De strijd der ideologieën en radicalisering in het interbellum - De strijd tussen de drie dominante ideologieën na 1917: de liberale democratie, het communisme en fascisme - Het fascisme

18 belangrijke vragen over De strijd der ideologieën en radicalisering in het interbellum - De strijd tussen de drie dominante ideologieën na 1917: de liberale democratie, het communisme en fascisme - Het fascisme

Volgens Robert Paxton is  fascisme geen statisch verschijnsel, maar een beweging waarin 5 stadia zijn er onderscheiden. Er is geen samenhangende leer of theorie van het fascisme ontwikkeld.
juist/onjuist?

juist

Waarom werd de opkomst van het fascisme gezien als een verrassing?

  • In 1880/1890 had men er totaal nog geen voorstelling van.
  • Verwachting was dat strijd zou gaan tussen linkse en rechtse behoudende groepen.
  • Geen enkel vermoeden dat strijd tegen links toegejuicht zou worden.  

Er zijn een aantal ideaaltypische kenmerken voor het fascisme te noemen:
- een agressief en expansionistisch nationalisme met een bijpassende cultus van eenheid, vitaliteit en zuiverheid van de gemeenschap,
- de vrees dat de gemeenschap zal verzwakken door de ondermijnende effecten van het individuele liberalisme, het kapitalisme, het internationale marxisme en buitenlandse invloeden
- het afstand doen van democratische vrijheden, waarbij het individu zich ondergeschikt dient te maken aan de gemeenschap
- de behoefte aan gezag door natuurlijke sterke leiders
- de verheerlijking van geweld, waarbij het uitverkoren volk het recht heeft andere volkeren te domineren.
juist/onjuist?

juist
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe beschouwt Robert Paxton het fascisme?

Geen statisch verschijnsel, maar beweging van vijf stadia.

Het fascisme was een algemeen Europees verschijnsel. Na 1918  ontstonden vergelijkbare bewegingen overal in Europa met een mengeling van extreem nationalisme, antikapitalisme, het streven naar onafhankelijkheid en het gebruik van geweld.
juist/onjuist?

juist

Noem enkele belangrijk verschilen tussen het Italiaanse fascisme en Duitse nazisme.

  • Italiaanse fascisme niet racistisch of antisemitisch
  • Nazisme slaagde er meer in om een moderne totalitaire samenleving tot stand te brengen - meer controle economie, politiek en cultuur
  • Nazi-Duitsland was meer een politiestaat dan Italië
  • Mussolini sloot meer compromissen met oude machten dan Hitler.
  • Nazisme was ingrijpendere revolutie dan die van fascisme.    

Bleef het facisme beperkt tot Italië en Duitsland?

Nee, het was een algemeen Europees verschijnsel.

Kenmerkend voor Mussolini en Hitler was dat ze zich niet allen voorbestemd voelden om te regeren, maar ook wilden deelnemen aan 'kleinburgerlijke' verkiezingen. Beiden kwamen legaal aan de macht, Mussolini in 1922. Wat is een andere overeenkomst?

Het verschil tussen de ideeen van de beginselprogramma's en dat wat de leiders in werkelijkheid deden toen ze eenmaal aan de macht waren.

Oorzaken voor het ontstaan van het fascisme zijn de naoorlogse economische en sociale ontwrichting, de angst van rechtse krachten voor het communisme en het verlangen naar law and order. Als cruciale oorzaak geldt echter WO I. waarom?

- WO I heeft de nationalistische spanningen van voor 1914 verhevigd
- de ervaring van het ongekende geweld aan het front leidde tot een daling van de geweldsdrempel en tot een brutalisering van de naoorlogse politiek.

Volgens de biograaf van hitler, Ian Kershaw, zou zonder de oorlog (WO I), de nederlaag, en de revolutie Hitlers van haat doortrokken boodschap geen gehoor hebben gevonden. Hitlers beweging wortelde voor een groot deel in het milieu van verbitterde en door de oorlog geharde ex-frontsoldaten.
juist/onjuist?

juist. De vrijkorpsen zagen zichzelf als politiek soldaat in een als permanente burgeroorlog beschouwde situatie. Zo trokken ze (Baltikamer) naar het baltische gebied om te strijden tegen het bolsjewisme. 

Een groot deel van Mussolini's volgelingen was afkomstig van de Arditi, speciale aan het front geharde commando-eenheden die aanspraak maakten op het recht om leiding te geven aan het land dat ze naar hun eigen oordeel hadden gered. In maart 1919 riep Mussolini een nationaal congres bijeen van Fasci di Combattimento (strijdbroeders). Dit was de geboorte van het fascisme.
juist/onjuist?

juist

In 1922 kwam Mussolini legaal aan de macht, in 1924 waren er gemanipuleerde verkiezingen, en vanaf 1925 werden alle oppositiepartijen uitgeschakeld, werd de pers onder controle gebracht en werd het onderwijs fascistisch geindoctrineerd. Italie werd een eenpartijstaat olv een dictator, die ook in het buitenland orde op zaken wilde stellen.
juist/onjuist?

juist

Waarom kan de ervaring van WOI gezien worden als de doorslaggevende directe voorwaarde voor het fascisme?

  • Verheviging nationalistische spanningen
  • Ervaring ongekend geweld, daling drempel voor toepassing geweld.
  • Brutalisering naoorlogse politiek  

Een andere zeer bepalende ervaring voor het ontstaan van het fascisme was het gevoel ernstig tekortgedaan of zelfs vernederd te zijn door de geallieerden. Veel italianen hadden een groot gevoel van teleurstelling overgehouden aan de afloop van WO I.
Wat was het gevolg?

Mussolini streefde naar een flinke uitbreiding van het Italiaanse grondgebied rond de middellandse zee. zijn belangrijkste streven was het creeren van een groot Noord-Afrikaans rijk voor Italie. In 1935 werd Abessinie veroverd en bezet

Waar wortelde Hitlers beweging voor een groot deel?

Milieu verbitterde en door oorlog geharde ex-frontsoldaten. (genadeloos neerslaan Spartakisten)
Frustraties over nederlaag Duitsland en verzwakte sociale positie na oorlog.
Felle tegenstanders Weimarrepubliek.

Wat versterkte het fascisme in Italië nog meer?

Teleurgestelde ex-soldaten - maakten aanspraak op recht om leiding te geven aan het land dat ze naar eigen oordeel hadden gered.

Hoe ontwikkelde het Italiaanse fascisme zich en wat vormde het keerpunt en wat gebeurde daarna?

  • Geboorte fascisme - opvallende sociale plannen
  • Vervanging radicaal nationalisme. Dreiging met geweld.
  • Keerpunt => moord op socialist Ciacomo Mateotti
  • 1925 - alle oppositiepartijen uitgeschakeld.
  • Pers onder controle, uitschakeling oppositie.     

Waarom voelde Italië zich ernstig tekort gedaan door de geallieerden?

Ze waren oorlog ingelokt met belofte gebiedsuitbreiding (Oostenrijk-Hongarije), maar resultaat viel tegen. (alleen Zuid-Tirol, Terentino, Triëst en Istrië)
Fascisten maakten hier gebruik van.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo