Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Module 3 / infectie-wond-lokaal

Wondherkenning

34 belangrijke vragen over Wondherkenning

Voorbeelden van extrinsieke (van buitenaf) lokale risicofactoren voor de verstoring van een wondgenezingsproces

- infectie
- bestraling
- vreemd lichaam
- druk

Voorbeelden van extrinsieke (van buitenaf) systemische risicofactoren voor de verstoring van een wondgenezingsproces

- roken
- medicatie
- ondervoeding

Welke risicofactoren zijn er van toepassing bij een diabetische voet

Alle 4 de risicofactoren voor de verstoring van een wondgenezingsproces zijn aanwezig bij een diabetische voet:
- intrinsiek lokaal
- intrinsiek systemisch
- extrinsiek lokaal
- extrinsiek systemisch

Daarom geneest een diabetische voet ook zo slecht

8 beïnvloedende factoren wondgenezing

1) de aanwezigheid van niet vitaal weefsel (necrose, fibrine)
2) een bacteriële infectie
3) verstoring in vochtmanagement, vb.: eelt is verweekt door de uitvloed van wondvloed in een wond.
4) verstoorde biochemische balans en cellulaire dysfunctie, vb.: na bestraling.
5) onderliggend lijden als DM, medicijngebruik en vaatlijden
6) belemmeringen bij patiënt in het kader van therapietrouw
7) belemmeringen bij patiënt op het gebied van de psychiatrie, vb.: zelfmutilatie
8) virale infectie

Hoe snel kunnen bacteriën zich voortplanten

Met een verdubbeling elke 20 minuten.
vb.: 1 bacterie -> na 1 h = 8
na 6h = 264.000
na 12h = 64.000.000.000

9 systemische risicofactoren op een infectie

1) vaatziekten
2) oedeem
3) ondervoeding
4) diabetes
5) alcoholisme
6) eerdere operatie of bestraling
7) medicijnen (vb.: corticosteroïden)
8) tekort schietend immuunsysteem
9) roken

9 lokale risicofactoren op een infectie

1) groot wondoppervlak
2) toename wonddiepte
3) duur/aanwezigheid van de open wond
4) anatomische locatie
5) vreemde lichamen
6) dood weefsel
7) mechanisme van verwonding
8) mate van contaminatie
9) verminderde doorbloeding

7 klassieke tekenen van een lokale infectie

1) erytheem
2) lokale warmte
3) zwelling
4) purulente afscheiding (dik, stroperig, pusserig -> aanwezigheid van MO)
5) vertraging wondgenezing
6) nieuwe of verhevigde pijn
7) toenemende slechte geur

7 bedekte (subtiele) tekenen van lokale infectie

1) hypergranulatie (excessief 'vasculair' weefsel)
2) bloeding, brokkelig granulatieweefsel
3) epitheel bruggetjes en holtes in granulatieweefsel
4) wondafbraak en -vergroting
5) vertraging wondgenezing
6) nieuwe of verhevigde pijn
7) toenemende slechte geur

Wat is het verschil tussen een lokale infectie en een uitbreidende infectie

Lokale infectie: wondranden worden roder, ontsteking, iets diepere wond
Uitbreidende infectie: roodheid neemt toe, lymfeklieren zetten op, stinkt meer.

Wat doe je bij de contaminatie en kolonisatie fase van een wond

Je let op en reinigt de wond

Wat doe je bij de 3e fase; een lokale infectie, van een wond

Je kunt het oplossen met lokale antiseptica, jodium, azijnzuurgazen

Wat doe je bij de 4e fase, een systemische infectie, van een wond

AB IV -> ziekenhuisopname

9 tekenen van uitbreidende infectie

1) uitbreiding induratie of erytheem
2) lymfangitis
3) crepitus (een krakend geluid bij het bewegen)
4) verslechtering wond/dehiscentie met of zonder satelliet laesies (secundaire laesies in de nabijheid van een primaire laesie)
5) induratie (verharding)
6) algehele malaise, ziek/lusteloos voelen, niet specifieke algehele achteruitgang
7) koorts
8) verlies van eetlust
9) inflammatie/zwelling van de lymfeklieren.

4 tekenen van systemische infectie

1) ernstige sepsis
2) septische shock
3) orgaanfalen
4) dood (...)

Wat is PAV (Perifeer Arterieel Vaatlijden)

Elk pathologisch proces dat obstructie veroorzaakt in de arteriën, en daarmee de bloedstroom belemmert, met uitzondering van de coronaire en de cerebrale vaten, valt onder de noemer PAV

9 mogelijke oorzaken van PAV (perifeer arterieel vaatlijden)

1) atherosclerose (in 90 - 95% van de gevallen!)
2) trombo-embolieën
3) inflammatie
4) aneurysmata of trauma
5) tunica adventitia cysten
6) post-radiotherapie
7) entrapment/beknelling
8) compartimentssyndroom
9) congenitale afwijkingen

Sterftecijfer voor patiënten met symptomatisch PAV (perifeer arterieel vaatlijden)

30% na 5 jaar
50% na 10 jaar
70% na 15 jaar

40 - 60% van de sterfte is cardiaal
10 - 20% is cerebrovasculair

Wat voorspelt een wond tgv PAV

Het hebben van een wond tgv perifeer arterieel vaatlijden is de voorspeller van ernstig systemisch lijden

Wat vraag je uit bij de anamnese bij vaatpatiënten

- familiaire belasting
- roken
- bestaande vaataandoeningen obv atherosclerose (AP klachten, MI, CVA, TIA, CI -> claudicatio intermittens)
- DM/hypertensie/hypercholesterolemie
- medicatie
- invalidering
- niet genezende wonden
- klachten bij het lopen/etalagebenen

Waar is de EAI een maat voor

De enkel-arm index is een maat voor de arteriële bloeddoorstroming in het been.
Het wordt weergegeven als het quotiënt van de hoogst gemeten systolische bloeddruk aan de enkel en de arm. (= enkel:arm)
De normale index is 1
Een index van < 0.9 duidt op arteriële insufficiëntie van de beencirculatie.
Bij een index van < 0.5 is er ernstig obstructief arterieel vaatlijden.

Wat zijn de waarden bij een looptest

Een EAI in rust van > 0.90 en bij inspanning een daling van < 0.15 = normaal.
Een EAI van 0.50 - 0.90 in rust is CI (claudicatio intermittens)
Een EAI van 0.21 - 0.49 in rust geeft rustpijn (Fontaine 3)
Een EAI van < 0.20 in rust -> weefselverlies (Fontaine 4)

Hoe constateer je acute ischemie

Door de 6 P's
- Pain (overheerst/acuut)
- Pallor (bleekheid)
- Pulseless (geen pulsaties)
- Paresthesia (tintelen, prikkelen, steken)
- Paralyse (laat signaal, foot drop)
- Poikilothermie (wisselende temp/koud)

Wat is de behandeling bij automutilatie

Beschermen vb dmv een gipskoker

Wat is de behandeling bij decubitus

Drukontlasting, mobiliseren, voedingstoestand, enz

Wat is de behandeling bij diabetische voetulcus

Bloedsuikerregulatie
correctie standsafwijkingen
infectie bestrijden
revascularisatie
gipsimmobilisatie
leefstijl (stoppen met roken, niet belasten)

Wat beoordeel je met TIMES

Je beoordeelt een wond, het zijn de parameters bij het beoordelen van een wond

Wat is het doel van WBP (wondbed preparatie)

Doel is het creëren van een vitaal wondbed, en dus al het zwarte en gele debridement opgeruimd moet worden, zodat de wond uit de ontstekingsfase in de proliferatiefase komt .

Wat betekenen de kleuren zwart, geel en rood in een wond, en wat doe je ermee

Zwart -> necrose -> verwijderen
Geel -> gele necrose, fibrinebeslag, dermis, subcutis, exsudaat -> verwijderen en reinigen
Rood -> granulatieweefsel -> beschermen.

Wat is wondbed preparatie

Wondbedpreparatie is de behandeling van de wond met als doel het versnellen van de endogene (van binnenuit) genezing of het bevorderen van de effectiviteit van andere therapieën.

Wat zijn de behandeldoelen bij wondbehandeling

- Zwart/geel: necrose en fibrine verwijderen.
- Groen: infectie voorkomen en bestrijden
- Rood/roze: stimuleren en beschermen.
- Cave: comfort, huid beschermen, pijn voorkomen en bestrijden, geur verhelpen.

Wat is de basis van wondzorg

De basis is:

schone wondbodem, dus debrideren.
vochtig wondmilieu
intacte omringende huid.

Wat doen moderne verbandmaterialen

creëren vochtig wondmilieu
maken volledig contact met wondbed
kunnen meerdere dagen blijven zitten
sluiten bacteriën op in structuur
zijn atraumatisch te verwijderen
zijn kostbaar.

Samenvattend wat te doen bij wonden

beschrijf/beoordeel wond vlgs TIME-S
maak foto (zet in het dossier)
kies materiaal passend bij actuele situatie
debrideren/granuleren/epithelialiseren
vochtig wondmilieu creëren
absorberen, beschermen, fixeren
evalueer genezing.

What to do:

Preventie (oedeem/druk/decubitus)
Achterhaal de oorzaak van de wond/het niet genezen ervan
Behandel de oorzaak
Ondersteun met wondbehandeling
Debridement essentieel.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Module 3

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding