Het bestuur: Athene en Sparta

21 belangrijke vragen over Het bestuur: Athene en Sparta

Spartaanse vrouwen moesten sterk en gezond zijn om kinderen te baren die later gezonde soldaten en moeders zouden worden. Wat stond er in de Spartaanse wet wat vrouwen moesten kunnen ?


Hardlopen, worstelen, discuswerpen en speerwerpen.

Wat werd er eens in de vier jaar in Olympia georganiseerd ?


Een hardloopwedstrijd voor ongetrouwde Griekse meisjes ter ere van de godin  Hera (de vrouw van Zeus). Vooral Spartaanse meisjes deden hieraan mee.

Gezondheid en kracht waren zó belangrijk voor de Spartanen dat alle pasgeboren Spartaanse baby's onderzocht werden. Door wie werden zij onderzocht ?

Door de raad van ouderlingen. Deze raad bepaalde of een kind sterk genoeg was. Zo ja, dan mocht het blijven leven. Zo nee? Dan werd het achtergelaten in het Taigetosgebergte om te sterven.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Het begrip 'spartaans' wordt in onze taal nog steeds gebruikt als we iets erg streng, sober of hard vinden. Leg uit waarom het die betekenis heeft

Omdat vroeger Spartanen heel streng en onbeschoft waren.

Soorten bestuur. In het begin was er meestal een monarchie, wat is dat ?

Dan is een koning de baas, dit is erfelijke. Hij kreeg hulp van een raad van ouderlingen (wijze, oude mannen)

Wie kregen later ook inspraak in het bestuur ?

Rijke mannen kregen inspraak in ruil voor het beschermen van de polis. Zij moesten de stad dus verdedigen en als beloning daarvoor kregen ze inspraak in het bestuur.

De poleis voerden onderling regelmatig oorlog, die uitgevochten werd door zwaarbewapende soldaten. Wie waren die soldaten ?

Dat waren rijke mannen, die zelf wapenuitrusting betaalden. Zo ontstond een aristocratie.

Ook in Athene was er een periode waarin een tiran aan de macht was. Rond 590 v.C. werden er wetten aangenomen waardoor ook 'gewone' burgers moesten vechten in het leger. Wat kregen de burgers daar voor terug ?

Ze  mochten meebeslissen over zaken als oorlog en vrede.

Wat werd Athene in 508 v. C ?

Een democratie. Kleisthenes een Atheense politicus zorgde ervoor dat de macht bij de Atheense demos (het volk) kwam te liggen.

Alle Atheense mannen met burgerrecht en ouder dan 18 jaar namen voortaan deel aan de volksvergadering.

Wat werd er tijdens zo'n volksvergadering in Athene bepaald ?

  • Beslissen over oorlog en vrede
  • Sluiten bondgenootschappen
  • Keuren wetten goed of af
  • Mogen 1 keer per jaar iemand wegstemmen (ostracisme)

Hoe zag het Atheense bestuur eruit ?

  • Er was een raad van 500 personen. Deze werden tijdens de volksvergadering 1x per jaar geloot. Ze bereiden wetten voor. (tijdens je leven mag je hier max 2 x inzitten)
  • Rechters, deze bestraffen mensen die zich niet aan de regels houden. Ook door loting bepaald, voor 1 jaar.
  • 10 strategen (generaals). Geven leiding aan het leger en de vloot. Deze worden echt gekozen voor 1 jaar.
  • 50 personen hadden de dagelijkse leiding. Deze werden door de raad van 500 personen iedere maand gekozen.


De Atheners zorgden er dus voor dat bestuurders niet te lang een machtige positie hadden.

Waarom werkte de democratie in het begin niet goed  en welke oplossing bedacht de strateeg Perikles hiervoor ?

Arme burgers hadden geen tijd en geld om steeds een dag vrij te nemen om te vergaderen.
Perikles bepaalde dat de burgers voortaan een dagvergoeding kregen als ze naar een vergadering moesten.

Om de democratie te beschermen werd het ostracisme ingevoerd, wat was dat ?

De burgers konden de naam van een verdacht persoon op een scherf krassen. De persoon die de meeste stemmen kreeg werd dan een aantal jaren uit Athene weggestemd. Dit noemde men het Schervengericht.

Elk jaar werd tijdens de volksvergadering besloten of er een schervengericht gehouden moest worden.

Welke burgers zaten er in de volksvergadering in Sparta ?

Alleen mannen die ouder waren dan 30 jaar. Tot hun 30e waren de mannen bezig met het vervullen van de militaire training en de dienstplicht.

Hoe zag het Spartaanse bestuur eruit ?

  • Volksvergadering van mannen ouder dan 30 jaar
  • 5 gekozen manen voor het dagelijks bestuur
  • 28 gekozen mannen, ouder dan 60 jaar voor de raad van ouderlingen. Zij gaven tot hun dood raad aan het dagelijks bestuur en de koningen.
  • 2 erfelijke koningen, zij voerden het leger aan in oorlogstijd. Zij waren met zijn tweeën, zodat het Spartaanse leger nog steeds een bevelhebber had, als één van beiden zou sneuvelen.
  • Als er vrede was dan waren de koningen priester en spraken ze ook recht.

Sparta had eigenlijk twee bestuursvormen in één. Welke twee waren dat? Leg je antwoord uit.

Sparta was zowel een monarchie als een democratie. Het had namelijk twee koningen, maar ook een volksvergadering.

Wat was de Delische Bond ?

Bondgenootschap van een aantal Griekse poleis, aangevoerd door Athene. Vernoemd naar het eiland Delos.

Deze bond had een sterke vloot.

Wat was de Peloponnesische bond ?

Bondgenootschap van een aantal Griekse poleis, aangevoerd door Sparta. Vernoemd naar het schiereiland Peloponnesos.

Deze hadden een goed getraind leger.

Wie won de Peloponnesische oorlog ?

De oorlog duurde bijna dertig jaar en werd uiteindelijk gewonnen door de Spartanen met hulp van de Perzen. De Perzen gaven de Spartanen geld om schepen te bouwen.

Hoe verliep het einde van de oorlog ?

In 405 v.c. vernietigden de Spartanen de Atheense vloot, waardoor er geen graan meer naar Athene gebracht kon worden, uitgehongerd moesten de Atheners zich een jaar later overgeven. Als straf werden de muren rondom Athene afgebroken en werden alle olijfbomen omgehakt.

Waarom vernietigden de Spartanen de stadsmuur en de olijfbomen in Athene?

Om hun macht te laten zien, maar ook om te voorkomen dat Athene weer snel op kon krabbelen. Athene was een handelsstad; zonder olijfbomen miste het een belangrijk handelsproduct en zonder muren was het onveilig in Athene.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo