Een eeuw van grote veranderingen - Problemen in de kerk

34 belangrijke vragen over Een eeuw van grote veranderingen - Problemen in de kerk

In de strijd tegen ketters kreeg de kerk hulp van vorsten, GEEF EEN VOORBEELD

Keizer Karel V, heerser van Spanje, Nederlanden en het Duitse rijk 1515-1555.
hij wilde dat al zijn onderdanen hetzelfde geloof hadden. dus hij verbood het kopen of verkopen van boeken waarin kritiek op de kerk stond
hij bestrafte ook het prediken over het nieuwe geloof en het verbergen van ketters.
hierop stonden zware straffen, onthoofding of de brandstapel

Lucas Cranach de Jongere maakte rond 1545 deze houtsnede over de protestanten en de katholieken. Cranach was een goede vriend van Luther. De tekenaar noemde zijn prent 'De protestanten zijn verbonden met God, de katholieken gaan naar de hel'.

De juiste manier van geloven volgens de tekenaar is aan de linkerkant van de prent afgebeeld. Waaraan zie je dat?

Daar zie je engelen in de hemel, kinderen die worden gedoopt, een geestelijke die de waarheid spreekt tot God zelf en mensen die aandachtig luisteren.

Welke kritiek op de kerk zie je in deze bron?

De paus verdient veel geld, geestelijken luisteren naar de duivel, monniken geven zich over aan gokken.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat deed Luther in 1517?

hij protesteerde tegen allerlei zaken in de kerk die niks met geloof te maken hadden
hij vertaalde de Bijbel in het Duits en wat niet in de Bijbel stond moest worden afgeschaft:
het pausschap en het geloof in heiligen

Was de tekenaar katholiek of protestant?

Hij was protestant.
Volgens hem gingen de katholieken naar de hel en hadden protestanten het juiste geloof.

De leiders van de kerk wilden dat iedereen in Europa leefde volgens de regels van de kerk. Vanaf 1200 spoorde de kerk ketters op en dwong hen tot bekering.  Van wie kreeg de kerk in deze strijd hulp ?

Van vorsten zoals Karel V.

Welke straffen kreeg Luther voor zijn kritiek op de kerk?

  • de paus zette Luther uit de kerk
  • Keizer Karel V verklaarde Luther vogelvrij; iedereen mocht Luther ongestraft doden

Door wie werd Luther beschermd en waarom

hij werd beschermd door Duitse vorsten omdat:
  1. de Duitse vorsten vonden dat mensen zelf hun geloof moesten kiezen
  2. Luther vond dat een vorst de baas was van de kerk en niet de paus en dus kregen vorsten grote invloed op de kerk in hun gebied

Wat waren de straffen als je deze dingen toch deed ?

Onthoofding of de brandstapel.

Karel wilde dat al zijn onderdanen hetzelfde geloof hadden. Hij wilde geen ruzies over het geloof. Het katholieke geloof was het enige dat alle onderdanen in zijn grote rijk verbond.

Over welke landen heerste Karel V ?

Van 1515 tot 1555 heerste hij over Spanje, de Nederlanden en het Duitse Rijk.

Vanaf 1500 kwam er nog meer kritiek op de kerk. Op welke manier protesteerde Maarten Luther tegen allerlei zaken in de kerk die niets met het geloof te maken hadden ?

In de bijbel stond hoe je je moest gedragen. Maarten Luther liet de bijbel vertalen in het Duits. Wat niet in de bijbel stond, b.v. Het pausschap en het geloof in heiligen, moest worden afgeschaft.

Maarten Luther vond ook de handel in aflaten door de katholieke kerk verkeerd. Wat zijn aflaten ?

Door aan aflaat te kopen, kreeg je een plaats in de hemel.

Volgens Luther kwam je alleen in de hemel door veel te bidden en echt te geloven. 

Hiernaast een foto van een aflaat waarop staat dat iemand een plekje in de hemel heeft gekregen.  Hiervoor is veel geld betaald.

Waar kreeg Maarten Luther veel volgelingen en hoe noemde men deze volgelingen ?

Vooral in het Duitse Rijk. Ze heten lutheranen.

Wat vond de paus van de acties van Maarten Luther en welke straf gaf hij aan Luther ?

De paus vond dat Luther veel te ver ging in zijn kritiek tegen de kerk. De paus zette Luther uit de kerk. Dat was een hele zware straf.

Welke 2 stromingen ontstonden er in de christelijke kerk?

  1. Rooms-katholieken, die trouw bleven aan de paus in Rome
  2. protestanten, die volgde de ideeën van een hervormer (bijv. Luther, Calvijn)

Noem een aantal verschillen tussen katholieken en protestanten

  • de kerken: bij de protestanten zijn ze sober, zonder heiligenbeelden, en bij de katholieken zijn de kerken juist rijk versierd
  • priesters: bij de protestanten mogen ze trouwen, bij de katholieken niet
  • vergiffenis vragen: bij de protestanten doe je dat zelf aan God, bij de katholieken moet dat via een priester

Waren alle Duitse vorsten het met Karel V eens ?

Nee, sommige vorsten gingen Luther beschermen. Zij vonden dat mensen zelf hun geloof moesten kunnen kiezen.

De Duitse vorsten hadden nog een reden om Luther te beschermen, welke was dat ?

Volgens Luther was de vorst de baas van de kerk en niet de paus. Zo kregen vorsten grote invloed op de kerk in hun gebied.

Lutheraan * = Volgeling van Luther, een monnik die protesteerde tegen fouten in de kerk. Volgens Luther moest een vorst de baas van de kerk en niet de paus.

Waarom besloot de katholieke kerk tot de Contrareformatie/ hervormingen?

  1. omdat veel katholieken vonden dat misstanden in hun kerk bestreden moesten worden.
  2. om de Reformatie te stoppen

Welk voordeel hadden vorsten, als ze luthers werden?

Zo kregen ze meer macht, want Luther gaf de vorsten een belangrijke positie in de kerk.

Vorsten in Scandinavië en Engeland zagen nog meer voordelen in de Reformatie, welke en wat is Reformatie ?

Rijke kloosters en kerken werden opgeheven en hun rijkdom en gebouwen kwamen in het bezit van de vorst en de hoge edelen.

Ook de belastingen van de kerk gingen voortaan naar de vorsten.

Reformatie = kerkhervorming die werd ingezet door Luther, Calvijn en vroege protestanten.

Noem naast Maarten Luther nog een andere hervormer uit die tijd. Wat waren zijn ideeën ?

Johannes Calvijn. Zijn ideeën gingen nog verder. Volgens hem moesten gelovigen zelf bepalen wat er in de kerk gebeurde. Wanneer gelovigen het niet eens waren met de gang van zaken, mochten zij in opstand komen tegen en vorst.

Hoe ontstonden er 2 stromingen in de kerk ?

Hervormers zoals Luther en Calvijn vonden dat de kerk veranderd moest worden. De paus was het niet met hun eens en zette Luther, Calvijn en hun aanhangers uit de kerk. Zo ontstonden er twee stromingen in de christelijke kerk.

Hoe dachten calvinisten over de macht in de kerk?

Niet de vorst bepaalt wat in de kerk gebeurt, de gelovigen zelf bepalen dat.

Voor een vorst was het calvinisme dus geen aantrekkelijke godsdienst, want daardoor kreeg hij minder macht.

Welke godsdiensten waren aantrekkelijk voor vorsten?

  • Katholieke geloof
  • Lutheranisme


Met deze godsdiensten behielden vorsten hun macht.

In de 16e eeuw ontstonden twee christelijke stromingen.
Wat hoort bij katholieken en wat bij protestanten?
  • Zelf bijbel lezen
  • Alleen priesters de bijbel lezen
  • Eenvoudige kerken zonder beelden
  • Contact met God kan alleen via een priester

  • Zelf bijbel lezen = Prostestanten
  • Alleen priesters de bijbel lezen = Katholieken
  • Eenvoudige kerken zonder beelden = Protestanten
  • Contact met God kan alleen via een priester = Katholieken

Noem een verschil tussen de kerk van de katholieken en de protestanten

Katholieke kerk: Rijk versierd en veel beelden van heiligen.
Protestantse kerk: Sober en er staan geen beelden van heiligen.

Noem nog een aantal verschillen tussen de protestantse kerk en  een katholieke kerk.

  • Protestantse priesters mogen trouwen. (katholieke priesters niet)
  • Protestantse gelovigen kunnen zelf vergiffenis vragen aan God. Dat hoeft niet, zoals bij de katholieken, via een priester.

Veel katholieken vonden ook dat de misstanden in kerk bestreden moesten worden. Wat waren de veranderingen ?

  • Priesters werden beter opgeleid.
  • Priester moesten zich voortaan aan strenge regels houden en zich meer met de kerk bezighouden.

Hoe noemen we de veranderingen die de katholieke kerk zelf door ging voeren ?

Contrareformatie *

* Hervormingsbeweging binnen de katholieke kerk die begon tijdens de 16e eeuw als reactie op de protestantse Reformatie.

Waardoor ontstonden er in de 16e eeuw bloedige oorlogen in grote delen van Europa ?


Doordat katholieke vorsten de kerk probeerde te helpen tegen hun strijd tegen het protestantisme. Zij bestreden vorsten en burgers die de hervormers steunden.

Wat weegt volgens de schilder zwaarder ?

Wat was volgens deze schilder het juiste geloof?

Volgens de schilder  weegt de Bijbel weegt de bijbel zwaarder.

Het geloof van Luther of andere hervormers.

Wat wilde de schilder duidelijk maken met dit schilderij?

Dat het niet om goud gaat, maar om Gods woord.

Wat hoort bij wat, protestanten of katholieken ?

Gekleurde kleding of zwarte kleding
Allemaal dezelfde kleding of allemaal verschillend 
Veel voorwerpen bij zich

Katholiek = Gekleurde kleding Protestant = zwarte kleding
Protestant = Allemaal dezelfde kleding Katholiek = allemaal verschillende kleding
Veel voorwerpen bij zich = katholiek Protestant = geen voorwerpen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo