Cellen en weefsels - Weefsels - Steunweefsel

1. Soort eiwitvezels dat het bevat
   
2. soort tussencelstof
3. soort cellen

• collagene vezels: ze zijn meestal onvertakt, sterk en weinig elastisch dus trekvast;
• elastische vezels: deze zijn rekbaar en kunnen weer tot hun oorspronkelijke lengte terugveren. Ze zijn meestal vertakt, waardoor er een soort netwerk ontstaat;
• reticulinevezels (netvormige vezels): deze zijn erg dun en vertakt, waardoor een uiterst fijn netwerk ontstaat

• stevig of straf (collageen) bindweefsel: in de tussencelstof bevinden zich veel collagene vezels, bijv. pezen en banden (ligamenten);
• losmazig bindweefsel: in de tussencelstof bevinden zich weinig vezels. Dit bindweefsel doet vooral dienst als vulweefsel, bijv. onderhuids bindweefsel dat met vet is opgevuld (vetdepot);
• elastisch bindweefsel: in de tussencelstof bevinden zich veel elastische vezels, bijv. in de wand van de grote slagaders. Het elastisch bindweefsel vangt hier grote veranderingen in de bloeddruk op.

• bijdrage van elastische vezels nemen af -> huid minder veerkrachtig
• wand van arteriën wordt minder elastisch -> bovendruk in arteriën stijgt
• bij zwangeren worden bindweefsels elastischer -> gewrichten en banden worden slapper

• stevigheid, omhulling en verbinding van organen en een geleideweg voor vaten en zenuwen;
• het overbrengen van krachten van een spier. Vanzelfsprekend bestaan pezen uit stevig bindweefsel: de krachten zijn groot en het weefsel mag niet rekken, omdat een spiercontractie anders alleen de pees uitrekt en er geen beweging tot stand komt;
• uitwisseling van opbouw- en afbraakproducten vanuit het weefselvocht: dit is ook belangrijk voor de voeding van dekweefsel, dat zelf geen bloedvaten bevat;
• bescherming tegen schadelijke invloed van buitenaf; bovendien als verdediging door wondsluiting en littekenvorming. Bij beschadiging van weefsels sluiten de bindweefselcellen de beschadigde plek zo goed mogelijk af.

1. Opslag van vet als reserve
   
2. steun geven aan organen en weefsels
3. isolatiefunctie

• bloedvormend weefsel: het rode beenmerg dat zich in de spongiosa van de beenderen bevindt en waarin zich de verschillende typen bloedcellen ontwikkelen;
• lymfatisch weefsel in de lymfeknopen, waar de mazen van het netwerk zijn opgevuld met lymfocyten die daar ook voortdurend worden gevormd; ook de milt bevat veel reticulair bindweefsel;
• geel beenmerg, dat zich in de holten van pijpbeenderen bevindt en dat veel vet bevat, maar geen bloedvaten vormt.

1. Hyalien kraakbeen: bekleding van gewrichtsvlakken, ribkraakbeen, ademhalingswegen
   
2. Elastisch kraakbeen: oorschelpen, neusvleugels en epiglottis (strotklepje)
3. Vezelig kraakbeen: tussenwervelschijven, menisci, symfyse (verbinding tussen schaambeenderen)

• leptine: stimuleert bij muizen het verzadigingsgevoel. Behandeling van zwaarlijvige mensen leidde echter niet tot het gewenste effect. Het menselijke leptine blijkt dus op een andere manier te werken
• stoffen die ontstekingsreacties stimuleren. Hierin ligt mogelijk een verklaring voor het feit dat zwaarlijvige mensen een grotere kans hebben op atheroscleros (hart- en vaatziekten) en een bepaalde vorm van DM.

• hyalien kraakbeen
• elastisch kraakbeen
• vezelig kraakbeen

• Tussencelstof van kraakbeen bestaat uit chondrine (kraakbeenlijm) met daarin een wisselende hoeveelheid vezels. De kraakbeencellen liggen in groepjes ingekapseld in de tussencelstof ('kraakbeenmatrix').
• de tussencelstof is hierdoor betrekkelijk vast maar toch vormbaar.

• bij volwassenen is regeneratie alleen mogelijk vanuit het perichondrium. Bij beschadiging van het kraakbeen dringen cellen vanuit het perichondrium in het defect en vormen daar nieuw kraakbeen. Bij grote beschadigingen (en soms ook bij kleine) vormen deze cellen alleen littekenweefsel
• bij jonge kinderen kan beschadigd kraakbeen moeilijk regenereren en dan nog vaak onvolledig.

Voeding van de kraakbeencellen vindt plaats d.m.v. diffusie vanuit de bloedvaten in het perichondrium (kraakbeenvlies), dat het kraakbeen omgeeft.

Dat komt omdat kraakbeen evenals dekweefsel geen bloedvaten bevat (avasculair) en daardoor slecht geneest.

• bekleding van gewrichtsvlakken -> het geeft vanwege het gladde opp. weinig wrijving;
• ribkraakbeen;
• het tijdelijke skelet van de embryo bestaat ook uit hyalien kraakbeen, totdat het door bot vervangen wordt. Tot het einde van de groei blijven hiervan de epifysairschijven over;
• ademhalingswegen: larynx, trachea, bronchi en bronchioli.

• tussenwervelschijven vd wervelkolom (behalve in de kern hiervan: de nucleus pulposus) en in de menisci (meervoud van meniscus)
• symphysis pubica (symfyse)
• kraakbeenverbinding tussen de beide schaambeenderen -> voorafgaand aan een bevalling verweekt dit onder invloed van hormonen, waarna de ontsluitingsfase van de bevalling begint.

• het vormt door de bekleding van de gewrichtsvlakken een soort lager, waardoor de bewegingen in de gewrichten soepel verlopen. Wanneer de kraakbeenbekleding van de gewrichten degenereert (bijv. bij artrose) worden bewegingen vaak uiterst moeilijk en pijnlijk, doordat de ruwe boteinden over elkaar schuiven;
• speelt een belangrijke rol bij de vorming van vele botstukken zoals bij de groei van pijnpbeenderen;
• het vormt vaak een soepele botverbinding, bijv. tussen ribben en sternum (borstbeen), de tussenwervelschijven tussen de wervellichamen van de wervels;
• het geeft vorm aan bepaalde lichaamsdelen (oor, neus).

• hard, compact deel (compacta)
• sponsachtig deel (spongiosa)

Uit osteonen (botcilinders). In een osteon liggen beenlamellen in concentrische lagen dicht tegen elkaar aan gerangschikt rondom de kanalen van Havers, waarin bloedvaten lopen. Deze zorgen voor de voeding van de beencellen. De afbraakproducten van de stofwisseling worden afgevoerd door venulen.

• osteoblasten: beenvormende cellen;
• osteocyten: inactieve beencellen, die geheel door botmassa zijn omgeven;
• osteoclasten: botafbrekende cellen, eigenlijk een type witte bloedcellen.

• het geeft vorm en steun aan het lichaam;
• het biedt bescherming aan organen zoals hersenen, ruggenmerg en longen;
• het is een aanhechtingsplaats voor spieren;
• het biedt samen met het spierstelsel bewegingsmogelijkheden;
• het biedt plaats aan de vorming van bloedcellen in het rode beenmerg (ongeveer 9 miljoen per seconde). Een volwassene bezit in de spongiosa ongeveer 2,5 kg. rood beenmerg.