Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Medische kennis 2.1 - samenwerken / zorg-kwaliteit-palliatieve

Vera: Farmacologie bij pijn en palliatieve zorg

Q: De WHO kenmerkt de palliatieve zorg als 'een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard.' oftewel, een vraaggestuurde zorg en zorg waarbij het aankomt op multidisciplinaire samenwerking gericht op een holistische mensvisie. Wat is het verschil tussen curatieve, terminale en palliatieve zorg en het onderscheid tussen ziektegerichte en symptoomgerichte palliatie?

Curatieve zorg: gericht op het genezen/behandelen van de oorzaak Terminale zorg: focus op een zo goed mogelijke kwaliteit van sterven. Het overlijden vindt binnen drie maand plaats. Palliatieve zorg: focus op een zo goed mogelijke kwaliteit van leven. Hoe lang dit duurt verschilt per cliënt, de zorg kan dus soms ook jaren duren. Ziektegerichte palliatie: bestrijden van de ziekte en de symptomen en het verlengen van leven. Symptoomgerichte palliatie: kwaliteit van leven zo veel en zo lang mogelijk behouden, zonder iets aan het verloop van de ziekte te veranderen of het leven te verlengen.

Q: Als we het over organisatie van de zorg hebben, kunnen we onderscheid maken in de organisatie rondom de patiënt (micro) en de regionale/landelijke organisatie van de palliatieve zorg (meso- en macroniveau). Wat zijn voorbeelden van deze organisatie op elk niveau?

Microniveau: Formele en informele zorg, zoals mantelzorgers en vrijwilligers Voorkeur voor thuis overlijden, medisch-technische zorg kan dit mogelijk maken Bij niet thuis overlijden kan palliatieve zorg in woonzorgcentra, een hospice, verpleeghuizen en ziekenhuizen worden geboden Meso- en macroniveau: Landelijk stimuleringsprogramma palliatieve zorg: zet zich in om de kwaliteit, beschikbaarheid en bereikbaarheid te verbeteren Consultatiebureaus voor zorgverleners

Q: Verpleegkunde en complementaire zorg (CAM) gaan beiden uit van een holistisch mensbeeld en van het zelfhelend vermogen van de mens. Ze zijn beiden gericht op lichamelijke, emotionele, spirituele en existentiële behoeften van de mens. CAM wordt vaak gegeven door verpleegkundigen als aanvulling op medische therapie, maar sommige handelingen zijn mantelzorgers ook te leren. Wat zijn de vier belangrijkste soorten complementaire therapieën en waar werken ze voor?

1. Aromatherapie Gebruik van essentiële oliën tot behoud en bevordering van het lichamelijke, psychische en spirituele welzijn. 2. Massage Stimuleren van de huid en onderliggende weefsels ter bevordering van pijnverlichting, ontspanningen en/of circulatie 3. Warmte/koude Stimuleren van de huid en onderliggende weefsels met warmte of koude om pijn, spierspasmen of ontstekingen tegen te gaan. Koude is effectiever, maar warmte heeft meestal de voorkeur. 4. Muziek Kan gebruikt worden om specifieke verandering in het gedrag of de gevoelens van de patiënt te bevorderen. Het kan ontspanning bieden, maar ook invloed uitoefenen op pijnbeleving, pijngedrag en angst

4 belangrijke vragen over Vera: Farmacologie bij pijn en palliatieve zorg

Opioïden zijn de meest sterke en effectieve pijnstillers. Ze zijn onder te verdelen in zwakke opioïden (Codeïne en Tramadol) en sterkwerkende opioïden (Morfine, Oxycodon, Fentanyl en Remifentanyl). Veelvoorkomende bijwerkingen kunnen helaas misselijkheid en braken, obstipatie, sufheid en verwardheid, bradycardie en hypotensie en afhankelijkheid zijn. Hoe werken deze opioïden precies?

Ze blokkeren de prikkeloverdracht door op de synapsen die de afferente en efferentie neuronen samen vormen aan het presynaptische en postsynaptische membraan te binden.

Presynaptische membraan: remmen opengaan CA+-kanalen -> remmen afgifte neurotransmitter overdracht.
Postsynaptische membraan: binding aan opiaatreceptoren -> minder gevoelig voor stimulatie neurotransmitter

De WHO kenmerkt de palliatieve zorg als "een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard." oftewel, een vraaggestuurde zorg en zorg waarbij het aankomt op multidisciplinaire samenwerking gericht op een holistische mensvisie.

Wat is het verschil tussen curatieve, terminale en palliatieve zorg en het onderscheid tussen ziektegerichte en symptoomgerichte palliatie?

Curatieve zorg: gericht op het genezen/behandelen van de oorzaak

Terminale zorg: focus op een zo goed mogelijke kwaliteit van sterven. Het overlijden vindt binnen drie maand plaats.

Palliatieve zorg: focus op een zo goed mogelijke kwaliteit van leven. Hoe lang dit duurt verschilt per cliënt, de zorg kan dus soms ook jaren duren.

Ziektegerichte palliatie: bestrijden van de ziekte en de symptomen en het verlengen van leven.

Symptoomgerichte palliatie: kwaliteit van leven zo veel en zo lang mogelijk behouden, zonder iets aan het verloop van de ziekte te veranderen of het leven te verlengen.

Als we het over organisatie van de zorg hebben, kunnen we onderscheid maken in de organisatie rondom de patiënt (micro) en de regionale/landelijke organisatie van de palliatieve zorg (meso- en macroniveau). Wat zijn voorbeelden van deze organisatie op elk niveau?

Microniveau:

Formele en informele zorg, zoals mantelzorgers en vrijwilligers
Voorkeur voor thuis overlijden, medisch-technische zorg kan dit mogelijk maken
Bij niet thuis overlijden kan palliatieve zorg in woonzorgcentra, een hospice, verpleeghuizen en ziekenhuizen worden geboden

Meso- en macroniveau:

Landelijk stimuleringsprogramma palliatieve zorg: zet zich in om de kwaliteit, beschikbaarheid en bereikbaarheid te verbeteren
Consultatiebureaus voor zorgverleners

Verpleegkunde en complementaire zorg (CAM) gaan beiden uit van een holistisch mensbeeld en van het zelfhelend vermogen van de mens. Ze zijn beiden gericht op lichamelijke, emotionele, spirituele en existentiële behoeften van de mens. CAM wordt vaak gegeven door verpleegkundigen als aanvulling op medische therapie, maar sommige handelingen zijn mantelzorgers ook te leren. Wat zijn de vier belangrijkste soorten complementaire therapieën en waar werken ze voor?

1. Aromatherapie
Gebruik van essentiële oliën tot behoud en bevordering van het lichamelijke, psychische en spirituele welzijn.

2. Massage
Stimuleren van de huid en onderliggende weefsels ter bevordering van pijnverlichting, ontspanningen en/of circulatie

3. Warmte/koude
Stimuleren van de huid en onderliggende weefsels met warmte of koude om pijn, spierspasmen of ontstekingen tegen te gaan. Koude is effectiever, maar warmte heeft meestal de voorkeur.

4. Muziek
Kan gebruikt worden om specifieke verandering in het gedrag of de gevoelens van de patiënt te bevorderen. Het kan ontspanning bieden, maar ook invloed uitoefenen op pijnbeleving, pijngedrag en angst

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Medische kennis 2.1 - samenwerken

Bekijk samenvatting