Grafmonumenten - De herontdekking van het portret in de middeleeuwen - De grisant tombe: realisme en ideal
22 belangrijke vragen over Grafmonumenten - De herontdekking van het portret in de middeleeuwen - De grisant tombe: realisme en ideal
Waarom werden volgens Panofsky nieuwe grafmonumenten ontwikkeld?
Hoe analyseerde Panofsky de ontwikkeling van de de tombe?
Panofsky hield daarbij geen rekening met het bestaan van een reservoir aan voorbeelden in de graftraditie van de oudheid. mn vwb de middeleeuwse tombe met gebeeldhouwde betekenis van de gestorvene
Volgens Panofsky levert de gisant vooral een plaatsingsprobleem op. Er worden daarom in de 12de en 13de eeuw vier soorten grafmonumenten ontwikkeld.
Welke vier soorten zijn dat?
TISCH GRAB / TABLE TOMB: Het beeld van de dode wordt op een soort tafel geplaatst.
ZERK IN HOOGRELIEF: het beeld v.d. dode werd in een zerk uitgevoerd en tegen een muur geplaatst. (liggend beeld staand geplaatst).
VLAKKE ZERK maar dan zeer picturaal uitgewerkt, geprojecteerd op het platte vlak. De dode werd weergegeven als een lijntekening in de steen of in een geelkoperen plaquette zgn. brasse. Deze brasses zijn vooral in de Nederlanden, het Duitse Rijk en het Engelse koninkrijk veel gemaakt.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
In de 12e en 13e eeuw werden 4 soorten grafmonumenten ontwikkeld. Welke?
Een tafelvormiggraf
Vlakke zerk met picturaal plat werk van de overledene.
Zerk in hoogreliëf maar dan rechtop tegen de muur geplaatst. Vaak werd een liggend uitgebeeld persoon rechtop geplaatst.
Wat kan men zeggen over Panofsky's visie?
Er kan ook een mogelijkheid zijn geweest, dat de graven uit de oudheid bekend zijn, gebruikt zijn in de ideeën, dat is met de sarcofaag waarschijnlijk gebeurd.
Ook was het onderscheidend van de rest.
Geef een voorbeeld van het funeraire assortiment wat vanaf de 13e eeuw werd toegevoegd.
Leeuw aan de voet. (moed en kracht)
engelen die het lichaam bewieroken.
lit de parade (staatsiebed).
Wie waren waarschijnlijk de leveranciers van de tombe's met gisant?
De kerkfabrieken (bouwbedrijven bij een kathedraal). De heiligenbeelden tonen duidelijke overeenkomst met de eerste gisants
Wat is de verandering vanaf de 13e eeuw voor wat betreft de handen?
In de loop van de 13e eeuw ontstaat hier uniformiteit in. De handen liggen dan gekruist over het lichaam. Zoals dat bij opbaren ook gebeurde.
Vrouwen hadden een minder realistische optie, zij hadden de handen in een eeuwig biddend gebaar.
Het werd verbeeld als een half hemelse zaligheid, een eeuwige slaap. In afwachting van de oordeelsdag.
Hoe is er in de latere middeleeuwen een realistischer beeld uitgevoerd van een gisant dan het liggende ten voeten uit beeld, wat oorspronkelijk wellicht staand bedoeld was?
- gesloten ogen en gekruiste handen (opgebaarde positie) / eerder waren dit geopende ogen en handen in gebaartaal die bij een sprekende / staande mens horen
- ingevallen wangen
- natuurlijke vallende plooivorming om het lichaam
- geen baldakijn en voetstuk
- wel een kussen onder het hoofd
- en symbolische leeuw (mannelijk attribuut van kracht) of hond (symbool van trouw) aan de voeten
Welke drie vormen van gisants kennen we in de Middeleeuwen?
- liggende figuur als levensecht standbeeld ten voeten uit
- liggende 'opgebaarde' figuur met gesloten ogen en gekruiste handen
- liggende figuur als 'eeuwig biddend' met uitgestoken gevouwen handen. (beati-toestand)
Waar werden de uitgevlakte vlakke zerken en brasses veel gemaakt?
Panofsky analyseerde de ontwikkeling van het middeleeuwse grafmonument in termen van
1. techniek en
2. esthetiek
-> struikelblok
Overgangsvoorbeeld van een grafmonument; Widukind 1130
Het is duidelijk dat de houding van deze gestorvene rechtstreeks is ontleend aan het inmiddels beproefde repertoire van staande gebeeldhouwde figuren, bijvoorbeeld heiligen, zoals die werden gemaakt voor portalen of pijlers van kerken.
-> het resultaat is geen plausibele verbeelding van een liggende figuur en dus onbevredigend
Wat kan als reden worden gezien voor de verticale plaatsing van zerken?
- Onderscheiden van horizontale zerken.
- Ruimtegebrek in kerken.
Waarmee houdt de middeleeuwse tombe met de gebeeldhouwde beeltenis van de gestorvene verband?
Vergelijking Widuking met Dirk van wassenaer uit 1465
-> er is een overtuigende weergave van een liggende dode gecreerd, die met gesloten ogen en gekruiste handen is opgebaard.
Twee elementen dragen in het bijzonder bij tot een grotere werkelijkheidssuggestie -> kussen en liggende leeuw
Dat het overeind zetten van zerken zijn oorzaak vindtin hetvoorkomen van slijtage is niet aannemelijk
Geef enkele verschillen tussen de grafplaat van hertog Widukind (1130) en de graftombe van Dirk van Wassenaer.
- Van Wassenaer is realistisch verbeeld, ligt op kussen. Leeuw voeteneind.
- Widukind staat onder baldakijn en maakt spreekgebaar. Houding ontleend aan staande gebeeldhouwde figuren.
Liggende leeuw of hond, engelen, matrassen van stro of weergaven van een compleet staatsiebed (lit de parade)
Een andere opmerkelijke verandering is de houding van de handen
In de oop van de 13e ontstaat ook hier een zekere uniformiteit, afgeleid van de funeraire praktijk zoals we die uit schriftelijke bronnen kennen; de handen liggen gekruist over het lichaam, op een wijze die bij werkelijk opgebaarde lichamen voorkwam
Wat betekent INVIDEO QVIA QVIESCVNT?
Minder realistisch zijn de evenees veelvoorkomende grafbeelden met uitgestoken gevouwen handen
-> de houding van de dode symboliseert een staat van halfhemelse zaligheid, een soort eeuwige slaap. De overledene is dood noch levend weergegeven, maar in een langdurig tussenstadium in afwachting van de oordeelsdag.
-> veelal zijn de ogen van deze biddende gisants niet gesloten. Aries wees in verband met deze 'prospectieve' iconografie, de ideale toestand demonstreert die zulke grafbeelden voor tijdgenoten weerspiegelden 'benijd hen omdat zij in rust zijn'
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
