Startpagina / Samenvattingen / Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfilosofie. / waardigheid-menselijk-recht

Menselijke waardigheid

18 belangrijke vragen over Menselijke waardigheid

Welke drie invullingen van de menselijke waardigheid kun je noemen?

1. het antieke begrip van waardigheid
2. het traditionele begrip van waardigheid
3. het moderne begrip van waardigheid

Welke waarde als fundering van de mensenrechten is met de invoering van het UVRM in de plaats geleden van God?

De menselijke waardigheid wordt als fundament ingevoerd.

Welke filosofische denker heeft de menselijke waardigheid het meest prominent naar voren geschoven?

Kant

Wat betekent het antieke begrip van waardigheid?

Waardigheid is volgens het antieke begrip vooral een politiek of maatschappelijk concept dat verwijst naar een verheven of hoge rang van degenen die politieke of maatschappelijke macht bezitten. Geen eigenschap die alle mensen van nature hebben, maar verwijzing naar een rang of status die niet iedereen heeft.

Wat voor soort wet is het recht op leven?

Klassiek recht, maar niet absoluut Het recht van leven is niet absoluut. Kijk maar naar art. 2 lid 1 EVRM:

doodstraf is een uitzondering op het recht op leven
dodelijk geweld door de overheid (bij absolute noodzakelijkheid

Wat betekent het traditionele begrip van waardigheid?

Dit begrip wordt gebruikt om iets over de mens als zodanig te zeggen, namelijk dat die binnen de natuur een bijzondere plaats inneemt. Het traditionele begrip van waardigheid blijft band houden met het antieke begrip, omdat waardigheid nog steeds betekenis heeft van verhevenheid en status.

Wat betekent het moderne begrip van waardigheid?

Het moderne begrip waardigheid is vooral verbonden met het hebben van rechten. 'Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren'. Het moderne begrip van waardigheid wordt vooral toegeschreven aan Kant en de Universele Verklaring en daar is sprake van een absolute, innerlijke en onvoorwaardelijke waarde die mensen ‘hebben’, simpelweg op grond van hun mens-zijn.

Kant's ethiek maakt een onderscheid tussen waardigheid en prijs, wat wordt hiermee bedoeld?

Voor datgene dat een prijs heeft, kan ook iets anders in de plaats worden gesteld, een equivalent. Bij de mens is dat niet mogelijk want die is vanwege zijn waardigheid boven elke prijs verheven. Er is een
marktprijs (heeft betrekking op zaken met behulp waarvan menselijke neigingen en behoeften worden vervuld) en een affectieve prijs (heeft betrekking op wat een zeker esthetisch welgevallen veroorzaakt, zoals zaken die getuigen van een zekere geestigheid, van inbeeldingsvermogen en van humor (nuttig voor de mens, maar niet direct te herleiden tot
fysieke behoeften en neigingen)

Wat houdt de categorische imperatief volgens Kant in?

Het handelen op grond van bepaalde maximes waarvan men wil dat het een algemene wet wordt.

Maximes zijn algemene beginselen op grond waarvan een mens handelt, als je volgens maximes handelt, dan handel je zo, dat je handeling een algemene wet zou kunnen zijn;

Aanwijzingen afgeleid uit die maximes zijn; imperatieven.

John Locke; het recht op leven als geschenk

Leven is een geschenk van God. Daarom moeten we zorg dragen voor ons eigen leven. (Het hoeft echter geen religieuze oorsprong te hebben volgens Rawls en Sandel.
We zijn gelijk, dus moeten ook zorg dragen voor het leven van een ander (sociaal contract)
we moeten in het maatschappelijk verdrag zorgdragen voor elkaar:

negatief recht: tast het leven niet aan
positief recht: bescherm het leven van anderen

bevestigd: het recht op leven is geen zelfbeschikkingsrecht

De waardigheid stelt in zekere zin een grens aan de vrijheid, noem een voorbeeld.

Een voorbeeld waarbij de menselijke waardigheid een grens aan de vrijheid stelt, is die van de vrijwillige slavernij. Je kiest er zelf voor om slaaf te worden, dus vervreemd je jezelf van je vrijheid. Echter betekent het feit dat men vrij is nog niet dat hij tot alles bevoegd is zolang hij vrije toestemming verleent. In zekere zin stelt de menselijke waardigheid dus een grens aan de vrijheid.

Positief recht: mogen we het leven maken zoals we willen?

Nee, het is geen respect voor menselijke waardigheid, want je instrumentaliseerd de mens

Ja, het is wel respect voor de menselijke waardigheid, want juist nu wordt de mens van de toekomst als een doe op zichzelf beschouwd.

Seneca's idee van menselijke waardigheid

We zijn allemaal lid van dezelfde gemeenschap, allemaal onderworpen aan het Lot. We zijn in staat daar op een moreel juiste manier mee m te gaan. Als we in staat zijn om de wil in overeenstemming te brengen met het lot en emoties buiten het spel te laten, dan handelen we moreel juist. Dat kennen we als menselijke waardigheid.

Traditionele idee van waardigheid. Iedereen komt waardigheid toe, maar je kan deze ook verliezen.

Welke drie invullingen op basis van de literatuur over de geschiedenis van het begrip menselijke waardigheid kun je onderscheiden?

Antiek, traditioneel en modern.

Wat is het verschil tussen het traditionele en moderne begrip van menselijke waardigheid?

-Bij het traditionele begrip kan de waardigheid worden verspilt. Bij het moderne begrip kan dat niet.
-Bij het traditionele begrip kan er geen beroep worden gedaan op waardigheid terwijl dat bij het moderne begrip wel kan.

Wat zegt Kant over de menselijke waardigheid?

'De mens en in het algemeen elk redelijk wezen bestaat als doel op zichzelf, niet slechts als middel voor een willekeurig gebruik door deze of gene wil. De mens moet in al zijn handelingen, of die nu gericht zijn op zichzelf dan wel op andere redelijke wezens, altijd tegelijk als doel beschouwd worden.'

Welke fundamentele voorschrift krijgt zijn vertaling en specificatie in de mensenrechten?

De menselijke waardigheid vormt als het ware de morele (grond)wet die vertaald moet worden in meer concrete en positieve regels. Kant meent hiermee betere en nieuwe formulering en verantwoording te geven aan een eeuwenoude intuïtie zoals met name ook al impliciet in het traditionele begrip van waardigheid te vinden was.

Kant's opvatting van moreel goed handelen

Wie dus volgens Kant moreel goed handelt, handelt zodanig dat hij als privépersoon én als burger de mensheid - zowel in eigen persoon als in de persoon van ieder ander - altijd ook als doel respecteert en nooit alleen als middel gebruikt.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfilosofie. | 9789461053473 | Thomas Mertens

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Menselijke waardigheid

Eenieder heeft recht op leven - Kants ethiek

Menselijke waardigheid

18 belangrijke vragen over Menselijke waardigheid

Welke drie invullingen van de menselijke waardigheid kun je noemen?

Welke waarde als fundering van de mensenrechten is met de invoering van het UVRM in de plaats geleden van God?

Welke filosofische denker heeft de menselijke waardigheid het meest prominent naar voren geschoven?

Wat betekent het antieke begrip van waardigheid?

Wat voor soort wet is het recht op leven?

Wat betekent het traditionele begrip van waardigheid?

Wat betekent het moderne begrip van waardigheid?

Kant's ethiek maakt een onderscheid tussen waardigheid en prijs, wat wordt hiermee bedoeld?

Wat houdt de categorische imperatief volgens Kant in?

John Locke; het recht op leven als geschenk

De waardigheid stelt in zekere zin een grens aan de vrijheid, noem een voorbeeld.

Positief recht: mogen we het leven maken zoals we willen?

Seneca's idee van menselijke waardigheid

Welke drie invullingen op basis van de literatuur over de geschiedenis van het begrip menselijke waardigheid kun je onderscheiden?

Wat is het verschil tussen het traditionele en moderne begrip van menselijke waardigheid?

Wat zegt Kant over de menselijke waardigheid?

Welke fundamentele voorschrift krijgt zijn vertaling en specificatie in de mensenrechten?

Kant's opvatting van moreel goed handelen

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Menselijke waardigheid

Eenieder heeft recht op leven - Kants ethiek

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Rechtsfilosofie & mensenrechten - Filosofie

Mens & mensenrechten. Basisboek rechtsfiloso…

Grondrechten

Handboek van het Nederlandse staatsrecht

Beknopte geschiedenis van het romeinse recht

Rechtshandeling en overeenkomst

Verbintenissenrecht algemeen

Compendium van het nederlands vermogensrecht

Recht en samenleving in verandering

Boom Basics Strafrecht

Strafrecht met mate

Overal.

Nova natuurkunde