Startpagina / Samenvattingen / Nationalisme, naties en staten. Europa vanaf circa 1800 tot heden. / nationalisme-natie-nationaal

Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen

46 belangrijke vragen over Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen

Welke drie trajecten kunnen we in Europa onderscheiden tussen de relatie nationalisme en het proces van staatsvorming?

Natievorming binnen gevestigde staten ( Engeland en Frankrijk)
Unificatienationalisme ( Duitsland en Italië)
Separatisme van minderheden ( Habsburgse, Russische en Ottomaanse rijk)

In de 1e helft 19e eeuw kunnen drie trajecten van natievorming onderscheiden worden, welke?

1. natievorming binnen gevestigde staten als Engeland en Frankrijk,
2. unificatienationalisme, zoals in Duitsland en Italie
3. Seperatisme van minderheden in het Habsburgse, Russische en Ottomaanse rijk

Hoe kun je Guiseppe Mazzini ook aanduiden?

Als een "Europees nationalist"

Was er in Polen sprake van unificatienationalisme of seperatisme?

Er was sprake van een unificatienationalisme dat door het seperatisme gestalte kon krijgen.

Waaraan herinnert Mazzini's nationalisme?

Aan het verlichte patriottisme van de achttiende eeuw, waarin de natie direct verbonden is met vrijheid en humaniteit.

In welke kringen kwam een nationalismevariant op die een sociaal liberaal en democratisch stempel droeg?

in 1831 opgerichte Jong-Italië, dat zich beijvere voor de national[e eenheid van de natie en bij verschillende nationalistische opstanden was betrokken, onervon in kringen van jonge, idealistische intellectuelen in onder meer Duitsland en Ierland navolging. Deze bewegingen kenmerkten zich door hun open (liberale) visie op de natie ie zij idealistisch beschouwden als een grote familie, hetgeen impliceert dat daar in principe voor iedereen een plaats is. Voorts deden ze een beroep op het jeugdige elan van de jonge natie die, op democratische grondslag en op vreedzame wijze, naast elkaar dienen te bestaan.

Voor hoeveel staten was er ruimte in een ideaal Europa volgens Mazzini?

Twaalf 'nationale' staten.

Binnen de nationale bewegingen kunnen een liberale, conservatieve en meer democratisch-populistische richting onderscheiden worden, hoewel de grenzen nog tamelijk vaag waren. tot 1848 had het conservatisme de overhand.
juist of onjuist?

onjuist, het liberalisme had de overhand.

Nationalisme was primair een oppositiebeweging. In de 1e helft van de 19e eeuw richtte die oppositie zich vooral tegen de macht van de vorst, adel en kerk en het voortbestaan van semifeodale praktijken.
juist of onjuist?

juist

Welke complicatie wordt er gesignaleert bij de bestudering van populistische voorstellingen van de natie?

De complicatie schuilt daarin dat er populistische voorstellingen van de natie werden geformuleerd die zich verbonden met democratische idealen, vb door Mazzzini, maar er anderzijds een erkend spanningsveld bestond (en bestaat) tussen populisme en het principe van de vertegenwoordigende of representtative democratie. Dat laatste wijzen populisten af omdat deze representative vorm van democratie uiteindelijk de stem van het volk niet of nauwelijks zou laten horen in het parlement. In plaats daarvan stellen ze het democratische presentisme voor, een variant van de democratie die in hun ogen de bevolking actiever en directer bij het besluitvormingsproces betrekt.

Waarom kon het nationalisme makkelijk gecombineerd worden met het liberalisme?

Natievorming vereiste de integratie van bredere sociale groepen en had in die zin een emancipatoir karakter. De eis van nationale eenheid liet zich in diverse landen gemakkelijk combineren met de liberale roep om een constitutionele regering, individuele vrijheden en democratische grondrechten.

Wat verklaarde de Griekse Nationale Vergadering in 1822?

Dat de opstand tegen de Turken moest worden beschouwd als 'een heilige oorlog' met als doel 'de rechten van de individuele vrijheid, eigendom en eer te heroveren'.

Tussen nationale onafhankelijkheid en politiek-maatschappelijke hervorming bestond voor de liberalen begin 19e eeuw nog een natuurlijk verband. De gedachte dat de natie autonoom was en recht had op een eigen regering werd als een vanzelfsprekend gegeven aanvaard. Net als een vreedzame co-existentie tussen onafhankelijke nationale staten en een vrije handel tussen volkeren.
juist/ onjuist?

juist

Door wie werd Mazzini beïnvloed?

Door schrijvers als Herder en Fichte.

Hoe waardeert de auteur het gebruik van classificatieschema's in het nationalismeonderzoek? En welke conclusie verbindt hij daaraan?

Door de veelzijdigheid van het nationalisme is geen enkel schema goed. Daardoor kenmerkt ieder schema zich door een abstract karakter en een daarmee samenhangende globale beeldvorming van de ontwikkelingen van het nationalisme.

Begin 19e eeuw werd er vanuit gegaan dat alleen naties die in politiek en economisch opzicht levensvatbaar waren, aanspraak konden maken op een eigen staat. waarom?

De nationale staat was vooral een middel in het streven naar een algemeen menselijke beschaving, en werd primair beoordeeld op het vermogen om grotere groepen mensen binnen een politiek verband te verenigen.

Wat was de opvatting van John Stuart Mill over kleinere nationaliteiten (Basken, Bretonnen, Welshmen en Schotten)

De kleinere nationaliteiten zouden worden geabsorbeerd door de nationale staten van de grotere Staatsvolker en daarbinnen hun zelfstandigheid en identiteit verliezen.

Hoe kan het populistisch nationalisme, in navolging van Hans-August Winkler, ook worden aangeduid?

Als 'Reaktion sur Rückständigkeit'.

Er waren verschillen tussen het liberalisme in de gevestigde staten en Midden- en Oost Europa. Hoe zag het liberalisme eruit in Midden- en Oost-Europa?

De liberale beweging was zwakker gezien de heersende sociaaleconomische verhoudingen, maar werd ook geconfronteerd met een situatie waarin van een nationale staat nog geen sprake was. Waar het streven naar een nationale eenheid voorop stond, was relatief minder ruimte voor het Westerse, door de Verlichting geinspireerde kosmopolitisme. Bovendien was men scherper bewust dat het streven naar nationale staten spanningen kon oproepen.

Hoe beschreef Novalis in zijn 'Glauben und Liebe' de natie?

Als één grote familie, waarvoor de liefde tussen vorst en vorstin het model vormde.

Friedrich List ( 1789-1846) uitte in Das nationale System der politischen Oekonomie (1841) kritiek op de economische theorie van de vrijhandel, die slechts in het voordeel van de meest ontwikkelde landen zou werken. Wat was zijn ideaal?

Hij bepleitte een Duitse Grossstaat (incl Nederland) die een eigen nationale economie zou moeten beschermen tegen buitenlandse, met name Engelse concurrentie. Hij benadrukte het onderlinge verschil en bleek de (economische) vrijheid van het individu ondergeschikt te maken aan de natie.

Guiseppe Mazzini wordt gezien als een vertegenwoordiger van vroegliberale standpunt, en een Europese nationalist. leg uit

Volgens mazzini is het nationalisme direct verbonden met vrijheid en humaniteit. Vrijheid vormt de voorwaarde voor elke natie. Hoewel politiek patriottisme gebaseerd is op cultureel zelfbewustzijn en de herinnering aan een gedeeld verleden, liet zijn visie toch weinig ruimte voor het nationale superioriteitsgevoel. De kwaliteiten van de eigen natie werden immers primair bepaald door de specifieke bijdrage die deze aan het meer algemene Europese streven naar humaniteit had geleverd.

Ook Mazzini vond dat alleen levensvatbare eenheden als politieke naties konden worden erkend. Zijn ideaal Europa bood slechts ruimte aan 12 staten. Deze natiestaten waren in feite multienationale constructies, op een uitzondering na: Italie
juist/onjuist?

juist

Mazzini kan ook gezien worden als vertegenwoordiger van democratische opvattingen, leg uit.

liberale en democratische concepten waren nog vaag omlijnd. Volgens Mazzini is de natie ook een sociaal geheel en dienen allen die aan onze arbeid bijdragen tot de politieke gemeenschap te worden gerekend. Arbeiders en armen behoorden tot de natie. Mazzini verwees ook naar de politieke rechten van vrouwen en voormalige slaven.

Het democratieconcept van de liberalen was restrictiever dan de opvatting van Mazzini. Voorbeelden zijn het Juste Milieu ( julimonarchie 1830), Pierre Paul Royer-Collard en Guizot. Wat was de opvatting van Guizot?

Enrichissez-vous: een plutocratie die, eenmaal aan de macht gekomen, de eigen politieke en economische vrijheid angstvallig probeerde af te schermen tegen de opdringende classes dangereuses.

De denkbeelden van Mazzini kwamen overeen met de sociale Romantiek van Frankrijk, die de liberale denkbeelden combineerden met saint-simonistische en soms ook sociaalkatholieke voorstellingen, waarbij de noodzaak tot het overbruggen van de kloof tussen elite en volk centraal stond.
juist/onjuist?

juist

Jules Michelet wees in Le peuple (1846) wees op het bestaan van twee volken (volk en elite) die Frankrijk driegden te verscheuren. Welk ideaal stelde hij hier tegenover?

Het ideaal van de natie, opgevat als een grote vriendschap: la grande famille francaise.

Mazzini vond in Italie aansluiting bij de Carbonari en Jong Italie. Wat was het belang van Italie?

Jong Italie streefde de wederopstanding van de Italiaanse natie na onder de leus God en het Volk. Jong Italie werd het model voor soortgelijke bewegingen, zoals Jong Duitsland en jong Ierland en Jong europa (1834). Jong Europa hoopte nationalisten uit diverse landen te vereningen volgens het ideaal van vreedzame coexistentie.

De Jong-... genootschappen appelleerden zowel aan het jeugdige elan van de natie, maar werden ook gedragen door jonge intellectuelen, wier nationalisme een democratisch en sociaalliberaal stempel had.
juist/onjuist?

juist

De idee van het oorspronkelijke Volk als basis voor de ware organische gemeenschap speelde een voorname rol binnen de Duitse Romantiek en werd gepropageerd door volkische nationalisten als Ernst Moritz Arndt en Friedrich Ludwig Jahn.
juist/ onjuist?

juist

Welke trajecten kunnen we onderscheiden in de relatie tussen nationalisme en staatsvorming in de 1e helft van de 19de eeuw?

Drie varianten (met kanttekening dat ze 'ideaaltypisch' zijn.
1. natievorming binnen gevestigde staten als bijvoorbeeld Frankrijk en Engeland
2. Unificatienationalisme in die landen waar men streefde naar de samensmelting van een aantal grotere en kleinere staatkundige eenheiden tot een natiestaat, hetgeen we in Duitsland en Italië terugzien.
3. Natievorming van minerheen in e vorm van afscheidingsbewegingen (seperatisme).

De populistische visie werd een belangrijke component binnen de nationale bewegingen binnen het Habsburgse, Russische en Ottomaanse Rijk. Wat was hiervan het gevolg?

Hierdoor werden ook de verschillen tussen de naties onvermijdelijk beklemtoond, waarbij het gevoel van de eigen superioriteit veelal werd verbonden met het idee van een goddelijke missie.

Hoe waardeert de auteur het gebruik van classificatieschema's in het nationalismeonderzoek? En welke conclusie verbindt hij daaraan?

Noem voorbeelden van de verbinding nationalisme en goddelijke missie

- Polen: werd gezien als christus onder de volken, bestemd om te herrijzen en de mensheid van alle onderdrukking te verlossen.
- rusland: het volk dat als het enige volk dat God in zich draagt, uitverkoren om de wereld te vernieuwen en te reden uit naam van een nieuw God.

Het populistisch nationalisme kan worden geduid als Reaktion auf Ruckstandigkeit. Wat wordt hiermee bedoeld?

Hierbij werd het pijnlijke besef van achterstand op andere volken omgeduid tot een bewijs van uitverkiezing. De laatsen zullen immers de eersten zijn.

Populistische voorstellingen vertoonden een democratische tendens. Toch was er ook een spanning tussen het populisme en het principe van vertegenwoordigende democratie. waarom?

Het romantische geloof in het volk kon ook dienen als ankerpunt van een conservatief nationalisme, dat gekant was tegen liberalisering en politieke democratie.

Inspiratie voor een conservatief nationalisme werd gevonden bij Justus Moser en Edmund Burke (organologische staatsopvatting). Wat was de opvatting van Joseph de Maistre?

Hij bedacht Frankrijk een voortrekkersrol bij het herstel van de middeleeuwse feodale orde in een door het katholicisme herenigd Europa, waar door God aangestelde vorsten opnieuw zouden heersen.

Wat was de opvatting van Novalis en Friedrich Schlegel?

zij idealiseerden het middeleeuwse Heilige Roomse rijk als de gouden tijd van Europa. Dit christelijke kosmopolitisme ging over in nationalisme, Duitsland moest als kern van Europa worden beschouwd. De Duitse geest schouwt immers dieper en is daarom superieur aan andere naties.

Zoals blijkt uit de opvattingen van Joseph de Maister en Friedrich Schlegel nam binnen het conservatieve nationalisme de goddelijke monarchie een centrale plaats in als samenbindend element in de samenleving.
Juist/ onjuist?

juist

De cultus rondom Koningin Luise (1776-1810) als Pruisisch en later Duits symbool is een voorbeeld van een omvorming van de monarchie tot instrument van moderne natievorming. dit is na 1870 ook in Engeland en Nederland waarneembaar.
juist/onjuist?

juist. De monarchie was de letterlijke kroon op een hierarchische orde die bij voorkeur werd vergeleken met een lichaam, waarvan standen en gilden de afzonderlijke ledematen vormden.

Wilhelm von Humboldt gebruikte een vegetatieve metafoor voor de omschrijving van het nationalisme. Welke?

De relatie tussen individu en natie komt overeen met een blad in verhouding tot de boom.

Welk element voegde Adam Heinrich Muller toe aan de vegetatieve metafoor van Wilhelm von Humboldt?

In Die Elemente der Staatskunst trok hij de conclusie dat bomen wortels hebben. Volgens Muller leefde het Volk nauw verbonden met de aarde, waaraan het was ontsproten. De aarde, symbool van duurzaamheid, verleende de bezitter ervan zijn specifieke krachten.

Wat was de verborgen pointe van de organische metaforiek?

Het voluntaristisch element werd erdoor uitgebannen. De mens bleek niet langer vrij om de samenleving naar believen in te richten. De eliminatie van de vrije wil vormde een voorwaarde voor een harmonieuze gemeenschap. Schegel en Muller willen voor alles orde.

Tegenover de als abstracties verworpen idealen van de Franse Revolutie presenteerde de politieke Romantiek haar voorstelling van een concrete vrijheid en gelijkheid. Elk onderdeel van het organisme was immers vrij, zij het slechts op de plaats die het van nature binnen het geheel kreeg toegewezen. alle delen van de boom waren uniek en even noodzakelijk, en in die zin gelijkwaardig. Maar de boom suggereert ook hierarchie.
juist/onjuist?

juist

Het conservatieve nationalisme waardeerde het Volk als de cultureel-etnische basis van de natie, en daarmee ontleende het politieke rechten.
juist/onjuist?

onjuist, Zolang het volk er maar geen - onnatuurlijke - rechten aan ontleende. Want het volk was juist gelijkwaardig voor zover het zijn ondergeschikte rol naar behoren vervulde in een door vorst, kerk en adel bestierde orde.

Schema's die het nationalisme op grond van staatsvorming dan wel ideologie classificeren behouden noodzakelijkerwijze een abstract karakter. De historische realiteit is altijd grilliger. Alle wegen in de geschiedenis zijn bij nader aanzien Sonderwege. Wat is hiervan de consequentie?

Het tamelijk globale beeld moet worden uitgevuld met een meer gedetailleerde studie van de wijze waarop nationalisme en natievorming in diverse landen daadwerkelijk vorm kregen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Nationalisme, naties en staten. Europa vanaf circa 1800 tot heden. | 9789460040818 | Leo H M Wessels, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen

Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen

46 belangrijke vragen over Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen

Welke drie trajecten kunnen we in Europa onderscheiden tussen de relatie nationalisme en het proces van staatsvorming?

In de 1e helft 19e eeuw kunnen drie trajecten van natievorming onderscheiden worden, welke?

Hoe kun je Guiseppe Mazzini ook aanduiden?

Was er in Polen sprake van unificatienationalisme of seperatisme?

Waaraan herinnert Mazzini's nationalisme?

In welke kringen kwam een nationalismevariant op die een sociaal liberaal en democratisch stempel droeg?

Voor hoeveel staten was er ruimte in een ideaal Europa volgens Mazzini?

Binnen de nationale bewegingen kunnen een liberale, conservatieve en meer democratisch-populistische richting onderscheiden worden, hoewel de grenzen nog tamelijk vaag waren. tot 1848 had het conservatisme de overhand. juist of onjuist?

Nationalisme was primair een oppositiebeweging. In de 1e helft van de 19e eeuw richtte die oppositie zich vooral tegen de macht van de vorst, adel en kerk en het voortbestaan van semifeodale praktijken. juist of onjuist?

Welke complicatie wordt er gesignaleert bij de bestudering van populistische voorstellingen van de natie?

Waarom kon het nationalisme makkelijk gecombineerd worden met het liberalisme?

Wat verklaarde de Griekse Nationale Vergadering in 1822?

Door wie werd Mazzini beïnvloed?

Hoe waardeert de auteur het gebruik van classificatieschema's in het nationalismeonderzoek? En welke conclusie verbindt hij daaraan?

Begin 19e eeuw werd er vanuit gegaan dat alleen naties die in politiek en economisch opzicht levensvatbaar waren, aanspraak konden maken op een eigen staat. waarom?

Wat was de opvatting van John Stuart Mill over kleinere nationaliteiten (Basken, Bretonnen, Welshmen en Schotten)

Hoe kan het populistisch nationalisme, in navolging van Hans-August Winkler, ook worden aangeduid?

Er waren verschillen tussen het liberalisme in de gevestigde staten en Midden- en Oost Europa. Hoe zag het liberalisme eruit in Midden- en Oost-Europa?

Hoe beschreef Novalis in zijn 'Glauben und Liebe' de natie?

Friedrich List ( 1789-1846) uitte in Das nationale System der politischen Oekonomie (1841) kritiek op de economische theorie van de vrijhandel, die slechts in het voordeel van de meest ontwikkelde landen zou werken. Wat was zijn ideaal?

Guiseppe Mazzini wordt gezien als een vertegenwoordiger van vroegliberale standpunt, en een Europese nationalist. leg uit

Ook Mazzini vond dat alleen levensvatbare eenheden als politieke naties konden worden erkend. Zijn ideaal Europa bood slechts ruimte aan 12 staten. Deze natiestaten waren in feite multienationale constructies, op een uitzondering na: Italiejuist/onjuist?

Mazzini kan ook gezien worden als vertegenwoordiger van democratische opvattingen, leg uit.

Het democratieconcept van de liberalen was restrictiever dan de opvatting van Mazzini. Voorbeelden zijn het Juste Milieu ( julimonarchie 1830), Pierre Paul Royer-Collard en Guizot. Wat was de opvatting van Guizot?

De denkbeelden van Mazzini kwamen overeen met de sociale Romantiek van Frankrijk, die de liberale denkbeelden combineerden met saint-simonistische en soms ook sociaalkatholieke voorstellingen, waarbij de noodzaak tot het overbruggen van de kloof tussen elite en volk centraal stond. juist/onjuist?

Jules Michelet wees in Le peuple (1846) wees op het bestaan van twee volken (volk en elite) die Frankrijk driegden te verscheuren. Welk ideaal stelde hij hier tegenover?

Mazzini vond in Italie aansluiting bij de Carbonari en Jong Italie. Wat was het belang van Italie?

De Jong-... genootschappen appelleerden zowel aan het jeugdige elan van de natie, maar werden ook gedragen door jonge intellectuelen, wier nationalisme een democratisch en sociaalliberaal stempel had.juist/onjuist?

De idee van het oorspronkelijke Volk als basis voor de ware organische gemeenschap speelde een voorname rol binnen de Duitse Romantiek en werd gepropageerd door volkische nationalisten als Ernst Moritz Arndt en Friedrich Ludwig Jahn. juist/ onjuist?

Welke trajecten kunnen we onderscheiden in de relatie tussen nationalisme en staatsvorming in de 1e helft van de 19de eeuw?

De populistische visie werd een belangrijke component binnen de nationale bewegingen binnen het Habsburgse, Russische en Ottomaanse Rijk. Wat was hiervan het gevolg?

Hoe waardeert de auteur het gebruik van classificatieschema's in het nationalismeonderzoek? En welke conclusie verbindt hij daaraan?

Noem voorbeelden van de verbinding nationalisme en goddelijke missie

Het populistisch nationalisme kan worden geduid als Reaktion auf Ruckstandigkeit. Wat wordt hiermee bedoeld?

Populistische voorstellingen vertoonden een democratische tendens. Toch was er ook een spanning tussen het populisme en het principe van vertegenwoordigende democratie. waarom?

Inspiratie voor een conservatief nationalisme werd gevonden bij Justus Moser en Edmund Burke (organologische staatsopvatting). Wat was de opvatting van Joseph de Maistre?

Wat was de opvatting van Novalis en Friedrich Schlegel?

Zoals blijkt uit de opvattingen van Joseph de Maister en Friedrich Schlegel nam binnen het conservatieve nationalisme de goddelijke monarchie een centrale plaats in als samenbindend element in de samenleving. Juist/ onjuist?

De cultus rondom Koningin Luise (1776-1810) als Pruisisch en later Duits symbool is een voorbeeld van een omvorming van de monarchie tot instrument van moderne natievorming. dit is na 1870 ook in Engeland en Nederland waarneembaar. juist/onjuist?

Wilhelm von Humboldt gebruikte een vegetatieve metafoor voor de omschrijving van het nationalisme. Welke?

Welk element voegde Adam Heinrich Muller toe aan de vegetatieve metafoor van Wilhelm von Humboldt?

Wat was de verborgen pointe van de organische metaforiek?

Het conservatieve nationalisme waardeerde het Volk als de cultureel-etnische basis van de natie, en daarmee ontleende het politieke rechten. juist/onjuist?

Schema's die het nationalisme op grond van staatsvorming dan wel ideologie classificeren behouden noodzakelijkerwijze een abstract karakter. De historische realiteit is altijd grilliger. Alle wegen in de geschiedenis zijn bij nader aanzien Sonderwege. Wat is hiervan de consequentie?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Nationalisme en natievorming in afzonderlijke landen