Van Matisse tot Newman. Abstractie en expressie in de schilderkunst - Expressie - Picassao en Matise

19 belangrijke vragen over Van Matisse tot Newman. Abstractie en expressie in de schilderkunst - Expressie - Picassao en Matise

Wie zijn de grondleggers van het kubisme, waarvan de doorbraak dankzij de grote manifestatie van deze stijl op de Salon des Independants in 1911 plaatsvond, met werk van Juan Gris, Robert Delaunay en Fernand Leger.

Pablo Picasso (1881- 1973) en George Braque (1882-1963)

Welke kunstenaars vonden Picasso als leider van de avant-garde en het kubisme een uitgangspunt voor hun eigen kunst?

Kazimir Malevitsj constructivisme, Piet Mondriaan de Stijl, Umberto Boccioni.Futurisme.

Wat betekende expressie bij de academische schilderstijl en wat bij de nieuwe stijl, de expressionisten?

  1. Expressie in de academische kunsttheorie betekende het voorstellen van gevoelens en ideeen van de figuren op het schilderij. De middelen om dat te laten zien waren gebaren, gezichtsuitdrukkingen en fysiek of psychologisch contact tussen figuren onderling.
  2. Expressie in de nieuwe stijl betekende de weergave van een innerlijke visie., de zelfexpressie.
  3. Een andere betekenis is de expressie in de nieuwe stijl of stemming van een compositie  door een juiste keuze uit het register van vorm of kleur. Dus de beeldmiddelen , lijn, kleur, compositie en textuur konden hun eigen verhaal creeeren.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke stroming vertegenwoordigde Mondriaan?

De stijl.

Welke stroming vertegenwoordigde Malevich?

Het constructuvisme (geometrische abstractie)

Welke stroming vertegenwoordigde Umberto Boccioni?

Het futurisme.

Wat onderscheidde het kubisme van voorgaande stijlen?

Voor het eerst werd de perspectiefleer min of meer bewust opgeofferd.
Door figuren uit een veelheid aan eenvoudige geometrische vormen op te bouwen bood het een revolutionaire oplossing voor het probleem van afbeelden op een plat vlak.
Een constante sinds het impressionisme, bleef dat ook het kubisme geen verhalend karakter had.

Matisse ging in 1891 in de leer bij William Adolphe Bouguereau, de meest succesvolle academische schilder van het moment. Waarom stopte hij daar weer snel mee?

  • Hij voelde weerstand tegen zijn onderwijs.
  • Nadruk levensechtheid en voorkeur verhalende motieven => tegenzin.  

Welke schilders waren de grondleggers va het kubisme?

Picasso en Braque

In 1905, begon Picasso, waarschijnlijk bewust met hem te wedijveren  tegen Matissse op het gebied van de grote, radicale vernieuwingen

In 1908  ontwikkelde Picasso samen met Braque het kubisme.
In 1911 vond de doorbraak van het kubisme plaats dankzij de eerste grote manifestatie van deze stijl op de Salon van de onafhankelijken. Daar waren alleen navolgers van Braque en Picasso te zien, Gris, Delaunay, Leger.

Picasso en Braque, de beide grondleggers van het kubisme, exposeerden niet op de grote salons. Zij verwierven faam via de pers, onder meer dankzij lovende woorden van Apollinaire

Hoe vernieuwend was de wijze waarop Matisse tegen expressie aankeek?

Niet zo.
  • In de oudere verhalende kunsttheorie van de academie kwam het ook voor.
  • Niet alleen losse figuren, ook schilderij als geheel moet op het eerste gezicht qua vorm- en kleurkeuzes passen bij drama gekozen onderwerp.  

Net als in de 19de eeuw was de kunstkritiek aan het begin van de 20ste eeuw een belangrijke factor in de kunstwereld, even belangrijk als de Salons.
Uit welk concreet en opmerkelijk voorbeeld blijkt dit in paragraaf 1?

Picasso en Braque, exposeerden niet op de grote Salons, zelfs niet op de tentoonstelling die de doorbraak van het kubisme betekende, namelijk de Salon des Indépendants van 1911.
Zij hadden genoeg aan hun aanwezigheid in de pers, zo schrijft Rummens. dit tekent het belang van de kunstkritiek in deze tijd.

Picasso had als leider van de avant-garde minstens zoveel aanzien als Matisse

Malevitsj, Mondriaan, Boccioni en andere kunstenaars, die in de jaren 10 bekend werden als vertegenwoordigers van respectievelijk de zogenoemde constructivistische (geometrisch abstracte) tendensen, De Stijl en het futurisme, zagen in het kubsime van Picasso en Braque meer een uitgangspunt voor hun eigen werk dan in de kunst vanMatisse.

Matisse en Picasso hadden allebei hun bedenkingen tegen de eigentijdse academische schilderkunst. Waren zij daarin pioniers?

Nee, Gustave Moreau (1826 - 1898) - leermeester van Matisse - was ook al zeer kritisch op het academische historiestuk.

Inderdaad onderscheidde het kubisme zich van alle voorafgaande stijlen, doordat de eeuwenoude perspectiefleer, waarbij wordt uitgegaan van 1 vast gezichtspunt en waarin evenwijdige lijnen in het verdwijnpunt samenkomen, voor het eerst min of meer bewust werd opgeofferd.

Het bood daarbij een revolutuionaire oplossing voor een oud probleem bij het afbeelden op het platte vlak. Door figuren uit een veelheid aan eenvoudige geometrische vormen op te bouwen konden Picasso en Braque duidelijk afgebakende vormen creeren en het probleem vermijden dat de relatie tussen figuur en achtergrond iets onwerkelijks, als van een uitgeknipte vorm, had

-> een constante in de vernieuwende tendensen sedert het impressionisme bleef, dat ook het kubisme geen verhalend karakter had

Matisse en Picasso waren beiden hun carriere begonnen met het volgen van tradtioneel 19e academieonderwijs, waarin letterlijke natuurnabootsing en verhalende motieven centraal stonden, en expressie een andere betekenis had dan het weergeven van, zoals Matisse zei, een innerlijke visie

Bij expressie dachten de academici van oudsher niet aan het uitdrukken van persoonlijke gevoelens, aan zelfexpressie. In de academische kunsttheorie had het begrip 'expressie' altijd betrekking op het voorstellen van de gevoelens en ideeen van de figuren op het schilderij, niet die van de maker
De middelen daartoe waren;
- gebaren
- gezichtsuitdrukkingen
- fysiek of psychologisch contact tussen de figuren onderling

Expressie hoorde bij het figuurstuk dat met 'sprekende' gebaren verhalen uit de Bijbel, de mythologie of de geschiedenis verbeeldde.

Matisse ging in 1891 in de leer bij Bouguereau, de meest succesvolle academische schilder van dat moment. Hij voelde meteen een weerstand . De nadruk op levensechtheid en de voorkeur voor verhalende motieven vervulden hem met zo'n tegenzin dat hij spoedig besloot om Bouguereau te verlaten

Anders dan Matisse, die maar met moeite voldeed aan de academische eisen, blonk Picasso al vroeg uit in de academische figuurschilderkunst. Hij ging naar een academie in Barcelona, maakte hij zich de academische technieken eigen.
MAAR ook hij verwierp het historiestuk en vonde academische regels te star.
Tussen 1901-1906, gedurende zijn zogenoemde blauwe en roze periode, vervormde hij zijn motieven al op een onacademische, vrije manier, onder meer geinspireerd door het werk van Gaugin

Helemaal onbekend was dit idee in de oudere, verhalende kunsttheorie van de academie niet, al in de 18e werd welgezegd dat niet alleen de losse figuren,maar ook het schilderij als geheel op het eerste gezicht qua vorm- en kleurkeuze moesten passsen bij het drama van het gekozen onderwerp

Ook op andere terreinen liet Matisse zien dat hij na zijn vertrek bij Bouguereau nog sporen bewaarde vanzijn academische training; zijn studiezin en zijn manier om een schilderij voor te bereiden waren nog altijd min of meeracademisch te noemen. Zo bleef hij altijd modelstudies maken
-> academische  schilders legden daarmee de basis voor de levendige gebaren,houdingen en gelaatsuitdrukkingen van hun figuurcomposities

Maar voordat Matisse hier als een volbloed academicus wordt gepresenteerd, moet weer worden benadrukt dat hij, net als Picasso, ernstige bedenkingen had tegen de eigentijdse academische schilderkunst. Daarin waren Picasso noch Matisse trouwens pioniers.

Moreau bijvoorbeeld, leermeester tot wie Matisse zijn toevlucht nam binnen het academische ateliercircuit na de korte periode bij Bougeuereau, typeerde het 19e academische historiestuk al als 'een kinderlijke en idiote vermenging van theater, drama en beeldende kunst'

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo