De subjectieve zijde van een strafbaar feit - Over opzet in het algemeen

15 belangrijke vragen over De subjectieve zijde van een strafbaar feit - Over opzet in het algemeen

Is opzet of culpa het meest voorkomende en belangrijkste subjectieve bestanddeel?

opzet

Het bestanddeel opzet is als subjectief bestanddeel belangrijker en meer voorkomend dan culpa. Waar komt opzet het meeste in terug en waar herken je het aan?

Opzet komt terug bij strafbare voorbereiding en poging. Enkele kenwoorden zijn: opzettelijk, oogmerk, mishandelen of valselijk opmaken.

De wetgever gaat er verder niet al te veel op in. In de rechtspraak is er meer over terug te vinden.

Heeft opzet een neutraal karakter in het strafrecht?

ja, buiten het bijzondere terrein (waarin soms expliciete verwoording van opzetvereiste is gebruikt (bv dwingen)) heeft opzet een vrij kaal, neutraal karakter
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn de centrale kenmerken van opzet?

weten en willen, maar een kwalitatieve beoordeling van dat weten en willen vindt niet direct plaats

Wat is de algemene interpretatieregel ten aanzien van opzet?

dat het opzet betrekking heeft op alle bestanddelen die Na het opzetvereiste in de delictsomschrijving zijn opgenomen.
Gaat om uitgangspunt dat soms moet worden aangepast tbv een redelijke toepassing

Wat zijn de uitzonderingen op de hoofdregel van het kleurloze opzet?

1) een delictsomschrijving waarin de formulering "opzettelijk... wederrechtelijk" wordt gebezigd zonder dat beide bestanddelen door het voegwoord 'en' zijn verbonden
2) is denkbaar dat de wetgever anderszins duidelijk maakt dat hij boos opzet in een bepaald delict vereist

Waardoor wordt opzet in hedendaagse rechtspraktijk mede bepaald en ingevuld?

door meer specifiek op het delict betrokken regels en omstandigheden

Welke inhoud heeft opzet in hoofdlijn?

een vrij algemene inhoud. Het gaat bij opzet in bijzondere delicten om variaties op één thema. Ook de criteria voor voorwaardelijk opzet (het willens en wetens aanvaarden van een aanmerkelijke kans) verschillen bijv niet per delict, variaties zijn daarbij vooral in de toepassing te vinden.

Wat is de leer van de  boze opzet en waarom is dit voor de officier van justitie zwaarder?

Naast de opzet gericht op de gedraging kan een verdachte dan bij een doleus delict slechts veroordeeld worden, indien hij zich ervan bewust was dat de gedraging wederrechtelijk was.

Op welke verschillende manieren komt probleem voor t.a.v. de toepassing van de leer van de kleurloze opzet bij delictsomschrijvingen waarin naast het bestanddeel opzet ook het bestanddeel wederrechtelijk staat?

  1. Opzettelijk en wederrechtelijk: de beide bestanddelen worden verbonden met het voegwoord 'en' (zie bijv. art. 350 lid 1 Sr) > HR 1952: opzet kan kleurloos zijn.
  2. Opzettelijk (...) wederrechtelijk: de beide bestanddelen volgen op elkaar of worden met elkaar verbonden door andere bestanddelen (art. 282 lid 1 Sr) > Dader moet op de hoogte van wederrechtelijke gedraging.

Wat is error in persona en error in objecto?

Als men zich vergist in het slachtoffer of in het object, dan rijst er doorgaan toch geen serieus opzetprobleem.

Welke aspct ligt in het bewezen verklaren van opzet ook besloten

een aspect van toerekening; opzet kan zich uitstrekken tot omstandigheden die het gevolg zijn van het in gang zetten van gebeurtenissen, ook al si niet direct beoogd wat daarbij uiteindelijk precies is gebeurd.

Normatieve en objectiverende aspecten

Opzet is een juridisch begrip met enkele normatieve en objectiverende aspecten. Dit blijkt ook uit de rechtspraak over mensen bij wie de wil/ en of het weten gestoord waren tijdens het plegen van het feit. Volgens vaste rechtspraak kan van opzet, van het willens en wetens zich gedragen of aanvaarden van bepaalde kansen, slechts dan geen sprake zijn 'indien bij de dader zou blijken van een zodanig ernstige geestelijke afwijking dat aangenomen moet worden dat hij van elke inzicht in de draagwijdte van zijn gedragingen en de mogelijke gevolgen daarvan is verstoken'

Zijn bij normatieve benadering van opzet gradaties en verschillende accenten mogelijk?

ja

Wanneer kan volgens HR slechts geen sprake zijn van opzet, van het willens en wetens zich gedragen of aanvaarden van bepaalde kansen?

indien bij de dader zou blijken van een zodanig ernstige afwijking dat aangenomen moet worden dat hij van elk inzicht in de draagwijdte van zijn gedragingen en de mogelijke gevolgen daarvan is verstoken

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo