tot koudegevoel, pijn, gevoelloosheid, parese, paralyse

AARD van letsel
is afhankelijk van positie, bv. Nervus ulnarisletsel door druk op ulnaire groeve

Kan je het risico op luxatie bij positionering toelichten?

= ontwrichting, uit de kom schieten van een gewricht

- vooral schouder en heup
- nooit zelf reponeren (wel door chirurg en anesthesist)

Kan je het risico op oogschade bij positionering toelichten?

- door vreemp voorwerp
- door uitdroging want: geen wimperreflex, verstoorde traanvochtregulatie

Kan je het risico op brandwonden bij positionering toelichten?

Bij monopolaire diathermie.
Als met een geactiveerd instrument een ander, geleidend, instrument wordt aangeraakt, zal, bij gebruik van monopolaire diathermie, de stroom ook door dit andere instrument kunnen lopen en zo op een ongewenste plaats een brandwond kunnen veroorzaken.

Kan je het risico op onderkoeling bij positionering toelichten?

- door lage omgevingstemperatuur
- schaars gekleed
- algemene narcose: immobiliteit
- afkoeling via operatiewonde

Kan je het risico op circulatiestoornissen bij positionering toelichten?

- afknelling en verkeerde positionering
- risico aan bepaalde positie bv. gynaecologische houding zorgt voor verminderde doorbloeding door afknelling t.h.v. de beensteunen, en de benen liggen hoger dan het hart en bij een patiënt met stollingsstoornis is er dus risico op trombose

Wat zijn preventieve maatregelen om decubitus tot een minimum te reduceren?

- hulpmiddelen en bevestigingsmaterialen correct gebruiken
- drukreducerende matras en kussens
- aantal lagen beperken
- lichaamsdelen die contact met elkaar maken beschermen
- huid die dicht op bot ligt beschermen
- zwevende hielen
- peroperatief niet op patiënt leunen
- peroperatief vermijden van hypothermie

Wat zijn preventieve maatregelen om zenuwbeschadiging tot een minimum te reduceren?

- positionering stoppen in geval van bewegingsbeperking
- gebruikte hulpmiddel afstemmen op anatomie
- voldoende kennis van anatomie en bewegingsmogelijkheden
- aandacht bij verplaatsen van instrumententafels want risico op afknelling lidmaat van patiënt
- geen contact van lichaamsdelen met en afknelling door harde onderdelen van operatietafel of positioneringshulpmiddelen waardoor druk op zenuwen ontstaat

Wat zijn preventieve maatregelen om luxaties tot een minimum te reduceren?

- bij locoregionale anesthesie: zo weinig mogelijk optillen van gevoelloze lichaamsdelen
- bij gyaecologische houding: benen tegelijkertijd en met ondersteuning van de knieholten langzaam in en uit beensteunen

Wat zijn preventieve maatregelen om oogschade tot een minimum te reduceren?

- oogzalf of oogdruppels om uitdroging van hoornvlies te voorkomen
- ogen dichtkleven met niet-irriterende kleefpleister
- controle contactlenzen
- eventueel gebruikmaken van kompressen en/of beschermende oogschelpen

Wat zijn preventieve maatregelen om brandwonden tot een minimum te reduceren?

- droog operatiegebied voorzien
- platen niet hergebruiken
- neutrale elektrode niet afknippen of niet afsnijden
- kleefplaats vrij van lichaamsbeharing en huidplooien
- neutrale elektrode niet op littekens, hematomen, ontstoken huid, botachtige structuren, in de buurt van metalen implantaat
- liever spierweefsel aan subcutaan vetweefsel
- neutrale elektrode dichter bij plaats van ingreep dan bij ECG-elektrode
- een in 2 gedeelde neutrale elektrode met lange kant naar operatieveld plaatsen
- vermijd lekstroom bij neutrale plaat

Wat zijn preventieve maatregelen om onderkoeling tot een minimum te reduceren?

- omgevingstemperatuur bijstellen
- patiënt verwarmen bv. warmeluchtdeken
- infuusvloeistoffen verwarmen
- patiënt zo lang mogelijk bedekken vooraleer ingreep
- patiënt bedekken op alle plaatsen waar niet wordt geopereerd
- verwarmde spoelvloeistof, beademingsgas

Wat zijn preventieve maatregelen om circulatiestoornissen tot een minimum te reduceren?

- preoperatieve screening op risicofactoren
- frequente controle van stollingstijd bij gekende tromboseproblematiek en antistollingsmedicatie
- afknelling van oppervlakkig gelegen bloedvaten vermijden
- bij gynaecologische houding: beensteunen zorgvuldig laten aansluiten onder kuiten maar geen druk in knieholten

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo