Gewrichtsaandoeningen

50 belangrijke vragen over Gewrichtsaandoeningen

In welke gewrichten komt reumatoide artritis het meest voor en wat zijn typische kenmerken?

MCP, PIP, MTP, ochtendstijfheid >30min, symmetrisch.
man: vrouw 1:3, piekincident 40-50jr.

Welke 3 factoren dragen bij aan de pathogenese van RA?

- Genetisch: eeneiige 12-20% of tweeeiige tweelingen 3.5%
- hormonale factor: vrouw:man 3:1
- Omgevingsfactoren: roken, infectie met micro-organismen

Er is een classificatie criteria voor RA. Waar dient deze classificatie criteria voor?

Het is een richtlijn en niet persee diagnostisch
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Op welke punten kan je score bij de RA classificatie richtlijn?

Gewrichtsbetrokkenheid (0-5), serologie (0-3) , duur (0-1), acute fase reactie (CRP en BSE)  (0-1)

Bij een positieve reumafactor of aCPP uitslag bevestig je de diagnose. Heb je bij een negatieve uitslag de diagnose uitgesloten?

Nee de sensitiviteit is laag (50-70%). Dit betekend bij een negatieve uitslag de patient alsnog reuma kan hebben. Het sluit het dus niet uit.

Je krijgt een patient op je spreekuur met een hoge verdenking op RA. Vraag je wel/geen rontgenonderzoek aan?

Nee, niet diagnostisch maar wel voor een follow up om te kijken naar schade. Dit is meer iets voor de reumatoloog.

Wat voor AO kan je verrichten bij een verdenking op bacteriele artitis.

(huisartssetting) direct insturen, punctie synoviale vloeistof en een bloedkweek afnemen.

Wat is de pathofysiologie van artrose en het ontstaan van de verdikkingen?

Progressief kraakbeenverlies> toegenomen metabole activiteit > periodiek prikkeling synovium> botgroei aan de randen (osteofyt vorming)

Jicht wordt veroorzaakt door teveel urinezuur. Door welke 3 factoren kan je een verhoogd urinezuur hebben?

1. Verhoogd aanvoer
- aangeboren
- overgewicht
- alcohol
- afbraak purines (dieet, psoriasis, maligniteit)
2. Verminderde afvoer
- nierfunctiestoornis
3. Medicijnen
- diuretica, ciclosporine

Spondylitis ankylopoetica (bechterew) is een inflammatoire rugpijn ziekte. Wat zijn de kenmerken?

- ontstaan <40jr
- geleidelijk begin
- >3maanden
- ochtendstijfheid
- verbetering bij beweging
- aanhechtingen van de pezen zijn betrokken

5-30% van de patienten met psoriasis krijgen artritis. Wat voor klachten hebben deze patienten?

- artritis van de DIP's
- HLA-B27 positief.
- RF en anti CPP negatief.
- prognose wisselend, afhankelijk van manifestatie.

Wat is het klachtenpatroon bij fibromyalgie?

- chronische pijn en stijfheid in het bewegingsapparaat
- gelokaliseerd in peri- articulaire structuren
- gegeneraliseerd, op meerdere plaatsen tegelijk
- diffuus van lokalisatie/uitstralend karakter
- emotioneel gekleurde beschrijving
- moeheid

Op wat voor ziekte hebben de patienten met SLE en RA meer kans op?

HVZ
Patienten met SLE hebben ook meer kans op nierfalen

Hoe wordt de diagnose SLE gesteld?

- anamnese en LO
- antinucleaire antistoffen (ANA); sensitief (95% SLE pten) maar niet specifiek: ook bij gezonden (tot 30%).
- specifiekere auto-antistoffen: aanwezig in 10-70% van SLE patienten
- urineanalyse (proteinurie, evt leukocyturie of erytrocyturie.

Overig:
- rontgenonderzoek, biopten (nier!), ECG, Echo

Wat is de therapie van SLE?

- hydroxychloroquine (milde) immuunmodulator
- CVRM
- Prednison

Er is een benaming voor de hoeveelheid gewrichten die betrokken zijn bij RA. Benoem de 3 benamingen.

Monoartritis: 1 gewricht
oligo-artritis: 1-4 gewrichten
Polyartritis: > 5 gewrichten

Beschrijf per afbeelding bij welke aandoening dit past.

1: Bechterew
2. Artritis psoriatica
3. Reactieve artritis
4. Reumatoide artritis
5. SLE

Wanneer spreek je over chronische artritis?

> zes wkn

Er zijn 2 soorten DMARS; synthetisch/traditioneel en biological. Benoem per groep 2 medicijnen.

Synthetisch: MTX, sulfasalazine, Goud, hydroxychloroquine
Biological: TNF-a- blokkers, interleukine antagonisten, rituximab

Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen van methotrexaat MTX?

Stomatitis, infecties, diarree, beenmergsuppressie.

Wat voor medicatie moet de patient naast MTX altijd gebruiken?

Foliumzuur want het is een foliumzuurantagonist.

Wat zijn de contra-indicaties van MTX?

Zwangerschap, latente infectie (TBC, parasieten), nierfunctiestoornissen en alcoholabuses

Wat voor werking heeft de TNF-a-blokker?

Speelt een belangrijke rol bij inflammatie

Met wat voor letters eindigen de TNF-a-blokkers vaak mee?

MAB.

Wat zijn de 4 kenmerken van jicht?

- monoartritis (70% grote teen)
- 1-3wkn
- 5-10% extra-articulair kristal depots
- comborbiditeit (hypertensie, verminderde nierfunctie)

Wat is het medicamenteuze beleid bij jicht, zowel acuut als preventief?

Acuut: NSAID, prednison, colchicine
Preventief: allupurinol

Indien een NSAID of prednison geen effect hebben wat kan je dan nog voorschrijven bij jicht?

Colchicine
Contra-indicatie: ernstige lever-en nierfunctiestoornissen
Bijwerkingen: gastro-intestinale bijwerkingen

Wat kan je voorschrijven bij meer dan 3 jicht-aanvallen

Allopurinol; dit verlaagt de urinezuur.
CI; lever en nierfunctiestoornissen.
\Bijwerking: huidreactie (SJS)

Bewegingsrichtingen kunnen beschreven worden in vlakken.
Sagittaal, longitudinaal en transversaal. Beschrijf hoe dit is.

Zie afbeelding

Beschrijf de bewegingen van de volgende gewrichten:
- vlakgewricht
- schaniergewricht
- rolgewricht
- ei- of ovalegewricht
- zadelgewricht
- kogelgewricht

Zie afbeelding

Beschrijf bij de volgende gewrichten waar het in het lichaam voorkomt
- vlakgewricht
- schaniergewricht
- rolgewricht
- ei- of ovalegewricht
- zadelgewricht
- kogelgewricht

- vlakgewricht : metacarpaal
- schaniergewricht: elleboog
- rolgewricht: radius en ula
- ei- of ovalegewricht: MTC en falanx
- zadelgewricht: os trapezium en metacarpale (duim)
- kogelgewricht: schouder

Wat zijn de 3 functies van een bursae?

- reduceren wrijving
- faciliteren beweging
- drukverdeling

Wat gebeurd er bij een ontstekingsreactie van het gewricht?

Bij een ontstekigsreactie vindt er een hypertrofie plaats van synoviale weefsel hierdoor gaan cellen lekken en wordt er in het gewricht vocht geproduceerd waardoor het gewricht voller wordt, warmer wordt en nieuwe bloedvaatjes gaat vormen, hierdoor ontstaat veel pijn.

RA berust op een auto-immuunprocessen. De oorzaak hiervan is onbekend. Wel is een aantal factoren bekend dat een rol speelt bij het ontstaan van RA. Benoem de 4 factoren.

1. Specifieke genetische aanleg (bepaal HLA-klasse 2 allelen)
2. Familiair
3. Aanwezigheid van reumafactoren in het bloed
4. Aanwezigheid van antilichamen tegen gecitriliceerde antigenen (anti-CCP)

ps: reumafactoren en anti CCP zijn niet altijd aanwezig bij RA.

Waar let je op bij actief/passief bewekingsonderzoek bij een vermoeden op RA?

Bij pijn bij actief en geen pijn bij passief bewegen wijst op peri articulaire pijn van de weke delen (bv van pees- of kapselaanhechtingen) en niet zozeer op artritis. Patiënten met een artritis houden het aangedane gewricht het liefst in een lichte flexiestand. Vooral de standen waarbij de antracapsulaire ruimte het kleinst is, zijn bij artritiden het pijnlijkst (bv bij volledige strekking van het gewricht).

Waaruit bestaat de behandeling van RA?

- voorlichting
- medicijnen
1. Pijnstillers
2. Ontstekingsremmers (NSAIDs/COX2remmers)
3. DMARDS
4. Biologicals

Welke disciplines zijn betrokken bij een multidisciplinaire aanpak bij een patient met reuma?

  • Reumatoloog
  • chirurg (synovectomie, arthorplastiek, verwijderen van noduli, peescorrectie)
  • fysio, mensendieck, fitness
  • ergotherapie
    • maatschappelijk werk

Welke gewrichten zijn veelal aangedaan bij artrose

Heupen, knieen, onderaan de duim, eindkootjes vingers.

Op grond waarvan word artrose gesteld?

Klinisch diagnose en aanvullend onderzoek is niet geindiceerd.
Klachten zijn startpijn en pijn bij langer gebruik, kortdurend startstijfheid en op de duur functieverlies.

Benoem waar de volgende botten zich vinden.
- epicondyl lateralis/medialis
- ulna /radius
- olecranon

Zie afbeelding

Wat zijn de ACR-criteria? En waar wordt dit voor gebruikt?

RA is een klinisch diagnose. De nieuwe classificatie criteria voor RA is eigenlijk niet bedoeld om een diagnose te stellen maar is een richtlijn.

Beschrijf in grote lijnen de behandelprincipes bij RA.

Stap1: voorlichting, evt starten met oefentherapie en houdt rekening met cardiovasculair risicoprofiel
Stap2: NSAID met evt PPO

Tweedelijnszorg:
- voorkeur volgens de treat-to-target- strategie; pas medicatie aan op basis van systematische monitoring van de ziekteactivieit.
Stap 3: Start csDMARD + gluycocorticoid (zo mogelijk kortdurend)
Stap 4: wijzig beleid: Wijzig de csDMARD of voeg een andere cdDMARD toe
Stap 5: Voelg biological bDMARD(TNA-blokkers) of tsDMARD toe
Stap 6: stap over op een andere bDMARD of een tsDMARD

Er zijn 2 soorten auto-immuunziektes: orgaanspecifieke en gesystematiseerde. Wat is het verschil? En benoem per soort minimaal 2 aandoeningen.

Orgaanspecifieke: betreffen vooral aandoeningen van endocriene organen. Waarbij auto-antistoffen gericht zijn tegen antigenen die specifiek zijn voor het betreffende orgaan (bv antistoffen tegen schildklier bij ziekte van Hashimoto.
- DM type 1, pernicieuze anemie, addison

Gestystematiseerde: meerdere orgaansystemen bij het ziekteproces zijn betrokken.
Terwijl de auto-antistoffen gericht zijn tegen antigenen die niet specifiek voor een orgaan zijn (bv antistoffen tegen DNA bij SLE)
- SLE, RA

Bevestigd een positief reumafactor de diagnose: RA?

Positieve bevinding bewijst RA niet, negatieve sluit RA niet uit.
RA vaak milder indien RF negatief.
RF kan ook positief zijn bij SLE, of andere chronische infecties.

Bevestig een positief aCCP de diagnose: RA?

Ja aCCP wordt vrijwel uitsluiten bij pten met RA aangetroffen.
Specificiteit 98-100%
Sensitiviteit 40-60%
Het kan een klinische verdenking ondersteunen.

Wat is een Bezinking? En wat is het belang om de BSE te bepalen bij een patient met RA?

Snelheid (mm/uur) waarmee erythrocyten in ontstold bloed onder invloed van de zwaartekracht in 1uur naar beneden zakken.

Een BSE bij een patient met RA kan duiden op activiteit van het ziekteproces bij RA. Een verhoogd BSE kan diagnose inflammatoir gewrichtslijden ondersteunen, bewijzend is het nooit!

Wat kan je wel is in de urine zien bij patienten met SLE?

Proteinurie (eiwit)

Bepaal bij klinische verdenking RA in ieder geval aCCP , evt aangevuld door reumafactoren. Is de hoogte van de waarde ook van belang?

Beide testen zijn opgenomen in de classificatie criteria voor RA. Voor RF en nog sterker voor aCCP geldt dat hoe hoger de concentratie, hoe groter de kans op RA.

Waarom heeft het screenen met aCCP of RF zonder gewrichtsklachten geen zin?

- aCCP is bij ong. 40% vd patiënten met RA aantoonbaar voordat de patient klinische symptomen ontwikkelt.
- Tijdsduur tussen het ontstaan van aCCP en klachten wordt geschat op ong. 5 jr
- er zijn geen preventieve behandelingsmogelijkheden om RA te voorkomen of vertragen
- 5% van de gezonde bevolking heeft ook RF of aCCP. Brede screening zorgt dus voor veel vals-positieve

Kan je de ziekte activiteit van RA bepalen in het bloed?

Nee, ziekteactiviteit moet klinisch worden beoordeeld

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo