Kopie en navolging in het middeleeuwse bouwen - Gewelven, techniek, vorm en functie - Het kruisribgewelf
16 belangrijke vragen over Kopie en navolging in het middeleeuwse bouwen - Gewelven, techniek, vorm en functie - Het kruisribgewelf
Wat is het verschil tussen een kruisripgewelf en kruisgewelf?
Een kruisribgewelf wordt door de ribben gedragen terwijl bij een kruis gewelf de gewelfkappen zelfdragend zijn.
Ondersteund een kruisribgewelf het bovenliggende kruisgewelf?
Waarom was het kruisribgewelf een vast bestandsdeel van een gotische kerk?
1) vanwege estetische-prestigieuze aspecten
2) men kon hiermee de druk van van de gewelven beter concentreren op de plaats waar de ribben op de muur uitkamen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat is een tierceron? (Verdelingsrib)
- Hulprib die van een kapiteel of een andere gewelfdrager schuin opgaat, en niet uitkomt op een middelpunt van het gewelf.
- Samen met liernes vormen ze vaak decoratieve patronen in een net- of stergewelf.
Hoe werden de spatkrachten bij een kruisribgewelf in een gotische kerk opgevangen.
Door de ribben van te laten uitkomen op bundelpijlers of samengestelde pijlers, maar vooral door steunberen en luchtbogen.
Een kenmerk van een gotische kerk is de grote gebrandschilderde ramen.
Waardoor was dit mogelijk?
Door de toepassing van kruisribgewelven, waarbij de muur zelf bijna niets hoefde te dragen.
In welke periode deed het kruisribgewelf zijn intrede?
Aan het einde van de 11de eeuw in de romaanse bouwtrant.
Maar dit gewelftype kwam pas echt in zwang in de gotische bouwtrant.
Welke kerk wordt beschouwd als het eerst gotische kerkgebouw?
De Abdijkerk van Sant-Denis
Wanneer werd met de bouw van de Abdijkerk van Sant-Denis begonnen?
In 1136, en kwam niet eerder dan aan het eind van de 13de eeuw gereed.
Het kruisribgewelf is eenvariant van het kruisgewelf, dat in de bouwkunst na 1200 vrijwel alomtegenwoordig werd.
-> hiertoe maakte men formelen, waarover de stenen ribben werden gemetseld
Voor een eenvoudig vierdelig gewelf met vier ribben waren vier formelen nodig, die aan de onderzijde in het muurwerk werden verankerd en aan de bovenzijde aan elkaar werden bevestigd
Daarna werden uit de hand, dus zonder verdere ondersteuning, de gewelfkappen of gewelfschalen gebouwd
De gewelfribben droegen niet de gewelfschalen, hetgeen duidelijk is geworden door de schade die gewelven opliepen door bombardementen in WOII. Van sommige getroffen gewelven bleken de ribben uit de bgewelven te zijn gevallen, terwijl de gewelfkappen intact waren gebleven.
-> daarnaast spelen ribben ook een esthetische rol. Meestal zijn gewelfribben voorzien van profilering
In de latere middeleeuwen werden de gewelven vooral in engelse en duitse kerken door ingewikkelde, door gewelfribben gevormde patronen opgesierd.
Door deze verschillende ribben met elkaar te verbinden konden fraaie patronen ontstaan.
-> men spreekt dan van ster-, net- en waaiergewelven.
Waaiergewelven ziet men veel in engelse kerken
Hoewel het kruisribgewelf al aan het einde van de 11e zijn intrede deed in de romaanse bouwtrant, kwam dit gewelftype pas echt in zwang in de gotische bouwtrant, die in de loop van de 12e in de kroondomeinen van de franse koning werd geconcipieerd
Door dit gewelftype slaagde mlen erin om de druk van de gewelven als nooit te voren te concentreren op de plaats waar de ribben op het muurwerk uitkwamen.
De spatkracht vanht gewelf over het middenschip kon buiten al onder de dakrand door een systeem van steunberen en luchtbogen worden opgevangen
-> het muurwerk dat zich onder de gewelfkappen en tussen de steunpunten bevond, kon licht worden uitgevoerd en worden voorzien van enorme gebrandschilderde vensters
De koninklijke abdijkerk van Saint Denis bij Parijs wordt algemeen gezien als het eerste gotische kerkgebouw. De kerk was van meet af aan in zijn geheel met stenen overwelving gepland
daarbij slaagde men erin de verschillende onderdelen van het gebouw steeds beter op elkaar af te stemmen, zodat de constructie van steeds hogere kerken met steeds grotere vensters mogelijk werd.
De drang tot overtreffen zal de ontwikkeling zeker hebben gestimuleerd
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden