Startpagina / Samenvattingen / Manieren van kijken inleiding kunstgeschiedenis / portretten-gemaakt-beeltenissen

Het geschilderde portret in de vroegmoderne period - Functies en gebruik van portretten

15 belangrijke vragen over Het geschilderde portret in de vroegmoderne period - Functies en gebruik van portretten

Waarvoor werden Portretten gemaakt? Noem er 8

1, Het vast leggen van een belangrijke gebeurtenis
2, De herinnering aan een persoon
3, De familie op de hoogte houden van iemands ontwikkeling/gezondheid
4, Huwlijksonderhandelingen
5, Representatieve doeleinde en propaganda (bijvoorbeeld stadhuizen)
6, zelfpresentatie van minder hooggeplaatste privépersonen
7, oefening
8, Er zijn ook portretten gemaakt voor de vrijemarkt zonder specifieke opdrachtgever.

Wat vormde vaak de aanleiding voor het maken van een portret?

Belangrijke gebeurtenissen, zoals het huwelijk, aanvaarding ambt of het bereiken van bepaalde leeftijd.
Herinnering aan personen (overleden)
Herinnering aan personen op afstand (op reis)
Levensteken
Huwelijksonderhandelingen in de betere kringen

Arnolfini portret van Jan van Eyck 1434

in dit dubbelportret zijn een man en een vrouw ten voeten uit weergegeven. De vele details die van Eyck rondom het paar heeft geschilderd, lijken te verwijzen naar hun huwelijk.
het precieze tijdstip van de memorabele gebeurtenis uit het leven van de geportretteerde waarnaar een portret kan verwijzen, is vaak in een opschrift op het schilderij aangebracht.

Een meer praktisch gebruik dan het levend houden van de herinnering aan overleden of anderszins absente dierbaren vormde het opsturen van portretten om familieleden die ver weg woonden een idee te gevenvan het welbevinden van de geportretteerde.

met name van de gezondheidstoestand en de ontwikkeling van kinderen kon men op die manier op dehoogte blijven

Hoe speelden portretten een rol in de zelfpresentatie van minder hooggeplaatste privé-personen?

Zo konden zij uitdrukking geven aan het beeld dat ze van zichzelf hadden of sociale rol die ze speelden.
Suggestie grandeur familie door opname portretten in series van soms zelfbedachte roemruchte voorouders.

Een bijzonder gebruik van portretten betreft huwelijksonderhandelingen in de betere kringen

peter paul rubens Hendrik IV ontvangt het portret van Maria de medici
niet alleen beschrijvingen waren belangrijk maar ook schilderingen

Welke collectieven gebruikten portretten om sociale status van leden tot uitdrukking te brengen?

Groepsportretten van broederschappen of schutterijen.

Volgens Angelica Dulberg waren de 15e en 16e portretten voor privegebruik vaak duidelijk niet bedoeld om aan de muur te hangen

niet zelden waren ze namelijk ook aan de achterzijde beschilderd.
Portretten blijken ook vaak voorzien te zijn geweest van een bedekking in de vorm van deurtjes, deksels of gordijnen.

Een meer publiek gebruik van portretten betreft representatieve doeleinden en propaganda. Met portretten werd bijvoorbeeld de macht van de soeverein tot uitdrukking gebracht

zoals tegenwoordig in rechtszalen en gemeentehuizen nog altijd het portret van de monarch of de president hangt, bevonden zich portretten op plaatsen war werd bestuurd of waar uit naam van de geportretteerde werd rechtgesproken.
Beeltenissen van heersers en hoogwaardigheidsbekleders maakten ook vaak deel uit van decoraties die langs de weg werden opgesteld als de machthebbershun intocht dedenin steden en zich door het volk lieten toejuichen

Daarnaast speelden portretten een rol in de zelfpresentatie van minder hooggeplaatste privepersonen

door middel van portretten gaven zij uitdrukking, zij het vaak voor een beperkt publiek, als de portretten waren opgehangen in woonhuizen of andere priveruimten, aan het beeld dat ze van zichzelf hadden of van de sociale rol die ze speelden.

Sommige ambitieuze personen lieten zich in voorname kleding en pose afbeelden, en eigenden zich daardoor een hogere sociale status toe

door portretten op te laten nemen in series van soms zelfbedachte roemruchte voorouders, werd een zekere grandeur van de familie gesuggereerd

Zelfpresentatie door middel van beeltenissen bleef niet beperkt tot individuen. Een collectief kon eveneens portretten gebruiken om het zelfbeeld en de sociale status van de leden tot uiting te brengen

voorbeelden daarvan zijn groepsportretten van broederschappen of schutterijen. In de Noordelijke Nederlanden kenden dergelijke groepsportretten een belangrijke ontwikkeling, die in de 17e culmineerde in het Hollandse schuttersportret. Deze groepsportretten van stadsmilities hadden een plaats in de min of meer publiek toegankelijke schuttersdoelen

De meeste portretten zijn gemaakt voor specifieke opdrachtgevers, meestal de geportretteerde zelf of een lid uit zijn of haar familie of huishouding. Toch zijn er ook portretten opde vrije markt verhandeld.

dat blijkt uit een verordening die in 1582 in Londen werd uitgevaardigd, waarin het verhandelen van portretten op straat werd verboden, schilderijen mochten alleen vanuit de ateliers van de schilders worden verkocht

Beeltenissen van personen die zich op een of andere manier onderscheidden, bijvvorbeeld door hun macht of door hun bijzondere prestaties op intellectueel of artistiek gebied, schijnen in brede kring aftrek te hebben gevonden

Bovendien waren voorstellingen van opmerkelijke fysieke verschijningen populair. vb dwergen, extreem behaarde mensen

Een aparte categorie van portretten die doorgaans niet voor specifieke opdrachtgevers noch voor de vrije markt zijn gemaakt, vormen beeltenissen die de schilder maakte van zichzelf, vrienden of familieleden

derhgelijke werken lijken vooral te zijn gemaakt als studiemeteriaal, vingeroefeningen etc Zelfportretten konden ook dienen als proefstukken om aan potentiele opdrachtgevers te laten zien dat de schilder in staat was om een overtuigende gelijkenis te vervaardigen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Manieren van kijken inleiding kunstgeschiedenis | 9789035817371 | Mieke Rijnders, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Het geschilderde portret in de vroegmoderne period - Functies en gebruik van portretten

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding