Pacificatiedemocratie, verzuiling en ontzuiling - A country of minorities

9 belangrijke vragen over Pacificatiedemocratie, verzuiling en ontzuiling - A country of minorities

Wat is volgens het boek het allerbelangrijkste kenmerk van de Nederlandse politiek?

  • Nederland is een land van minderheden, wat zonder twijfel het allerbelangrijkste kenmerk is van de Nederlandse politiek. Democratisch bestuur van een land met semipermanent minderheden is een hele uitdaging".
Dit heeft gevolgen voor de manier waarop onze samenleving bestuurd wordt. In een meerderheidskabinet moet je dus verschillende minderheden bij elkaar zien te krijgen.

Welk recept wordt er benoemt voor politiek-bestuurlijke instabiliteit?

  • 1) geen politieke partij met een meerderheid;
  • 2) twee of meer relevante maatschappelijke en politieke dimensies of scheidslijnen;
  • 3) vergaande segmentering van de Nederlandse maatschappij, met name religieuze scheidslijn; dit was vooral vroeger zo: inmiddels hangt de meerderheid van de Nederlandse bevolking geen religie aan. Vroeger was dit dus anders, want toen waren grote groepen gereformeerd, hervormd en rooms-katholiek in Nederland.

Wat is een meervoudige betekenis van het woord "minderheid"?

  • 1) Cijfermatig
  • 2) Sociaal-psychologisch (groepsidentiteit in termen van 1) religie en 2) sociale klasse), mede als gevolg van emancipatiebewegingen in de 19de eeuw.
    • Mensen lenen hun identiteit aan deze minderheden, want voelde zich "anders" dan de andere minderheden.
In de afbeelding zie je twee scheidslijnen (religie en sociale klasse) ontstonden 5 minderheden die na de Tweede Wereldoorlog tot midden jaren 60 allemaal hun eigen partij hadden.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe kennen wij de "verzuiling" in Nederland?

  • De minderheden in Nederland als strak georganiseerde sociale groepen of subculturen die niet alleen de politiek, maar ook bijna elk aspect van het sociale leven in Nederland structureerden". Dit kennen wij in Nederland als de verzuiling.

Hoeveel zuilen waren er nou eigenlijk?


  • Als je puur kijkt naar religie kun je zeggen dat er 3 zuilen waren (katholieken - protestanten - seculieren).
  • Als je ook kijkt naar sociaal economische scheidslijn (klasse) kun je zeggen dat er 4 zuilen waren (katholieken - protestanten - socialisten - liberalen). Dit wordt gebruikt in het boek.
  • Als je ook de protestanten uitsplitst kom je tot 5 zuilen (katholieken - gereformeerden - hervormden - socialisten - liberalen)

In het boek worden 4 zuilen aangehouden, hoe zag de structuur eruit van deze zuilen?

  • Hier worden enkele voorbeelden gegeven van organisaties die bij de zuilen horen.
    • Er wordt een sub-verdeling gegeven van de protestanten.

Politicoloog Robert Dahl zei terwijl hij keek naar de verzuiling in Nederland "You realize your country theoretically cannot exist!" Wat bedoelde hij hiermee?

  • Als de segmentering zo sterk is, kan "Nederland" niet bestaan, want er is zo weinig dat het land verbind: mensen leven afzonderlijk van elkaar. Het land valt dan uit elkaar.

Deze 7 politieke spelregels kun je onderverdelen in 4 basisprincipes, welke zijn dit?

  • 1) Deling van macht en grote coalities
    • Iedereen moet wat hebben.
  • 2) Grote mate van autonomie voor delen/subculturen/"zuilen"
    • BINNEN de zuilen mogen mensen hun gang gaan.
  • 3) Evenredigheid (=eerlijkheid)
  • 4) Minderheidsveto
Kernidee: voorkomen ja-nee beslissingen (want dan heb je verliezers, als een sub-groep constant verliezer is: wat is dan het punt om onderdeel van de groep te blijven?), zero-sum games (deze zijn gevaarlijk in Nederlandse situatie), evidente winnaars en verliezers (in land van permanente minderheden).

Welke periode was het begin van de pacificatiedemocratie volgens Lijphart?
  • Wat was "de" pacificatie van 1917?

  • Het begin van de pacificatiedemocratie was volgens Lijphart de periode 1913-1917.
    • o.a. "de" Pacificatie van 1917
      • Een soort deal waar een aantal belangrijke besluiten werden doorgehakt.De belangrijkste sub-groepen kregen allemaal iets. Welke besluiten werden genomen?
        • De schoolstrijd: katholieken en protestanten wilde staatsfinanciering voor hun onderwijs, maar de liberalen zeiden "nee, we hebben gewoon openbaar onderwijs wat wordt gefinancierd". Vanaf Pacificatie ontstond er (gelijke) staatsfinanciering voor bijzonder onderwijs, dus einde schoolstrijd.
        • Invoering algemeen kiesrecht (actief voor mannen van 23 jaar en ouder, passief voor vrouwen)
        • Invoering proportioneel kiesstelsel

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo