Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - De 'crisis van de rede': het intellectuele klimaat rond 1900 - Radicaal nationalisme in Frankrijk: Maurice Barres

18 belangrijke vragen over Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - De 'crisis van de rede': het intellectuele klimaat rond 1900 - Radicaal nationalisme in Frankrijk: Maurice Barres

Eind 19e eeuw ontstond er een nieuw of radicaal nationalisme, waardoor?

Door de ideeen van de continue strijd om het bestaan en van raciale en nationale degeneratie. dit ontstond o.a. in oostenrijk-Hongarije, Duitsland en Frankrijk. Het radicale of volkisch nationalisme ontstond naast en vaak ook in oppositie met het officiele nationalisme.

Het officiele nationalisme van de 3e republiek kenmerkte zich door een open en inclusief karakter: de in religieus, politiek en sociaal opzicht verschillende bevolkingsgroepen, met eigen regionale en lokale culturen moesten binnen het kader van de staat tot een natie worden gesmeed. Wat kenmerkte het nieuwe, radicale nationalisme?

Het nieuwe nationalisme hanteerde een strikt etnische definitie van de natie en richtte zich vooral op uitsluiting van groepen die in dat opzicht niet tot de natie behoren. Er was een sterk antiparlementaire, populistisch orientatie en gericht tegen het politieke establishment.

Wat kenmerkte volgens de Franse historicus Michel Winock het officiële staatsnationalisme van de Derde Republiek?

  • Een open en inclusief karakter.
  • Verschillende bevolkingsgroepen met hun eigen culturen moesten binnen het kader van de staat zo veel mogelijk tot een natie worden gesmeed.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Een voorbeeld van het nieuwe nationalisme in Frankrijk is Maurice Barres. Waardoor bekeerde hij tot het rechtse nationalisme?

Dit was vooral het gevolg van zijn betrokkenheid bij de grote crisis in de 3e republiek: de affaires rond generaal Boulanger en de Joodse officier dreyfus. In Boulanger zag Barres de man die Frankrijk kon verlossen van het corrupte, parlementair-republikeinse bestel van de 3e republiek.

Wat kenmerkten de nieuwe varianten van het nationalisme die zich in het Fin de Siecle in Frankrijk en andere Europese landen manifesteerde?


  • Strikte etnische definitie
  • Uitsluiting van groepen die niet tot de natie zouden behoren.
  • Populistisch en tegen politieke establishment.   

Welke ontwikkeling maakte Maurice Barres door?

Van apolitieke estheet die zich verzette tegen het platte materialisme naar het rechtse nationalisme.  (conservatieve nationalist)

Begin jaren 90 richtte Barres zich op het verenigen van het socialisme met het nationalisme. Hij pleitte voor economisch protectionisme en het weren van immigranten. Volgens Barres gaf de sociale kwestie het verzet tegen het parlementaire bestel een bredere basis. ook het antisemitisme werd steeds belangrijker.
juist/onjuist?

juist

Door de Dreyfusaffaire veranderde Barres definitief van een nationaal-sociaal denker tot een rechtse nationalist. waarom?

Volgens Barres was de individuele mens niet vrij, mar werd bepaald door zijn ras en afkomst. Een Fransman kon door zijn geboorte nooit een Jood worden of andersom.
De autoriteit van gevestigde instanties als de katholieke kerk en de staat diende in zijn ogen te worden verdedigd tegen aanvallen van linkse intellectuelen. Het leger en de Franse militairen vormden voor Barres het zuiverste deel van de Franse natie. Orde en hierarchie werden de hoogste waarden.

Na 1900 ontwikkelde het nationale denken van Barres zich in conservatieve en historische richting. De ervaringen van de vorige generaties bepaalden het wezen van de huidige Franse natie. De Fransen moesten zich laten leiden door de stem ' van de aarde en de doden' (de la terre et les morts). Waar zette Barres dit tegenover?

Barres zette het historische Frankrijk tegenover het ontwortelde bestaan van de decadente moderne samenleving die van haar verleden was vervreemd, zoals belichaamd door het regime van de 3e republiek.
De cultus van de verloren provincies Elzas-lotharingen, de grenslanden van Oost-Frankrijk vormden de kern van de Franse natie. Het herinnering aan het verlies van deze 2 provincies en het ijveren voor de terugkeer ervan was een cruciaal middel om de Franse natie te wekken en te revitaliseren.

Waarom was Maurice Barres in eerste instantie een voorstander van Boulanger?

  • Hij zag in Boulanger de verlosser van Frankrijk
  • Kritiek op gematigde en pacifistische buitenlandse politiek Derde Republiek die zich onvoldoende toelegde op revanche op Duitse rijk na Sedan.
  • Stond achter zijn antiparlementarisme: veroordeelde najagen persoonlijk belangen afgevaardigden.
  • Teleurstelling na uitblijven Boulangers staatgreep en vlucht naar buitenland    

Charles maurras was een andere voorman van het rechts nationalisme. Wat waren zijn ideeen?

Hij keerde zich tegen de erfenis van de Franse Revolutie en ijverde voor het herstel van de vooraanstaande positie van de katholieke kerk en de terugkeer van de Franse monarchie, de heroprichting van de adel en een verregaande federalisering van de Franse staat. hij stond in de Franse antiverlichte en antirevolutionaire traditie van de vroege 19e eeuw.

Welke kritiek deelde Maurice Barres met Boulanger?

  • Beiden waren kritisch op de gematigde en pacifistische buiteland politiek Derde Republiek.
  • Antiparlementarisme.

Wat waren de verschillen tussen Barres en Maurras?

Barres streefde naar een verzoening van de 'twee Frankrijken', het Frankrijk van de revolutie en dat van de contrarevolutie.
In tegenstelling tot maurras bestreed Barres na Dreyfus de republieke staatsvorm niet meer, maar meende hij dat de republiek genationaliseerd en nieuw leven ingeblazen moest worden.

Wat deed het fiasco rond Boulanger Barres beseffen?

  • Antiparlementarisme is te smalle basis omverwerpen Derde Republiek.
  • Vereniging socialisme en nationalisme
  • Economisch protectionisme, weren migranten.
  • Antisemitisme.    

Waarvoor stond Maurice Barres symbool tijdens de Dreyfuss-affaire?

Ontwikkeling van progressieve maatschappijcritici die socialisme inruilde voor het nieuwe nationalisme.
Individuele mens niet vrij, maar werd bepaald door zijn 'ras' en afkomst'

Wat benadrukte Barres tegenover de ratio van dreyfusards als Zola?

Het instinct van mens en massa.
De mens is niet vrij maar wordt bepaald door ras en afkomst.

Noem enkele verschillen in het denken van Maurice Barres en Charles Maurras (Frans rechts nationalisme)

Charles Maurras (Action Francaise)
  • Tegen Franse Revolutie, pleit voor herstel katholieke kerk en terugkeer Franse monarchie
  • Heroprichting adel en federalisering Franse staat.


Maurice Barres

  • Verzoening van de twee Frankrijken: revolutie en contrarevolutie.
  • Republiek nieuw leven inblazen.  

Waarom kan het nationalisme van Barres worden gezien als een nieuw fenomeen?

Het stond niet in een bestaande Franse rechtse traditie die voortkwam uit katholieke contrarevolutie

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo