Postoperatieve pijnbestrijding
22 belangrijke vragen over Postoperatieve pijnbestrijding
Wat is het nociceptische systeem
- huid: uitgebreid nociceptief systeem
- diepere structuren: veel minder.
Waar is de nociceptieve innervatie
5 voorbeelden : huid, luchtweg/slijmvliezen, bot/periost, meninga (brein)
hoe voelt deze pijn: scherp, goed te lokaliseren
Wat is goed nociceptief geïnnerveerd
- huid, tanden + omgeving, cornea
- delen van dura mater (mn in de buurt van de arteriën)
- pezen, periost, fasciën, ligamenten, gewrichtskapsel, spieren
- pariëtale vliezen
- luchtwegen, myocard, coronairvaten
- maagdarmkanaal (mn rekgevoelig)
- afvoerwegen: pyelum, ureter, blaas, urethra, galwegen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat is niet/weinig nociceptief geïnnerveerd
- pia mater, hersenen en ruggenmerg
- bot, gewrichtskraakbeen, menisci
- viscerale vliezen
- parenchym van milt, lever, long, nier
- corpus uteri
- testes en ovaria.
(tumoren voel je niet totdat hij goed groeit)
Hoe voelt pijn in niet/weinig nociceptief geïnnerveerde gebieden
Hoe werkt de neurofysiologie van pijn
=> is een sterke vereenvoudiging.
Welke hersenstructuren zijn betrokken bij pijn
- formatio reticularis (autonome functies)
- hypothalamus (hormonaal, autonome functies)
- thalamus (modulatie, excitatie/inhibitie)
- limbische systeem (emoties)
- cortex (sensorisch/discriminatief/cognitief - sterk modulerend)
Wat is de Cirkel van Loeser
Wat is de neuro-endocriene stress respons:
- hypermetabole, katabole status (verhoogde O2 consumptie)
- sympathicus activatie (toename myocardactiviteit, verhoogde myocardiale O2 consumptie, verlaagde gastro-intestinale activiteit, verminderde longfunctie, transpireren)
- stollingsstimulatie
- immuunsuppressie
- slechte wondgenezing.
Wat zijn de gevolgen van pijn
- psychologische gevolgen. Acute pijn kan lijden tot chronische pijn (emoties, angst, depressie)
- pijngedrag (onrust, kreunen, zuchten, pijnmasker, immobiliteit, etc)
- ontwikkeling chronisch pijnsyndroom: risicofactoren:
→ peroperatieve zenuwschade
→ psychologische kwetsbaarheid.
Contra indicaties voor post OK opioïden
relatieve contra indicaties:
colitis (mag wel als de patiënt het zelf ook wel eens gebruikt..)
Bij geen contra indicaties maar wel hoge kans op postop nabloeding:
Waarom post OK patiënt met lage saturatie niet automatisch zuurstof geven
Sedatie score bij gebruik van opiaten
- reële patiënt?
- gebruik andere sederende medicatie ( benzo?)
- pijnsyndroom? → opiaten werken goed tegen wondpijn, maar niet tegen zenuwpijn
- DD sufheid: delier, sepsis, anemie, hypo, CO2 stapeling, intoxicatie (slaapmedicatie), CVA
vraag wat voor soort pijn, waar
Wat is de VAS/NRS score
VAS/NRS 5-6 = matige pijn
VAS/NRS > 7 = ernstige pijn.
Doelstelling postoperatieve pijnstilling.
streefniveau: pijnscore van < 4 (=lichte, voor patiënt hanteerbare pijn)
Hoe patiënten in te stellen op pijnstillers.
- huidige pijnscore en scores van de afgelopen dag (vergelijk rust en beweging, ochtend en avond)
- verwachting van de komende dag (ga je iets doen dat de pijn zal kunnen vermeerderen of afnemen in de toekomst
→ afname: drain verwijderen, dag verder na OK
- huidige medicatie:
→ bijwerkingen.
Wat zeg je tegen patiënten die geen opiaten willen
Wat doe je bij patiënten met pijn:
- wondpijn → behandelen
- uitsluiten andere oorzaken pijn; nabloeding of ander acuut probleem:
→ urineretentie
→ vertraagde maaglediging, ileus
→ andere chronische preoperatieve pijn (vb.: rugpijn)
→ instinker: delier en pijn..
Basis plan pijnstilling postoperatief:
- orale intake waar mogelijk:
→ oramorph drank bij sonde
- geen orale intake mogelijk:
→ PCA met onderhoud bij preoperatief opiaat gebruik, bewaakte afdeling, bijzondere setting.
Casus man 40 jaar lap. hemicolectomie, gezond:
Ochtend visite dag 1:
- NRS 5 in rust, bewegen 7
- Pijnschema e: oxycontin 21dd 10mg + 6dd oxynorm 5mg gekregen afgelopen 12h
- PXM, geen NSAID’s
Sommige ziekenhuizen geven hierbij NSAID’s , anderen vrezen naadlekkage door vasoconstrictie door de NSAID’s
metamizol IV (is geen klassieke NSAID), maar wel NSAID achtig qua sterkte. Er is nog niet echt onderzoek gedaan naar de veiligheid met darmproblemen.
Casus: vrouw 68, lobectomie ivm longkanker:
- Dag 3 na OK, NRS 5 in rust, zuchten 7 (thoraxdrain)
- Ingenomen: oxycontin 2dd 10mg, oxynorm 3x 5mg
- PCM = paracetamol, geen NSAID’s
- Ze heeft al 4dg geen ontlasting gehad. Gebruikt movicolon 2dd 1 zakje.
- Ze heeft al 4dg geen ontlasting gehad. Gebruikt movicolon 2dd 1 zakje.
Op dag 3-4 mag de thoraxdrain er meestal wel uit → kijken of de pijn minder is daarna.
oxynorm naar 2x 20mg (zodat de patiënten niet te vaak aan de vpk hoeft te vragen)
NSAID’s kunnen wel hiermee, maar hangt wel af van de nierfunctie.
Actie: Klysma geven en movicolon verhogen (kan tot 6dd 2 → is wel extreem, 2x2 werkt ook erg goed)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden