Van spiegels en van Kralen. Een inleiding op het begrip kunst - Bijzonder maken

11 belangrijke vragen over Van spiegels en van Kralen. Een inleiding op het begrip kunst - Bijzonder maken

Wat wordt verstaan onder de term 'bijzonder maken' of ‘making special’?

De term ‘bijzonder maken’, of  ‘making special’ is gepropageerd door de onderzoekster Ellen Dissanayake als alomvattende typering van het menselijk gedrag dat kunst produceert.
Zij wijst erop dat het een typische eigenschap is van de menselijke soort, om het ‘bijzondere’ op te merken en eventueel te koesteren.

Waarvoor wordt kunst, in brede zin opgevat als "bijzonder maken", vooral gebruikt?

Kunst wordt vooral gebruikt om plaatsen en handelingen te markeren die zich van het gewone of alledaagse moeten onderscheiden.
Daarom is het ook verwant aan het ritueel en kan kunst ook vaak optreden in de context van rituelen.

Wat is de invloed geweest op de vraag 'Wat is kunst'  door de verheffing van het banale tot kunst in de 20ste eeuw?

Een van de meest gehoorde antwoorden is: kunst is datgene wat zo genoemd wordt – een consensus-antwoord dus, in lijn met de ‘institutional theory of art’. Dit zou betekenen dat er geen kunst kan zijn geweest voordat er een kunstbegrip bestond, en betekent dan dat er ook niet van een prehistorie van de kunst kan worden gesproken.
De grotschilderingen bijvoorbeeld komen dan alleen maar voor in de geschiedenis van de kunst omdat ze later, op enig moment in de geschiedenis van het moderne kunstbegrip, als kunstwerken zijn opgevat.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Wat onderscheidt het "bijzonder maken" van mensen en het vergelijkbaar gedrag bij dieren zoals bijvoorbeeld bij de prieel vogel?


In tegenstelling tot dieren willen mensen bijzondere objecten behouden en bewaren, mede omdat mensen dikwijls met bijzondere objecten aangeven wat belangrijk is voor de gemeenschap waartoe zij behoren.

De afstand tot het gewone geldt ook voor artistieke middelen. Geef voorbeelden.

  • Poëzie: gebruik van ritmiek, woordkeus, formalisering, klankovereenkomst die in omgangstaal slechts zelden, of toevallig voorkomen
  • Muziek: ordening van geluiden, tonen en herhalingen die bijzonder zijn tov het gewone geluid dat ons omgeeft
  • Beeldende kunst en ornamentiek: opvallende kleuren, bijzondere contrasten en geordende patronen

Wat zijn verschillen tussen natuur- en mensen werk?

.-de rol van duurzaamheid en de herinnering, bv bij bouw en het onderhoud van deze constructies.
- onze coöperatieve soort heeft een grote interesse in de eigen stam of gens, de genetische voorouders en de totems of goden van de eigen stam en produceren zo een teken dat wat markeert wat belangrijk is voor de gemeenschap.
Voor de beeldende kunst gaat het om een bijzonder formaat, bijzondere materialen (duurzaam, kostbaar, exotisch materiaal of alle drie tegelijk.
bv Salomo.
De bouw van een tempel, opgedragen aan god van heel goed en duur materiaal met de bedoeling om een bezienswaardigheid te bouwen.


Wat wordt verstaan onder kunst in de brede zin?


Kunst, in brede zin opgevat als ‘bijzonder maken’, wordt in eerste instantie vooral gebruikt om plaatsen of handelingen te markeren die zich van het gewone of alledaagse moeten onderscheiden.

Mensen gebruiken dit ‘making special’ vaak als een gelegenheid tot samenwerking of groepsversterking, en produceren zo een teken dat markeert wat van belang is voor een gemeenschap.

Die verbijzondering kan allerlei vormen aannemen, maar als we het hebben over beeldende kunst, gaat het ook over een bijzondere formaat, of bijzondere materialen – duurzaam, kostbaar, exotisch materiaal, of alle drie tegelijk.

Welke ontwikkeling heeft op de kunstbeleving grote invloed gehad?

De instelling van het collectioneren en musealiseren heeft op de kunst beleving grote invloed gehad.
Zo groot, dat in de 20e eeuw een Marcel Duschamp naam maakte door schijnbaar willekeurige, zelfs banale objecten tot kunstwerken te promoveren, eenvoudig door ze in de context van kunst te presenteren (het urinoir). Duschamp stelde de vraag welk wezenlijk onderscheid er is tussen gebruiksvoorwerpen die archeologen kunnen interesseren en ‘bijzondere objecten’.

Waaraan kan kunst nog meer aan verwant zijn?

ritueel, en kan kunst ook vaak optreden inde context van rituelen. In het ritueel kunnen gebaren worden gestileerd, worden woorden en zinsneden gebruikt die afwijken van het dagelijks taalgebruik, en speelt vaak ook kleding een rol die in de dagelijkse omgang niet wordt gedragen. De afstand tot het gewone geldt ook voor artistieke middelen (woordkeus, ritmiek; oude poezie) in de ornamentiek en beeldende kunst; opvallende kleuren, bijzondere contrasten en geordende patronen.

In die versterking van samenwerking ligt volgens Dissanayake trouwens het evolutionaire voordeel van 'making special' voor de menselijke soort

die verbijzondering kan dus allerlei vormen aannemen, maar als we het hebben over beeldende kunst, gaat het ook om een bijzonder formaat, of bijzondere materialen - duurzaam, kostbaar, exotisch materiaal of alle drie tegelijk

Benoem wat het verschil is tussen menselijke en dierlijke producten van ‘bijzonder maken’ (paragraaf 2)

1. de rol van duurzaamheid en de herinnering, bijvoorbeeld bij bouw en onderhoud van bijzondere constructies.
2. onze cooperatieve soort een geweldige interesse aan de dag legt in de eigen stam of gens, de genetische voorouders en de totems of goden van de eigen stam.
mensen gebruiken dit 'making special'  vaak juist als een gelegenheid tot samenwerking of groepsversterking, en produceren zo een teken dat markeert wat van belang is voor een gemeenschap

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo