Startpagina / Samenvattingen / Medicijnen: van Molecuul tot Mens / nulde-ordekinetiek-geneesmiddel-lichaam

Farmacokinetiek: A day in a drug's life - Nulde-ordekinetiek

4 belangrijke vragen over Farmacokinetiek: A day in a drug's life - Nulde-ordekinetiek

Wat gebeurt er wanneer de concentratie van een geneesmiddel in het lichaam de maximale eliminatiecapaciteit overschrijdt?

Soms overschrijdt de concentratie van een geneesmiddel in het lichaam de maximale eliminatiecapaciteit. Bij deze geneesmiddelen wordt de hoeveelheid van een geneesmiddel dat per tijdseenheid uit het lichaam wordt geëlimineerd, beperkt door de eliminatiecapaciteit van de lever en/of nier. In deze situatie wordt per tijdseenheid een vaste hoeveelheid geneesmiddel uit het lichaam verwijderd: de eliminatiesnelheid is dan niet meer beïnvloedbaar door een hogere geneesmiddelconcentratie.

Wat is de formule voor de nulde-ordekinetiek?

Je zou kunnen zeggen (met k weer een snelheidsconstante), dat: dC/dt = -k ofwel dC/dt = -k * C⁰ (want C⁰ = 1). Vanwege de 0-de macht in deze snelheidsvergelijking noemt men dit nulde-ordekinetiek: de snelheid van concentratieverandering is evenredig met C-tot-de-macht-nul.

Wat gebeurt er wanneer er accumulatie optreedt bij een nulde-ordekinetiek?

Dit geldt voor het anti-epilepsiemiddel fenytoine (merknaam Dilantin) en ook voor alcohol. Alcohol is geen geneesmiddel, maar wel een biologisch actieve stof en het heeft ook een capaciteitsbeperkte eliminatie. Bij nulde-ordekinetiek zal bij herhaalde toediening accumulatie kunnen optreden zonder dat ooit een steady-state wordt bereikt. Hierdoor kan alcoholvergiftiging ontstaan.

Wat zijn vier kenmerken van de nulde-ordekinetiek?

-Bij nulde-ordekinetiek is de eliminatiesnelheid onafhankelijk van de geneesmiddelconcentratie.
- In elk tijdsinterval wordt evenveel geneesmiddel uitgescheiden.
- De concentratie verandert lineair in de tijd.
- Treedt op als de lever en nieren de uitscheiding niet aankunnen en de beperkende factor vormen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Medicijnen: van Molecuul tot Mens

Bekijk samenvatting