Samenvatting: Nationale Politiek I: Het Nederlandse Politieke Bestel

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Nationale Politiek I: Het Nederlandse Politieke Bestel

• 1 Hoorcollege 1: Introductie

  Dit is een preview. Er zijn 7 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wie, wanneer en waar bestond de eerste hoorleraar of "leerstoel" Politicologie ter wereld?

  • De eerste hoorleraar of leerstoel "Politicologie" ter wereld in Leiden. Dit was Daniël Heinsius (1602-1655) in 1612. 
    

• Na zeer vroege, succesvolle start van de Leidse Politicologie was er een sterke terugval na 1650 en verdwijnen van de zelfstandige leerstoel, maar in 1831 werd de draad weer opgepakt, wat gebeurde er dat jaar?

  • Ondanks dat er in 1650 een terugval was en verdwijnen van de zelfstandige leerstoel, bleef er een blijvende aandacht voor politieke verschijnselen door historici/filosofen. 
    
  • In 1831 werd de draad weer opgepakt met de benoeming van Thorbecke in de Rechtenfaculteit (na een studie van klassieke talen en filosofie) met als leeropdracht "Europese diplomatie en politieke geschiedenis". Deze claimen wij ook als een van de voorgangers van de politicologie. Hij was een staatsman, maar je kunt hem ook beschouwen als belangrijke politicoloog. 

• Hoe werd de politieke wetenschap in Nederland volgens Andeweg in de eerste helft van de 20ste eeuw gezien?

  • "Zelf in de eerste helft van de 20ste eeuw werd politieke wetenschap in Nederland nog steeds voornamelijk onderwezen als geschiedenis van de staatsinstellingen en vergelijkend staatsrecht", dus er was nog steeds sprake van een juridische insteek tot na de Tweede Wereldoorlog (Andeweg). 

• Wat werd er in 1950 opgericht binnen de politieke wetenschappen in Leiden?

  • In 1950: oprichting Nederlandse Kring voor Wetenschap der Politiek, met als eerste voorzitter de Leidse hoogleraar staatsrecht (dus nog steeds een juridische insteek) Roelof Kranenburg. 
    

• Hoe kreeg de politieke wetenschap een (her)introductie als moderne sociale wetenschap in Leiden in 1963?

  • Dit werd eerder al gedaan aan de UvA, VU en Nijmegen - in Leiden met benoeming Hans Daalder (1928-2016) in 1963, die o.a.:
  • Hij had de"staatkundige studierichting" aan de juridische faculteit opgericht 
  • Hij had de politieke wetenschap opgericht aan de FSW. Dus: Politicologie was een sociale wetenschap! 

• 1.1.1 Geschiedenis

• Wat is volgens Andeweg de reden dat het Calvinisme als geloof de overhand kreeg in Nederland?

  • In het Calvinisme was het, in tegenstelling tot het Katholicisme en het Lutheranisme, gerechtvaardigd om in opstand te komen tegen een niet-goddelijke regering. 
    

• Waarom kan de Unie van Utrecht (1579, officieel als land in 1581) als fundering worden gezien van het moderne Nederland?

  • Het land was toen een Unie van soevereine provincies en volgens het Verdrag moest elke beslissing unaniem besloten worden. Dit wordt door sommigen als de fundering gezien van de consensusdemocratie. 
    

• 1.1.2 Constitutionele ontwikkeling

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.1.2
  Laat hier meer flashcards zien

• De Fransen en de Engelsen zijn samen verantwoordelijk voor de overgang van een republiek naar een monarchie in Nederland. Leg uit hoe dit gebeurde.

  • Eerst voerden de Fransen de monarchie in. 
  • Tijdens het Congres van Wenen, plaatste Engeland in Nederland Willem van Orange op de troon: zowel voor politieke redenen, als een persoonlijke compensatie. 

• Hoe is België verantwoordelijk voor het parlement met twee Kamers in Nederland?

  • Tijdens de Unie die België en Nederland vormden (1815) ontstond een parlement met twee Kamers op aandringen van België. Na het vertrek van de Belgen, bleef deze constructie bestaan. 
    

• 1.1.3 Twee historisch belangrijke Grondwetswijzigingen

  Dit is een preview. Er zijn 2 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.1.3
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat werd er tijdens de Grondwetswijziging van 1848 ingevoerd?

  • (Politieke) ministeriële verantwoordelijkheid; 
  • Rechtstreeks gekozen Tweede Kamer 
  • Parlementaire rechten 
  • Indirect gekozen Eerste Kamer 
  • Rechten: o.a. Vereniging en vergadering, kerkelijke organisatie