Artistieke expressie en maatschappelijke functies - Griekse beeldhouwkunst: bronnen, materialen en technieken
10 belangrijke vragen over Artistieke expressie en maatschappelijke functies - Griekse beeldhouwkunst: bronnen, materialen en technieken
1. Wat zijn de 4 belangrijkste kennisbronnen waarop onze kennis van de beeldhouwkunst uit de Griekse oudheid is gebaseerd?
- de bewaard gebleven originele stenen en bronzen beelden
- de in opdracht van Romeinse verzamelaars gemaakte kopieën van oudere Griekse beelden, waarvan de originelen inmiddels verloren zijn gegaan
- de afbeeldingen van beelden op andere voorwerpen, mn. munten en vaasschilderingen
- de geschriften van antieke auteurs, ihb Plinius Maior en Pausianus over technieken en materialen, locaties van verloren gegane beelden en over beeldhouwers
23. Uit welke bronnen stoelt onze kennis van de Griekse beeldhoudkunst uit de oudheid?
- Bewaard gebleven originele stenen en bronzen beelden;
- Romeinse kopieën van oudere Griekse beelden, vaak uitgevoerd in ander materiaal (marmer);
- Afbeeldigen van verloren gegane beelden op andere voorwerpen, zoals vaasschilderingen en muten. Geldt bijvoorbeeld voor het cultusbeeld van Zeus.
- Geschriften van antieke auteurs
- Plinius Maior (23/24-79 n. Chr.)
- Pausanias (circa 110-circa 180)
2. Welke materialen werden het meest gebruikt voor de beeldhouwkunst in de oudheid?
- steen: lokale grijswitte kalksteen en wit marmer
- brons: legering van koper en tin (beroemd was Korinthisch brons, vermoedelijk een legering van koper, tin en goud)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
25. Hoe werden stenen beelden gemaakt?
- De beelden werden gemaakt van grijswitte kalksteen of van wit marmer, beide lokale steensoorten. Er werden massieve rechthoekige blokken gebruikt. Ze werden voorbereid (de ruwe vorm uitgehakt) in of nabij de groeve. In het atelier werden ze verder afgewerkt.
- Aanvankelijk bleven de lichaamdelen binnen de contouren van het rechthoekige blok. Later 'verlaten' de ledematen het blok en worden uitstekende ledematen en attributen met een pen-gat verbinding aan de kern bevestigd.
- Alle beelden, dus ook de marmeren, waren oorspronkelijk beschilderd. Onderdelen werden vaak uit andere materialen toegevoegd. Hiervan zijn in veel gevallen alleen nog bevestigingsgaten terug te zien.
4. Omschrijf de techniek van het massief gieten in een mal. En wat zijn de voor- en nadelen?
Techniek:
- een model (meestal van hout) werd omkleed door kleiplakken in verschillende delen
- de kleistukken werden losgehaald, gebakken en weer aan elkaar gezet.
- in deze terracotta mal werd gesmolten brons gegoten
- na afkoeling werd het omhulsel verwijderd en bleef een massief bronzen beeld over
nadeel:
- alleen voor kleinere beeldjes
- veel brons nodig: massief
voordeel:
- brons kan hergebruikt worden
26. Wat was het meest gebruikte materiaal in de Griekse beeldhouwkunst?
Korinthisch brons was beroemd en waarschijnlijk een legering van koper, zilver en goud.
6. Beschrijf een andere manier van cire perdue, die als voordeel had dat meerder exemplaren van hetzelfde beeld mogelijk waren.
- van een compleet uitgewerkt beeldmodel van klei, hout of harde was worden mallen van klei gemaakt
- de binnenkant van deze mallen wordt bestreken met een dikke laag was
- daarna wordt de binnenkant gevuld met een kern van klei
- door verhitting wordt de klei hard en smelt de was zodat een ruimte overblijft tussen de kern en de mantel
- deze ruimte wordt gevuld met brons
- na afkoeling verwijdert men de mantel en holt men de kern uit, waarna een bronzen beeld of gedeelte overblijft
28. Wie zijn de wee uitvinders van het bronsgieten volgens de antieke literatuur?
31. Wat is het voordeel van het gebruik van brons boven steen?
- Brons kan worden hergebruikt want het kan worden omgesmolten.
- Brons kan opnieuw worden gegoten wanneer er gietfouten zijn.
32. Wat zijn 'chryselafantiene' beelden?
Combinatie van ivoor en goud.
De beelden bestonden uit een raamwerk van hout met daarop dunnen platen ivoor en goud die in de gewenste vorm waren bevestigd.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden