Startpagina / Samenvattingen / Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfilosofie. / recht-radbruch-wet

De politieke en juridische context van de Universele Verklaring - Van wettelijk onrecht naar bovenwettelijk recht

6 belangrijke vragen over De politieke en juridische context van de Universele Verklaring - Van wettelijk onrecht naar bovenwettelijk recht

Door wie werd in 1946 een opstel uitgebracht en waar ging dit opstel over?

Het opstel uitgebracht door strafrechtjurist en rechtsfilosoof Gustav Radbruch (1878-1949). Het opstel met de titel 'Wettelijk onrecht en bovenwettelijk recht' behoort zonder twijfel tot de belangrijkste rechtsfilosofische teksten van die eeuw. Het gaat over het probleem hoe om te gaan met mensen die misdaden begingen onder de schijn van de naailegaliteit, een probleem dat ook tijdens de Neurenberger processen speelde.

Waarom zijn wet en recht volgens Radbruch niet hetzelfde? En wat heeft dit met de Tweede Wereldoorlog te maken?

Hij vond dat positief recht getoetst moest worden aan het natuurrecht, omdat in de Tweede Wereldoorlog onnatuurlijke (niet-rechtvaardig) wetten waren.

Wat is volgens Radbruch het 'wettelijk onrecht'?

Het wettelijk onrecht gaat over strafbaar handelen dat ten onrechte de schijn van wettelijkheid heeft kunnen aannemen. Volgens Radbruch zijn wet en recht niet identiek. De gestelde, positieve wetten moeten worden beoordeeld aan de hand van het bovenpositieve recht, een bovenwettelijk criterium. Dat criterium duidt Radbruch aan aan met 'natuurrecht', 'goddelijk recht' of 'rederecht'.

Waarom acht Radbruch het rechtspositivisme verantwoordelijk voor het feit dat degenen die bij de rechtsgang in Duitsland betrokken waren zich zo gemakkelijk voegden naar de nazi's en dus het wettelijk onrecht?

Rabruch acht het positivisme verantwoordelijk voor de rechtsgang in Nazi Duitsland, waarbij de Nazi's degene die bij de rechtsgang betrokken waren zich zo gemakkelijk voegden naar de Nazi's. Dit komt volgens Radbruch doordat zij d.m.v. twee beginselen enerzijds soldaten en anderszijds juristen aan zich wisten te binden. Deze beginselen waren 'bevel is bevel' en 'wet is wet'. Juist het ontkennen van een bovenwettelijk criterium zou dus behulpzaam zijn geweest bij de misdaden van het nazisme. Onrechtvaardige wetten waren niet herkenbaar omdat men geen criterium van 'bovenwettelijk' recht aanvaarde.

Volgens Radbruch moet in een ondraaglijke spanning tussen wat de rechtvaardigheid eist en wat een bepaalde wet verlangt, de laatste wijken voor de eersten. Hoe zit dat?

De geldigheid van een bepaalde wet is niet afhankelijk van de vraag of hij door een bevoegde autoriteit gesteld is, maar hij mag ook niet 'op ondraaglijke manier' onrechtvaardig zijn. De geldigheid van het recht is dus mede afhankelijk van 'rechtvaardigheid'.

Hoe moest volgens Radbruch het positieve recht en de uitvoering daarvan ten tijde van de Tweede Wereldoorlog in Duitsland worden beoordeeld? Welke formule (‘formulering’) gebruikte hij daarbij?

Als de tegenstelling tussen het positieve recht en de rechtvaardigheid ondragelijk is. Rechtszekerheid moet wijken voor rechtvaardigheid.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfilosofie. | 9789461053473 | Thomas Mertens

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

De politieke en juridische context van de Universele Verklaring - Van wettelijk onrecht naar bovenwettelijk recht

6 belangrijke vragen over De politieke en juridische context van de Universele Verklaring - Van wettelijk onrecht naar bovenwettelijk recht

Door wie werd in 1946 een opstel uitgebracht en waar ging dit opstel over?

Waarom zijn wet en recht volgens Radbruch niet hetzelfde? En wat heeft dit met de Tweede Wereldoorlog te maken?

Wat is volgens Radbruch het 'wettelijk onrecht'?

Waarom acht Radbruch het rechtspositivisme verantwoordelijk voor het feit dat degenen die bij de rechtsgang in Duitsland betrokken waren zich zo gemakkelijk voegden naar de nazi's en dus het wettelijk onrecht?

Volgens Radbruch moet in een ondraaglijke spanning tussen wat de rechtvaardigheid eist en wat een bepaalde wet verlangt, de laatste wijken voor de eersten. Hoe zit dat?

Hoe moest volgens Radbruch het positieve recht en de uitvoering daarvan ten tijde van de Tweede Wereldoorlog in Duitsland worden beoordeeld? Welke formule (‘formulering’) gebruikte hij daarbij?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Rechtsfilosofie & mensenrechten - Filosofie

Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfiloso…

Grondrechten

Handboek van het Nederlandse staatsrecht

Beknopte geschiedenis van het romeinse recht

Rechtshandeling en overeenkomst

Verbintenissenrecht algemeen

Compendium van het nederlands vermogensrecht

Recht en samenleving in verandering

Boom Basics Strafrecht

Strafrecht met mate

Overal.

Nova natuurkunde