Postoperatieve pijnbestrijding

22 belangrijke vragen over Postoperatieve pijnbestrijding

Wat is het nociceptische systeem

Nociceptieve innervatie is in overeenstemming met de gangbare gevaren waaraan het orgaan bloot staat - omhullende structuren zijn goed geïnnerveerd want die zijn gevoelig voor mechanische beschadiging en ontsteking.
  • huid: uitgebreid nociceptief systeem
  • diepere structuren: veel minder.

Waar is de nociceptieve innervatie

Nociceptieve innervatie → daar waar gevaar is ‘extern’
5 voorbeelden : huid, luchtweg/slijmvliezen, bot/periost, meninga (brein)
hoe voelt deze pijn: scherp, goed te lokaliseren

Wat is goed nociceptief geïnnerveerd

  • huid, tanden + omgeving, cornea
  • delen van dura mater (mn in de buurt van de arteriën)
  • pezen, periost, fasciën, ligamenten, gewrichtskapsel, spieren
  • pariëtale vliezen
  • luchtwegen, myocard, coronairvaten
  • maagdarmkanaal (mn rekgevoelig)
  • afvoerwegen: pyelum, ureter, blaas, urethra, galwegen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is niet/weinig nociceptief geïnnerveerd

  • pia mater, hersenen en ruggenmerg
  • bot, gewrichtskraakbeen, menisci
  • viscerale vliezen
  • parenchym van milt, lever, long, nier
  • corpus uteri
  • testes en ovaria.

(tumoren voel je niet totdat hij goed groeit)

Hoe voelt pijn in niet/weinig nociceptief geïnnerveerde gebieden

vb.: appendicitis (zeurend), niet goed te lokaliseren, diffuse pijn.

Hoe werkt de neurofysiologie van pijn

Noxe → pijnmediatoren → prikkeling → nociceptieve afferenten → impuls via perifere zenuw naar ruggenmerg → synaps in grijze stof achterhoorn → synaps naar diverse interneuronen → overkruising naar contralateraal → tractus spinothalamicus (oa) → hersenen.
=> is een sterke vereenvoudiging.

Welke hersenstructuren zijn betrokken bij pijn

  • formatio reticularis (autonome functies)
  • hypothalamus (hormonaal, autonome functies)
  • thalamus (modulatie, excitatie/inhibitie)
  • limbische systeem (emoties)
  • cortex (sensorisch/discriminatief/cognitief - sterk modulerend)


Wat is de Cirkel van Loeser

→ pijnprikkel → dan volgt de pijngewaarwording, voel je eerst (in je brein) -> dan de beleving → en uiteindelijk het gedrag (dit kan verschillen)

Wat is de neuro-endocriene stress respons:

  • hypermetabole, katabole status (verhoogde O2 consumptie)
  • sympathicus activatie (toename myocardactiviteit, verhoogde myocardiale O2 consumptie, verlaagde gastro-intestinale activiteit, verminderde longfunctie, transpireren)
  • stollingsstimulatie
  • immuunsuppressie
  • slechte wondgenezing.

Wat zijn de gevolgen van pijn

  • psychologische gevolgen. Acute pijn kan lijden tot chronische pijn (emoties, angst, depressie)
  • pijngedrag (onrust, kreunen, zuchten, pijnmasker, immobiliteit, etc)
  • ontwikkeling chronisch pijnsyndroom: risicofactoren:
→ ernstige (inadequaat behandelde) pre- en postoperatieve pijn
→ peroperatieve zenuwschade
→ psychologische kwetsbaarheid.

Contra indicaties voor post OK opioïden

allergie, zwangerschap, ulcus, hypovolemisch, hartfalen

relatieve contra indicaties:
colitis (mag wel als de patiënt het zelf ook wel eens gebruikt..)

Bij geen contra indicaties maar wel hoge kans op postop nabloeding:

COX-2-remmer: celecoxib 2dd 100mg tbl of via sonde.

Waarom post OK patiënt met lage saturatie niet automatisch zuurstof geven

→ dan stijgt misschien de CO2 stapeling omdat het opiaat geïndiceerde saturatie daling is door sufheid.

Sedatie score bij gebruik van opiaten

ernstige pijn icm sufheid is ‘vreemd’.
  • reële patiënt?
  • gebruik andere sederende medicatie ( benzo?)
  • pijnsyndroom? → opiaten werken goed tegen wondpijn, maar niet tegen zenuwpijn
  • DD sufheid: delier, sepsis, anemie, hypo, CO2 stapeling, intoxicatie (slaapmedicatie), CVA
→ check de hartslag, bloeddruk, ademhaling, glucose, Hb
vraag wat voor soort pijn, waar

Wat is de VAS/NRS score

VAS/NRS 0-4 = lichte pijn
VAS/NRS 5-6 = matige pijn
VAS/NRS > 7 = ernstige pijn.


Doelstelling postoperatieve pijnstilling.

goede pijnbehandeling begint met pijnmeting en pijnregistratie
streefniveau: pijnscore van < 4 (=lichte, voor patiënt hanteerbare pijn)

Hoe patiënten in te stellen op pijnstillers.

  • huidige pijnscore en scores van de afgelopen dag (vergelijk rust en beweging, ochtend en avond)
  • verwachting van de komende dag (ga je iets doen dat de pijn zal kunnen vermeerderen of afnemen in de toekomst
→ toename: drains plaatsen, mobiliseren
→ afname: drain verwijderen, dag verder na OK
  • huidige medicatie:
→ basis en/of escape
→ bijwerkingen.

Wat zeg je tegen patiënten die geen opiaten willen

→ Pijn vertraagd het herstel, kans op verslaving bij kortdurend gebruik is klein, we maken een stappenplan voor hoeveel u wanneer nodig heeft, nooit meer geven dan nodig is. Maak een afbouwschema mee voor thuis. Neem de patiënt serieus in zijn beleving/twijfels.

Wat doe je bij patiënten met pijn:

  • wondpijn → behandelen
  • uitsluiten andere oorzaken pijn; nabloeding of ander acuut probleem:
→ knellend gips/verband of compartiment syndroom
→ urineretentie
→ vertraagde maaglediging, ileus
→ andere chronische preoperatieve pijn (vb.: rugpijn)
→ instinker: delier en pijn..

Basis plan pijnstilling postoperatief:

  • orale intake waar mogelijk:
→ oxycodon: oxycontin + Oxynorm escape
→ oramorph drank bij sonde

  • geen orale intake mogelijk:
→ PCA met bolus only
→ PCA met onderhoud bij preoperatief opiaat gebruik, bewaakte afdeling, bijzondere setting.

Casus man 40 jaar lap. hemicolectomie, gezond:
Ochtend visite dag 1:
  • NRS 5 in rust, bewegen 7
  • Pijnschema e: oxycontin 21dd 10mg + 6dd oxynorm 5mg gekregen afgelopen 12h
  • PXM, geen NSAID’s

Plan:
Sommige ziekenhuizen geven hierbij NSAID’s , anderen vrezen naadlekkage door vasoconstrictie door de NSAID’s
metamizol IV (is geen klassieke NSAID), maar wel NSAID achtig qua sterkte. Er is nog niet echt onderzoek gedaan naar de veiligheid met darmproblemen.

Casus: vrouw 68, lobectomie ivm longkanker:
  • Dag 3 na OK, NRS 5 in rust, zuchten 7 (thoraxdrain)
  • Ingenomen: oxycontin 2dd 10mg, oxynorm 3x 5mg
  • PCM = paracetamol, geen NSAID’s

    • Ze heeft al 4dg geen ontlasting gehad. Gebruikt movicolon 2dd 1 zakje.


Op dag 3-4 mag de thoraxdrain er meestal wel uit → kijken of de pijn minder is daarna.
oxynorm naar 2x 20mg (zodat de patiënten niet te vaak aan de vpk hoeft te vragen)
NSAID’s kunnen wel hiermee, maar hangt wel af van de nierfunctie.

Actie: Klysma geven en movicolon verhogen (kan tot 6dd 2 → is wel extreem, 2x2 werkt ook erg goed)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo