Startpagina / Samenvattingen / Module 2: Kind met chirurgische aandoening / wond-katheter-stoma

Algemene kinderchirurgie (medisch) en Colorectale aandoeningen - Algemene kinderchirurgie (verpleegkundig)

54 belangrijke vragen over Algemene kinderchirurgie (medisch) en Colorectale aandoeningen - Algemene kinderchirurgie (verpleegkundig)

Benoem de preoperatieve zorg bij een operatie ter behandeling van anorectale malformatie.

- Vochtbeleid (infuus, TPV)
- Controle vitale functies
- Maagsonde
- Vochtbalans
- Axillair tempen
- AB profylaxe
- Aanleggen stoma

Benoem de postoperatieve zorg bij een operatie ter behandeling van anorectale malformatie.

- Kind mag niet op binnen zitten eerste week
- Barrière crème
- Billen besproeien met water (vanwege hechtingen)
- Geen medicatie of temp rectaal
- stoma opheffen > eerste dagen vocht + voeding via infuus, tot er windjes en darmgeluiden zijn dan langzaam opstarten voeding
- Na +/- 7 dagen spontane ontlasting
- Na 2 weken: oprekken anus met hegars (elk litteken de neiging heeft te krimpen, en een rond litteken dus de neiging heeft te vernauwen)

Hoe wordt een torticollis behandeld?

In eerste instantie wordt fysiotherapie toegepast om de spier langzaam op te rekken. Indien er na 1 jaar fysiotherapie nog geen verbetering is, dan wordt een operatie geadviseerd. Bij de operatie word de nekspier geklieft.

Wat is de verpleegkundige zorg na een torticollis OK?

Wond/spier pijn
Zwelling en nabloeding
Snel mobiliseren en fysio betrekken
Zachte halskraag

Met welk systeem kun je darmspoelen bij kinderen?

Peristeen is een simpel en veilig systeem om de darmen te spoelen bij kinderen vanaf 3 jaar.

Wat is er belangrijk bij het spoelen van de darmen van kinderen onder de 1 jaar?

Onder de 1 jaar spoelen met NaCl 0,9% i.p.v. water.

Welke 3 vormen scoliose kent de kindergeneeskunde?

Infantiele idiopathische scoliose. Dit is scoliose bij een baby of kind tot 4 jaar welke vanzelf kan herstellen.
Juventiele scoliose. Dit is scoliose bij kinderen tussen de 4-9 jaar welke niet vanzelf kan herstellen.
Adolescente idiopathische scoliose. Dit is scoliose tussen de 10-18 jaar. Dit is de meest voorkomende vorm.

Hoe lang duurt darmspoelen?

Het duurt 20-60 minuten; belangrijk om een vast tijdstip te kiezen en vooral tijd en rust te hebben!

Hoe wordt de diagnose scoliose gesteld?

Eerst wordt er lichamelijk onderzoek gedaan, zoals ongelijke schouders, naar voren staande heup en de aanwezigheid van een bochel. Naast lichamelijk onderzoek wordt er met rontgenonderzoek de scoliose vastgesteld. Aanvullend kan een MRI gedaan worden.

Wat zijn de indicaties voor darmspoelen?

- Anorectale malformatie
- Spina bifida
- Ziekte van Hirschsprung
- Motiliteitsstoornissen van de dikke darm
- Functionele obstipatie
- Behandeling van obstipatie
- Incontinentie als conventionele behandelingen falen

Hoe wordt scoliose behandeld?

Kromming 20-25 graden = cesar therapie (hoe kan je zo goed mogelijk bewegen)
Kromming >25 graden = brace
Kromming 40-50 graden = dorsale dese (vastzetting van de rug). De rug wordt gecorrigeerd en met magnetische groeistaven vast gezet. Maandelijk komt het kind terug op de polikliniek om de groeistaven te verzetten. Kleine kindjes krijgen geen groeistaven, maar gips omdat de botjes nog te klein zijn.

Op welke manieren kan je pijn reduceren tijdens het darmspoelen?

- Langzamer in laten lopen
- Water warmer maken
- Pauze inlassen tijdens inloop
- Toevoegen kamille aan spoelwater
- Ander tijdstip
- Ander systeem (indien opblazen canule of inbrengen canule pijnlijk is)
- Pijnstilling (buscopan, duspatal of paracetamol)
- Bij pijnlijke anus insmeren met lidocaïne/vaseline crème

Wat is de verpleegkundige zorg na een scoliose operatie?

Wondpijn / infecties
Mobiliseren
Kracht en sensibiliteit controle.
Drain en epiduraal zorg
Blaaskatheter zorg
Fysiotherapie, ergo en revalidatie inschakelen
Tilplank bij een tillift
Voor ontslag nog een rontgenfoto

Wat houdt Bowel Management in?

Bij moeilijk in te stellen kinderen;
- X-colon dmv contrastonderzoek
- Dagelijkse evaluatie spoelresultaat
- Digitaal dagboek
- Buikoverzicht
- Evaluatie (werkwijze, benodigde tijd, pijnklachten; inbrengen/verwijderen katheter, misselijk, pijn inlopen/uitpersen)

Wat kan een klacht zijn na een kijkoperatie (laparoscopie)?

Pijn ter hoogte van de schouder(s) is een typische klacht die kan ontstaan na een kijkoperatie (laparoscopie) en verdwijnt na enkele dagen spontaan. Dat komt doordat het gas dat gebruikt wordt bij de ingreep het middenrif prikkelt. Dit wordt door het zenuwstelsel ter hoogte van de schouders gevoeld.

Hoe wordt de diagnose heupdysplasie gesteld?

Elke baby wordt op het consultatiebureau onderzocht op heupdysplasie. Wanneer er een vermoede is van heupdysplasie, dan wordt er vanaf 4 maanden rontgenfotos gemaakt. Voor deze tijd kan ook een echo gemaakt worden. Tevens zijn er testen zoals de galeazzi (beenlengteverschil), Barlow (luxeerbaarheid), ortolani (reduceerbaarheid) en een assymetrische bilpooi die gedaan kunnen worden.

Wat zijn de indicaties voor een urinestoma?

Afvloed van urine is onvoldoende of geheel belemmerd waardoor stuwing van de nieren kan optreden
Abnormale kleppen in de urethra bij jongens (vaak geen stoma nodig i.v.m. klepresectie)
Vesico-uretrale reflux (VUR)
Neurologische aandoeningen

Wat is coxitis fagus?

Dit is een steriele heupontsteking, een infectie van de heup. Dit wordt vaak gezien na een bovenste luchtweginfectie of overbelasting.

Hoe wordt een coxitis fagus behandeld?

Dit wordt behandeld met pijnstillers en rust.

Wat is een ureterocutaneostomie (sober)?

- Incontinent stoma
- kind plast vaak via plasbuik ook nog
Bij deze methode wordt de urineleider in de buikhuid gehecht. Via deze opening komt de urine naar buiten toe. Om deze opening open te houden, wordt er tijdens de operatie een heel dun kathetertje ingebracht en opgevoerd tot het nierbekken (de zogenaamde splint). Omdat de urine op elk moment uit de stoma kan lopen, is er een stomazakje nodig.

Wat is de behandeling van de ziekte van Perthes?

Rust houden in de actieve fase, dus wanneer het kind pijn heeft. In de meeste gevallen hersteld het kind volledig en heeft het geen restverschijnselen. Wanneer de klachten te erg zijn, dan kan er een pandakplastiek uitgevoerd worden.

Hoe wordt de diagnose klompvoet gesteld?

Het is al te zien op de echo tijdens de zwangerschap. Echter moet de definitieve diagnose na de bevalling gesteld worden. Het hoeft namelijk geen klompvoet te zijn, het kan ook een afwijkende stand hebben doordat het bekneld heeft gezeten. Als het voetje niet in de normale positie gebogen kan worden, dan is het een klompvoet. Rontgen kan niet worden toegpast, omdat het voetje voornamelijk uit kraakbeen bestaat wat niet te zien is op een rontgen.

Hoe verzorg je een continent urinestoma?

- weinig extra verzorging nodig
- goede huidcontrole
- druppels urineverlies: stomapleister
- zo nodig spoelen met spoelvloeistof p.o. uroloog
- hygiënisch katheteriseren

Hoe verzorg je een incontinent urinestoma?

- liefst 's morgens
- kind < 2 jaar 2x dd huid wassen met water
- kind > 2 jaar en bij gebruik opvangmateriaal

> 1-delig: 1x per 1 à 2 dagen verwisselen
> 2-delig: 1x per 2 à 3 dagen verwisselen

Wat zijn de (11) complicaties van een urinestoma?

- infecties van de hogere urinewegen
- lekkage
- maligniteit van stuk darm gebruikt als blaas
- huidirritatie
- contactallergie
- prolaps
- necrose
- urinekristallen op stoma
- hypergranulatieweefsel
- stenose
- blaaswandirritantie

Wat zijn de indicaties voor een jejunostoma?

- toedienen van vocht/voeding/medicatie via maag is niet mogelijk of onwenselijk
- ernstige gastro-oesophagale reflux
- passagestoornissen van de maag
- fistels proximaal in dunne darm
- maagontledigingsstoornis

Hoe vaak vervang je een jejunostomiekatheter?

De 1e katheter kan een jaar blijven zitten. Daarna wordt die elke 6mnd vervangen.

Hoe verzorg je een jejunostoma?

- desinfecteren van uittredeplaats en onderkant fixatieplaatje, als hechting is verwijderd dan met water en ongeparfumeerde ph neutrale zeep
- huid goed drogen
- splitgaas tussen uittredeplaats en fixatieplaatje
- geheel afdekken met steriel gaas
- afplakken met pleister
- katheter fixeren op enkele cm vanaf fixatieplaatje, met griplockpleister
- na 2dgn kortdurend douchen
- hierna insteek verzorgen volgens protocol
- hechting verwijderen na 2-3 weken, katheter ligt dan los.

Hoe vervang je een jejunostomiekatheter?

- verwijder de katheter (evt mbv glijmiddel)
- desinfecteer de opening
- meet de lengte van de katheter op en zet controlestreepje
- breng extern fixatieplaatje, klemmetje en connectorstukjes aan
- glijmiddel op tip nieuwe katheter en evt op stoma
- breng nieuwe katheter in tot controlestreepje
- plaats gaasje onder fixatieplaatje
- fixeer katheter als voorheen
- controle dmv darminhoud passief te laten aflopen via katheter
- zo nodig water inspuiten
- buik palperen en kijken of darminhoud nu afloopt
- in handeling pijnlijk of bij twijfel: opspuitfoto met contrast op positie te bepalen
- spuit voordat de voeding weer aangaat nog 5-10cc water door katheter

Wanneer contact opnemen als jejunostomiekatheter er uit valt?

Binnen 14 dagen na OK > contact opnemen
Na 14 dagen na OK > zelf herplaatsen als er bekwaamheid is voor procedure

Wat zijn de indicaties voor een gastrostoma?

- oesophagysatresie
- hernia diafragmatica
- short bowel syndroom
- pathologie in hoofd, hals en slokdarm of pharynxgebied
- spierziekten
- ex prematuren met BPD
- complicaties t.g.v. nasale sonde
- psychomotorische retardatie
- voorkomen van veelvuldig luchtweginfecties t.g.v. aspiratie
- cosmetische overwegingen

Waar moet een kind aan voldoen wil deze een gastrostoma krijgen?

- Meer dan 3 maanden enterale voeding nodig (normaal werken maagdarmstelsel)
- X-maagdarmpassage (malrotatie uitsluiten)
- Slikproblemen, voedingsweigering, verslikken
- Veelvuldig braken (cave reflux, fundoplicatie)
- Ph-metrie (bepalen ernst reflux)
- Problemen met neusmaagsonde
- Recidiverende luchtweginfecties

Wat zijn de contra-indicaties voor een gastrostoma?

- VP drain (infectie) > mond uit in de buikholte, kans op infectie
- Peritoneaal dialyse drain (infectie) > mond uit in de buikholte, kans op infectie
- Slechte maagperistaltiek/maagontlediging (distale obstructie)

Wat zijn de contra-indicaties specifiek voor een PEG?

- Slokdarmstenose
- Verse oesofagusnaad (kans op perforatie)
- Vroege maag- en bovenbuik operaties (verklevingen, organen liggen op andere manier)
- Kinderen < 1 jaar < 8 kg (overleggen MDL arts, ivm scopen die bepaalde diameter hebben)

Welke maagkatheter wordt operatief, en welke endoscopisch ingebracht?

Bij kinderen wordt een ballonmaagkatheter met uitwendig fixatieplaatje operatief ingebracht en een maagkatheter met zowel een inwendig als uitwendig fixatieplaatje wordt endoscopisch ingebracht.

Wat zijn de voordelen van een gastrostoma in vergelijking met een nasale sonde?

- geen slang in de neus
- verwisselen makkelijker, 1a 3 maanden door ouders te leren (alleen met ballon)
- minder makkelijk uit te trekken
- minder kans op aspiratie > luchtweginfecties
- mogelijk minder braken (!)
- minder negatieve prikkels mondgebied (bevordering orale intake)
- minder stress rondom voeding
- verbetering van de voedingstoestand
- minder vatbaar voor ziekten/infecties
- kortere voedingstijd
- neusslijmvlies en keelholte zullen minder geïrriteerd zijn
- kind kan zich minder belemmerd voelen doordat het geen neussonde meer heeft

Wat zijn de nadelen van een gastrostomie?

- narcose nodig (PEG 2 maal, ook bij plaatje verwijderen)
- mogelijk (toename) braken/reflux door verandering ligging maag en manipulatie aan de maag
- contact met kind kan veranderen (voedingsmomenten ook zelfde als normale eetmoment, stoeltje aan tafel etc.)
- minder motivatie om te gaan eten
- stoma problemen:

lekkage voeding/wondvocht
infecties, huidirritaties
hypergranulatieweefsel (wild vlees)
allergische reactie op katheter
kapotte ballon
verschuiven katheter naar dunne darm
ingroei inwendig fixatieplaatje in maagslijmvlies

Wat zijn de complicaties tijdens gastrostomie (operatie)?

- Beschadiging lever, dunne darm en colon (blind aanprikken bij PEG, soms stukje van ander orgaan aangeprikt)
- Buikvliesontsteking
- Risico anesthesie
- Nabloeding
- Infectie postoperatief

Wat zijn de complicaties van een gastrostomie op de lange termijn?

• Lekkage langs katheter: goede fixatie, rechtstandig fixeren, barrière crème, metallinegaas of schuimverband
• Transpiratie: altijd gaasje onder plaatje
• Wild vlees: terracortrilzalf, aanstippen zilvernitraat (beschermen rondom met vaseline)
• Overgevoelig materiaal : extra gaasje, ander merk
• Infectie:
• Buikpijn: SV is veel te koud of loopt te snel in
• Necrose: te strak fixatieplaatje
• Bloedinkjes: hypergranulatieweefsel
• Dislocatie van katheter: onvoldoende fixatie
• Slijtageproblemen: katheter is poreus, gescheurd of aansluitstukje in stuk
• Buttonproblemen: ballonnetje loopt leef of is stuk
• Verstopping katheter: Onvoldoende doorgespoten
• Burried bumper: = ingegroeid plaatje. Onvoldoende gedraaid en gedompeld

Wat zijn de risico's bij grote defecten van de huid?

Infectiegevaar
Uitdroging
Verlies van kostbare eiwitten
Gestoorde temperatuurregulatie

Beschrijf wat een zwarte wond is en hoe deze behandeld moet worden.

Zwarte necrotiserende wonden zijn geheel of gedeeltelijk bedekt met zwarte necrose. Het dode weefsel is een voedingsbodem voor bacteriën en moet chirurgisch of enzymatisch worden verwijderd.
-> Necrose verwijderen, reinigen, antibacterieel beleid en absorberen wondvocht.

Beschrijf wat een gele wond is en hoe deze behandeld moet worden.

Gele exsuderende wonden zijn bedekt met pus, fibrine en gele necrose. De behandeling bestaat uit het reinigen van de wond.
-> Reinigen, antibacterieel beleid, absorberen wondvocht en creëren vochtig wondmilieu.
-> Alginaat, bij voorkeur vloeibaar alginaat. Daarna schuimverband.

Beschrijf wat een rode wond is en hoe deze behandeld moet worden.

Rode granulerende wonden zijn schoon en hebben een gezonde granulerende bodem. De behandeling is erop gericht het granulatieweefsel te beschermen tegen infecties en mechanische beschadiging, zodat zich epitheel kan vormen en de wond kan genezen.
-> Beschermen van wond en absorberen wondvocht en creëren vochtig wondmilieu.

Wanneer gebruik je zilververband bij een wond?

Zilververband is een verband waar zilver in verwerkt is. Zilver heeft een antibacteriële werking: het doodt alle bacteriën en schimmels in en rondom de wond. Zilververband wordt met name gebruikt bij wonden met een vertraagde wondgenezing door (mogelijke) aanwezigheid van bacteriën of schimmels (pusvorming). Nooit langer dan 7 dagen gebruiken.

Wanneer gebruik je alginaat bij een wond?

Alginaat wordt meestal voorgeschreven bij wonden die matig tot veel vocht afgeven en bij wonden die niet schoon zijn.

Wanneer gebruik je hydrocolloïd verband bij een wond?

Bij een wond die weinig tot matig vocht afgeeft. Hydrocolloïd zorgt ervoor dat er zich een gellaagje vormt op de wond. Dit gellaagje absorbeert en houdt de wond vochtig, waardoor de wond goed kan genezen. Hydrocolloïdverband verkleeft niet aan de wond. Hierdoor wordt nieuw weefsel dat zich vormt niet beschadigd.

Wanneer gebruik je schuimverband bij een wond?

Schuimverband is een zacht verband met een sterk absorberende en ademende werking. Schuimverband wordt gebruikt bij wonden die matig tot veel vocht afgeven en waarvan de omliggende huid gevoelig is.

Wanneer wordt hydrogel gebruik bij een wond?

Hydrogel wordt meestal door toegepast wanneer een vochtige wondbehandeling noodzakelijk is of als afgestorven weefsel rondom de wond moeilijk loslaat. Daarnaast werkt een hydrogel verkoelend en pijnverminderend en kan de gel bijvoorbeeld gebruikt worden om de wond te reinigen.

Wat is het verschil tussen aangeboren- en verworven wonden? Noem bij beide voorbeelden.

Aangeboren wonden zijn er al bij de geboorte:

Gastroschisis
Omphalocele
Grote lymfatische malformaties
Vaattumoren die ulcera geven
Sacrococcygeaal teratoom (gezwel boven billen, stuitje)

Verworden wonden ontstaan door toedoen van buitenaf.

Hondenbeten
Verbrandingen
Wonddehiscentie na chirurgische ingreep
Extra vasatieletsel
Necrotiserende faciitis : door vleesetende bacterie
Decubitus
Trauma

Wat zijn de verschillen bij de wondbehandeling bij kinderen in vergelijking met volwassenen?

Kinderen genezen vaak sneller dan volwassenen (snellere celdeling)
Kinderen hebben een andere benadering nodig dan volwassenen. Benadering op leeftijds- en ontwikkelingsniveau
Niet alleen begeleiding van het kind maar ook van ouders!
Vaak ben jij de boeman
Verzorging wordt in kindvriendelijke andere ruimte gedaan
Soms samen met pedagogisch medewerker
Verzorging kost meer tijd
Soms kiezen voor ander verbandmateriaal dan bij volwassenen
Pijnstilling: sucrose bij wondverzorging

Welke soorten darmstoma's zijn er in wijze van aanleg?

• Enkelloops ofwel eindstandig stoma (één roosje)
• Dubbelloops ofwel wandstandig stoma (twee roosjes, opengeklapt)
• Splitstoma (twee roostjes, los van elkaar met huidbrug)
> Het liefst bij de kleine kinderen, makkelijker plakken bij een NEC of ontsteking mag er absoluut geen ontlasting komen in het andere deel van de darm, of wanneer je ontlasting terug moet geven.

Wat is het doel van een darmstoma?

· Het overbruggen van een periode van geboorte tot definitieve operatie (bij anorectale malformatie)
· Het tot rust laten komen van de darmen (bij morbus Crohn of colitis ulcera)
· Het verder gelegen dunne of dikke darm gedeelte wordt zo tijdelijk ontlast (bij naadlekkage)

Hoe verwissel je stomamateriaal van darmstoma?

• Verwijder de huidplak pellend (van boven naar beneden)
• Was de huid rondom stoma (evt. in bad)
• Geen badolie of vette crème
• Gaasje op stoma
• Malcontrole
• Aanbrengen huidplak (van beneden naar boven) en z.n. extra materialen
• Slijmfistel z.n. afdekken met gaasje, stomacap of pleister

Wanneer, waarom en hoe geef je faeces terug bij een darmstoma?

• Kan bij splitstoma en dubbelloopsstoma
• Ontwikkelen van darmslijmvlies en –lumen
• Stimuleren van peristaltiek laatste stuk darm
• Ruimer maken van distale gedeelte om kaliberverschil te voorkomen
• Optimaliseren van resorptie voedingsstoffen
• Verminderen ontregeling water- en zouthuishouding
• Billen laten wennen aan contact faeces voor na het sluiten van de stoma
• Feces wordt via een enterale spuitinfusor teruggegeven via kathetertje
• Makkelijker als stoma’s apart zitten in zakje

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Module 2: Kind met chirurgische aandoening

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding