Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natievorming en nationalisme in West- en Noord-Europa - Variaties op het West-Europese patroon: Sacandinavië Lage Landen

21 belangrijke vragen over Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natievorming en nationalisme in West- en Noord-Europa - Variaties op het West-Europese patroon: Sacandinavië Lage Landen

Welk karakter had het nationalisme in Zweden?

Een overwegend liberaal karakter.

In 1814 werd Noorwegen onder druk van de internationale mogendheden in een personele unie samengevoegd met koninkrijk Zweden, maar met behoud van eigen instellingen. in 1905 werd Noorwegen volledig onafhankelijk.
juist/onjuist

juist

Wie beschouwden zich als de ware erfgenamen van de Vikingen?

De Noren.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Zweden en Denemarken, oude en gevestigde koninkrijken ontwikkelden in de 19e eeuw een officieel staatsnationalisme met een liberaal karakter. In de late 19e eeuw kreeg ook het nationalisme in de noordelijke landen een meer etnisch karakter
Hoe ontwikkelde het nationalisme zich in beide landen?

Het vikingverleden diende als oorsprong voor de zweedse natie.
In denemarken leidde het conflict met Pruisen en het uiteindelijke verlies van Sleeswijk en Holstein in 1864 tot een toenemende herorientering op het deense kernland.

Wanneer kreeg het nationalisme in de noordelijke landen een meer etnisch karakter?

Late 19e eeuw
  • Zweden - verlies Finse gebieden Rusland. Interesse voor viking-verleden. Nationalisme liberaal.
  • Denemarken - verlies Sleeswijk-Holstein, conflict Pruisen.
  • Noren - ware erfgenamen Scandinavische volkeren. Nationalisme het sterkst.    

De etnische componenten waren het sterkst in het Noorse nationalisme, dat zich ontwikkelde in de schaduw van een dreigende Deense of Zweedse overheersing. In toenemende mate begonnen de noren zich te beschouwen als de ware erfgenamen van de Vikingen en het zuiverste van de Scandinavische volkeren
juist/onjuist?

juist

Er ontwikkelde zich naast het nationalisme in de afzonderlijke landen ook een grensoverstijgend scandinavisme. Licht toe?

Onderzoek naar de oude Ijslandse literatuur leidde tot een groeiend besef van gemeenschappelijkheid in Noord-Europa. Vanaf de jaren 20 in de 19e eeuw ontstond een Scandinavische identiteit, die overwegend een liberaal en verlicht karakter had.

Waarom leidt het grens overstijgende scandinavisme niet naar de vorming van een verenigde Scandinavische staat?

Het ontbreken van een sterke en ambitieuze staat, zoals Pruisen.

Het ontstaan van een scandinavisch nationalisme leidde niet tot het ontstaan van een verenigde Scandinavische staat, waarom niet?

Er ontbrak een sterke en ambitieuze staat, zoals Piemonte of Pruisen.
1864 was zowel het hoogte- als begin van de neergang van het scandinavisme als politieke ideologie. Na 1864 zouden de noordelijke landen vooral aparte nationale identiteiten ontwikkelen.
De Deense identiteit werd in belangrijke mate bepaald door anti-Duitse gevoelens, de Zweedse door een anti-russisch karakter.
Het scandinavisme zou steeds meer aansluiting vinden bij het pangermanisme, omdat de noordse volkeren in de raciale theorieen van de late 19e eeuw als zuiverste onder de germanen werden beschouwd

Welke ontwikkelingen zijn waar te nemen in 1864 in Scandinavie?

  1. Hoogtepunt en begin neergang Scandinavische als politieke ideologie.
  2. Ontwikkeling aparte nationale identiteiten.
  3. Denemarken afzetten tegen Duitsland
  4. Zweden bedreigd door Rusland.
  5. Scandinavisme meer aansluiting bij Pangermanisme.
  6. Noorse volkeren beschouwd als zuiverste ras van de Germanen.

Koning Willem I probeerde het noordelijke en het zuidelijke deel van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830) tot een almagaan te smeden. een overkoepelende identiteit werd echter niet gerealiseerd.
juist/onjuist?

juist

Wat leidde tot de scheuring van het Koninkrijk der Nederlanden waarna België zelfstandig werd in 1830?

Een liberaal-katholieke opstand, door Willem I verkeerd beoordeeld.

Hoe probeerde Koning Willem I een nationaliteit voor noord en zuid-Nederland te creeren?

De gecultiveerde herinnering aan de overwinning op Napoleon bij Waterloo en het gezamenlijke laatmiddeleeuwse Bourgondische verleden dienden ter inspiratie van een nieuwe Groot-Nederlandse identiteit. De koning hoopte dat door een krachtdadig bestuur, waarin het accent lag op economische ontwikkeling van de beide rijksdelen, de staatkundige constructie zou worden aanvaard.

Waartoe leidde de breuk met het Zuiden in de Noordelijke Nederlanden?

Er werd teruggegrepen op de Klein-Nederlandse identiteit.
Glorietijd Gouden Eeuw als uitgangspunt genomen.

De door Willem I verkeerd beoordeelde liberaal-katholieke opstand van 1830 leidde tot de scheuring van het rijk en de ontwikkeling van een aparte Nederlandse en Belgische nationale identiteit. Hoe ontwikkelde de Nederlandse identiteit zich?

In het noorden leidde de breuk met het zuiden tot een teruggrijpen op de Klein-Nederlandse identiteit, die nu een vanzelfsprekend karakter kreeg. De glorietijd van de Gouden eeuw werd tot uitgangspunt genomen voor de herdefiniering. De nieuwe constitutie van Thorbecke (1848) moest de ingeslapen Nederlandse natie tot leven wekken.
In de 2e helft 19e eeuw kwam er vertrouwen in de Nederlandse natie als gidsland

Het Nederlandse nationalisme van de late 19e eeuw stond in het teken van een vermeende bedreiging van de eenheid van de (liberale) natie door de vorming van nieuwe politieke massabewegingen. Enerzijds de sociale kwestie en de opkomst van de arbeidersbeweging, anderzijds de eis van 'soevereiniteit in kring', de verzuiling.
Wat gebeurde er als reactie?

nationale symbolen werden door de liberalen gecultiveerd, zoals de monarchie. Koninginnedag werd in 1885 als nationale feestdag ingevoerd. Koninginnedag was de Nederlandse variant op de vieringen van de natie die in heel Europa plaatsvonden.

In Nederland werd in 1913 tijdens het eeuwfeest het herstel van de onafhankelijkheid herdacht na de inlijving bij het Napoleontische keizerrijk. Waarin verschilde deze herdenking met die van Duitsland in 1913?

In Duitsland had de herdenking als doel de bevolking te mobiliseren. In Nederland was dit minder het geval.
Accent lag vooral op de vooruitgang. Tweede Gouden Eeuw. Optimisme toekomst.

In 1913 werd in Nederland het eeuwfeest van het herstel van de onafhankelijkheid na de inlijving bij het napoleontische rijk herdacht. Waarop lag het accent?

hoewel er werd gewezen op het Nederlandse karakter van de opstand van 1813, lag het accent toch vooral op de vooruitgang die de laatste decennia was geboekt. De Tweede Gouden Eeuw, de decennia rond 1900, had de Nederland economische modernisering gebracht en een vooraanstaande plaats opgeleverd in de Europese cultuur en wetenschap.

Welke externe krachten speelden een rol in de staats- en natievorming van Noorwegen- Zweden en Denemarken?

Al deze landen hadden te maken met druk, dan wel aanspraken van buitenlandse grootmachten op hun territorium.
  • Noorwegen - internationale grootmachten verengiden het land met Zweden in een personele unie.
  • Zweden - verlies Finse gebieden aan Rusland. Dit kwam de homogeniteit van het land als natiestaat ten goede.
  • Denemarken - verlies Sleeswijk-Holstein aan Pruisen. Men richtte zich meer op het eigen kerngebied.  Deense multinationale monarchie.

Staats- en natievorming in deze drie landen voltrok zich in samenhang met sterke onveiligheidsgevoelens en anti-gevoelens ten opzichte van agressieve buurstaten.

Wat diende - op bescheiden schaal - ter inspiratie van een nieuwe Groot-Nederlandse identiteit?

Herinnering aan overwinning op Napoleon Waterloo
Gezamenlijke laatmiddeleeuwse Bourgondische verleden

Was het streven naar een Groot-Nederlandse identiteit al bij voorbaat tot mislukken gedoemd?

Nee, het kon weliswaar op veel scepsis rekenen, maar het koninkrijk leek aanvankelijk wel een zekere stabiliteit te bereiken.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo