Inleiding Medische Basiskennis

39 belangrijke vragen over Inleiding Medische Basiskennis

Wat is de speciële anamnese, de algemene anamnese en de hetero-ananmnese?

Speciële anamnese: de hoofdklacht/het actuele probleem wordt besproken (wat, waar, wanneer)

Algemene anamnese: hierin wordt de overige ziektegeschiedenis besproken (allergie, afwijkingen, andere behandelingen (bv. medicijngebruik, eerdere operaties), contactpersonen, drugs (alcohol, roken en overige drugs), eten)

Hetero-anamnese: familie of verzorgers verstrekken de benodigde gegevens over de patiënt.

Hoe verloopt het onderzoek als je met een klacht bij de arts op gesprek komt?

- 1e stap: anamnese (gesprek over de ziektegeschiedenis).
N.B. Familieanamnese: wat komt er aan aandoeningen voor in families.
- 2e stap: lichamelijk onderzoek (kijken, kloppen, luisteren, voelen)
- 3e stap: differentiaal diagnose (waslijst met opties wat het kan zijn)
- 4e stap: lijstje moet teruggebracht worden tot bij voorkeur 1 diagnose. Kan worden gedaan via:

* labonderzoek (ontlasting, urine, bloedonderzoek)
* beeldvormende onderzoeken (MRI, CT-scan, X-ray)
* Functie-onderzoek (cardiogram, longfunctie-onderzoek)
* Cytologie (celonderzoek)/Histologie (weefselonderzoek)

Wat nemen cellen op en wat scheiden ze uit?

Opnemen: zuurstof, brandstoffen en bouwstoffen
Uitscheiden: afvalstoffen (bv. kooldioxide of ammoniak)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Alle celkernen (uitgezonderd de geslachtscellen) bevatten dezelfde genetische informatie, verdeeld over hoeveel paar chromosomen?

23 (een mens heeft dus 46 chromosomen)

In welke 3 soorten kan preventieve therapie (je wilt iets voorkomen) ingedeeld worden?

* primair: inenting
* secundair: vroegtijdige opsporing. Bijvoorbeeld bevolkingsonderzoeken (mammografie etc.). Iemand heeft de ziekte al en je wilt hem zo vroeg mogelijk kunnen behandelen.
* tertiair: iemand heeft de ziekte al en je wilt voorkomen dat het nog erger wordt.

Wat zijn de 2 kenmerken dat iets een levend wezen is?

* Stofwisseling (organisme neemt stoffen uit de omgeving op, doet er wat mee en scheidt deze vervolgens weer uit)
* Voortplanting

N.B. Een boom is dus wel een levend wezen en een steen niet.

Wat is pH en hoe ligt dit voor een mens?

pH is de mate voor zuurgraad:

pH = 7 -> chemisch neutraal/zuur-base evenwicht
pH > 7 -> basisch
pH < 7 -> zuur

Voor een mens ligt de pH op 7,4. Een menselijk lichaam is dus licht basisch.

N.B. Wanneer er op een verpakking staat pH neutraal, dan wordt hiermee bedoeld 'gelijk aan het menselijk lichaam' (pH = 7,4)

Waaruit bestaan cellen? (zie ook tekening in aantekeningen)

* Celkern (nucleus) -> hierin zit DNA (met de genetische code voor eiwitten (enzymen, hormonen en hemoglobine)
* Daaromheen zit cytoplasma
* En daaromheen zit de celmembraan (vettige vliezen)

Noem 2 verschillen tussen mitose en meiose.

* mitose vindt plaats in alle lichaamscellen en meiose vindt plaats in de geslachtscellen
* bij mitose zijn de dochtercellen na de mitose identiek aan de moedercel, bij meiose zijn de dochtercellen niet identiek aan de moedercel.
* tijdens de mitose vindt geen uitwisseling van DNA tussen de chromosomen plaats, bij meiose is dit wel het geval (crossing over)
* bij mitose zijn de nieuwe cellen voor groei, herstel of ongeslachtelijke voortplanting. Bij meiose kunnen de cellen alleen voor geslachtelijke voortplanting worden gebruikt.
* bij mitose hebben de dochtercellen gepaarde chromosomen (46 stuks) en bij meiose hebben de dochtercellen enkele chromosomen (23 stuks).

Wat wordt bedoeld met 'crossing over' bij meiose?

De stukjes DNA die worden uitgewisseld tussen de chromosomen van een paar.

N.B. Hierdoor worden steeds andere stukjes chromosomen doorgegeven, waardoor de variatie bij het nageslacht bijna eindeloos is.

Welke 3 soorten spierweefsel onderscheiden we en beschrijf de eigenschappen en localisatie.

* Glad spierweefsel
* Dwarsgestreept hartspierweefsel
* Dwarsgestreept (skelet)spierweefsel

Glad spierweefsel: wordt aangetroffen in wanden van o.a. bloedvaten, bronchiën, darmen en urinewegen. Het trekt onwillekeurig en langzaam samen en is (vrijwel) onvermoeibaar. Werkt automatisch. Vasoconstrictie (vaatvernauwing), bronchoconstrictie (luchtpijpvernauwing) en peristaltiek (voortstuwende bewegingen) in darm of urineleiders wordt zo automatisch geregeld.

Dwarsgestreept skeletspierweefsel: lopen van bot naar bot. Dit type spierweefsel is willekeurig, waardoor we meestal controle hebben over de beweging, praten en mimiek. Dit type spierweefsel is echter wel snel vermoeid.

Dwarsgestreept hartspierweefsel: werkt net als glad spierweefsel automatisch en is onvermoeibaar. Trekt echter snel samen (contraheert snel).

Wat is het verschil tussen glad spierweefsel en dwarsgestreept spierweefsel?

Glad spierweefsel bestaat uit spiervezels in allerlei richtingen.

Dwarsgestreept spierweefsel bevat veel vezels die keurig naast elkaar liggen, waardoor een streeppatroon zichtbaar wordt.

Wat is het verband tussen cel, weefsel, orgaan en orgaanstelsel?

1.  Je hebt een cel: dit zijn de basisbouwstenen en functionele stofwisselingseenheden van elk weefsel. Ze kunnen differentiëren (verschil in bouw) en specialiseren (verschil in functie).

2. Weefsels zijn opgebouwd uit meerdere dezelfde cellen. Bijvoorbeeld spierweefsel.

3. Orgaan: opgebouwd uit meerdere weefsels bij elkaar

4. Orgaanstelsel/Functiestelsel: opgebouwd uit meerdere organen en de verbindingen daartussen. Bijvoorbeeld ademhalingsstelsel, spijsverteringsstelsel etc.)

5. Organisme: de mens (opgebouwd uit meerdere orgaanstelsels). De mens is een levend organisme.

Hoe komt het dat schade aan zenuwcellen zo moeilijk te herstellen is?

Zenuwcellen zijn zo gespecialiseerd, dat ze zich nauwelijks kunnen delen. Hetzelfde geldt voor hartcellen.

N.B. Huidcellen delen daarentegen wel weer heel gemakkelijk.

Wat is het verschil tussen milieu interieur en milieu exterieur?

Milieu interieur: de inwendige ruimte binnen in het lichaam. Het waterige milieu waarmee de weefselcellen omringd zijn:
- Weefselvocht
- Bloed
- Lymfe

Milieu exterieur: de buitenwereld. Ook lichaamsdelen/holten die in contact staan met de buitenwereld: spijsverteringskanaal (darmen), vagina, neusgaten, longen, oren.

Weefselvocht wordt constant gehouden (homeostase = stabiele toestand). Waarom is dit? En hoe voorkomt het bloed een verstoring van het weefselvocht?

Het weefselvocht wordt constant gehouden, omdat anders de weefselcellen niet optimaal kunnen functioneren. Het bloed voorkomt de verstoring door het weefselvocht continu te verversen. Weefselvocht is kleurloos en bestaat grotendeels uit water met daarin opgeloste stoffen en witte bloedcellen.

N.B. De bloedvloeistof die aan het begin van de haarvaten uittreedt, keert deels aan het einde van de haarvaten weer terug. Het restant wordt afgevoerd via de lymfevaten.

Wat is het verschil tussen bloedplasma en weefselvocht?

ze verschillen vooral wat betreft eiwitten: bloedplasma bevat meer eiwitten, omdat die de wand van de haarvaten niet kunnen passeren.

Waarom is differentiatie van cellen in het menselijk lichaam noodzakelijk?

Zodat iedere cel zich kan ontwikkelen tot een cel met een eigen specifieke functie.

Meerdere cellen vormen weefsels. Meerdere weefsels vormen organen. Meerdere organen vormen een orgaanstelsel en meerdere orgaanstelsels vorm het organisme mens.

Wat gebeurt er met het immuunsysteem wanneer iemand AIDS heeft?

Iemand is dan geïnfecteerd met het HIV-virus. Dit virus infecteert de T-helpercellen, maar laat de T-suppressors bijna onaangetast. Hierdoor wordt de immuunrespons als het ware 'uitgezet': er is geen stimulatie meer van de immuunrespons, maar wel onderdrukking. Ziekteverwekkers die normaal gesproken niet gevaarlijk zijn krijgen dan in ene vrij spel en zorgen voor levensbedreigende infecties.

Noem 2 functies van het lymfatisch systeem.

* Actief bij de afweer van het lichaam
* Ondersteunt de circulatie

Waar komen concentraties van lymfeknopen voor?

Deze komen voor op plaatsen waar de lymfe uit een groot achterliggend gebied verzameld wordt. Bijvoorbeeld de oksels en de liezen.

Wat is de ring van Waldeyer-Hartz?

Een verzamelnaam voor verspreid liggende gebiedjes lymfatisch weefsel op de overgang van mond- en neusholte naar keelholte.

De ring vangt bacteriën en andere ziekteverwekkers op uit de buitenlucht en voedsel. Dit brengt het immuunsysteem op gang.

Tot de ring behoren o.a.:
* keelamandelen
* tongamandelen
* neusamandelen
* lymfatisch weefsel rond de ingang van de buis van Eustachius

Welke 4 vormen van immuniteit/immunoglobulinen (er is geheugen aangemaakt) zijn er?

Boek:
- Natuurlijke passieve immuniteit ( via immunoglobulinen van de moeder: placenta, borstvoeding)
-  Kunstmatige passieve immuniteit (bv. immunoglobulinen worden  ingespoten. Ze beschermen onmiddellijk. Er worden echter geen  geheugencellen aangemaakt/gevormd, waardoor het slechts een paar maanden  helpt. Bijvoorbeeld Hepatitis B injectie na ongeluk)
- Natuurlijke  actieve immuniteit (door contact met ziekteverwekkers maken de  lymfocyten immunoglobulinen aan. Er worden geheugencellen gevormd,  waardoor er lange immuniteit is)
- Kunstmatige actieve immuniteit (vaccinatie. Er worden geheugencellen gevormd, waardoor de vaccinatie jarenlang beschermt).

Aantekeningen:
* actief (lichaam maakt zelf antistoffen aan)
* passief (borstvoeding, via placenta)
* natuurlijke weg
* kunstmatig passief (antiserum -> slangengif, resus antagonisme)

Welke 2 soorten van immunisatie zijn er?

* actieve immunisatie: er komt een dode of verzwakte ziekteverwekker in het lichaam (via natuurlijke weg of via vaccinatie). Hierdoor wordt het immuunsysteem geactiveerd en wordt immuniteit opgebouwd. Er worden geheugencellen gevormd.
* passieve immunisatie: de antistoffen worden het lichaam ingebracht, die helpen om de antigenen op te ruimen. Er worden echter geen geheugencellen gevormd. Geen immuniteit. 

Welke stoornissen van het immuunsysteem zijn er?

* Allergie: heftige afweerreactie van het lichaam op een antigeen. Hierbij zijn antistoffen betrokken. Het geeft lokaal ontstekingsverschijnselen. Symptomen: jeuk, gezwollen oogleden, tranende ogen, vlekjes, een loopneus, niezen, benauwdheid.
N.B. Het is een overmatige reactie van het lichaam op een relatief onschuldige prikkel.

* Anafylactische reactie: een acute levensbedreigende allergie-aanval. Bijvoorbeeld mensen die allergisch zijn voor noten of insectenbeten.

Symptomen bij een anafylactische reactie:
* De bloedvaten verwijden zich, zodat de bloeddruk heel snel daalt.
* Er ontstaat kortademigheid of benauwdheid
* Zwelling van de keel
* Flauwvallen
* Galbulten
* Jeuk
* Overgeven
* Maagkrampen
* Diaree

Waaruit is een lymfe samengesteld?

* Weefselvocht (grootste gedeelte)
* Hormonen
* Enzymen
* Antilichamen

Hoe komt immuniteit tot stand?

Doordat er stoffen in het lichaam worden gebracht die helpen om het lichaam immuun te maken (via actieve of passieve immunisatie)

Hoe wordt een tekort aan witte bloedcellen genoemd en hoe wordt een verhoogd aantal witte bloedcellen genoemd?

Leukopenie en leukocytose.

N.B. Bij Leukopenie is de weerstand afgenomen (bv na een chemokuur). Leukocytose is meestal een normale reactie bij infecties, bloedverlies en bij bepaalde beenmergafwijkingen.

Noem 2 groepen auto-immuun ziekten.

* auto-immuun ziekten waarbij een orgaan beschadigd wordt. Voorbeelden:
- schildklier (ziekte van Hashimoto)
- alvleesklier (Diabetes Mellitus)
- de bijnieren (ziekte van Addison)
- gewrichten bij Reumatoïde Artritis
- MS

* auto-immuun ziekten die het bindweefsel aantasten. Het immuunsysteem reageert op bindweefsel overal in het lichaam. Voorbeelden:
- Sclerodermie (verharding van bindweefsel)
- SLE (Systemische Lupus Erythematosus)

Ook ziekte van Crohn is een auto-immuun ziekte -> regionale darmonstekingen.

Waar moet vaccinatie bij kinderen voor zorgen?

* bescherming tegen bepaalde ziektes
* 'kudde-immuniteit'

Wat zijn de oorzaken van infecties en steriele ontstekingen?

infecties: doordat micro-organismen of wormen in of op het lichaam leven en daar weefselbeschadiging geven.

steriele ontstekingen: doordat weefsels op andere schadelijke prikkels reageren dan op ziektekiemen.

Waar zijn steriele ontstekingen een reactie op?

* mechanisch letsel (vallen, verkeersongeluk)
* (andere) fysische schade (hitte, kou, straling)
* chemische schade (alcohol, stoffen in rook)
* allergenen (penicilline, jodiumverbindingen)
* auto-immuniteit (afweer tegen eigen weefsels)

Hoe kan de diagnose AIDS gesteld worden?

* HIV-seropositiviteit (wanneer er bij een test immunoglobulinen tegen HIV gevonden worden. Seropositiviteit kan al na een paar maanden aangetoond worden, maar besmetting is pas na 6 maanden uit te sluiten. Dit komt omdat mensen ook trager immunoglobulinen tegen HIV kunnen vormen).
* Opportunistische infecties (infecties die bij normale afweer over het algemeen onschuldig zijn)

N.B. Gewoonlijk onstaat pas vele maanden tot vele jaren na de HIV-infectie AIDS. Het immuunsysteem is dan zodanig verzwakt dat er klachten optreden.

Allergie is een specifieke overgevoeligheidsreactie. De patiënt reageert op bepaalde moleculen uit de omgeving overgevoelig. Noem een paar voorbeelden.

* Pollen (stuifmeel/hooikoorts)
* Huisstofmijt
* Noten of pinda's
* Koemelkeiwit
* Schaaldieren
* Penicilline
* Wespen
* Stoffen in cosmetica
etc.

Hoe noemt men de stof (vaak een eiwit) waarvoor mensen met een allergie overgevoelig zijn?

 Allergeen

Auto-immuunziekten verlopen vaak chronisch. Wat wil dat zeggen?

dat er perioden met veel en perioden met weinig klachten zijn.

Waar worden auto-immuunziekten vaak mee behandeld?

Corticosteroïden, zoals bv. Prednison.

N.B. Deze onderdrukken de afweerreacties, zodat de pijn en de zwelling vermindert. Helaas onderdrukken ze ook de afweer tegen micro-organismen.

Wat is de belangrijkste vorm van allergie en waarom?

Allergie met een type I reactie.

Dit begint als een allergeen koppelt aan immunoglobuline E (Ig E) op mestcellen. Deze storten dan nl. histamine uit -> deze verwijden de bloedvaten en maken deze meer doordringbaar (permeabel). Ook prikkelen ze de sensoren. Gevolg van deze histamine-release is een ontsteking (kenmerken: roodheid, warmte, zwelling, jeuk en functieverlies).

N.B. Meestal zal dit leiden tot een hinderlijke huidreactie. Soms echter ook tot verstikkende luchtwegvernauwing en levensgevaarlijke anafylactische shock.

Wat zijn doorslaggevende onderzoeken bij een allergie?

* Anamnese
* Bloedtest (bv. RAST-test (Ig E test tegen bepaalde allergenen)
* Huidtest

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo