Startpagina / Samenvattingen / Nationalisme, naties en staten. Europa vanaf circa 1800 tot heden. / nationalisme-nationaal-politiek

Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Inleiding

Q: Welke cruciale betekenis heeft de Franse Revolutie volgens de auteur voor de ontwikkeling van het nationalisme

De revolutie staat aan de basis van de moderne Europese geschiedenis vanwege de radicale breuk met de elitaire staten van het ancien régime en de tendens tot democratisering die in samenhang met de idee van de moderne volksnatie model stond voor de opkmost van nationale bewegingen in Europa

Q: Definitie van 'de natie' door Ernest Gellner

De natie is het product van het nationalisme en niet omgekeerd zoals nationalisten zelf doorgaans menen. Het nationalisme is een modern streven omdat hij het ziet als deel van veelomvattende moderniseringsprocessen op politiek, socialeconomisch en cutureel gebied die zich sedert de Franse Revolutie mondiaal, voltrekken.

45 belangrijke vragen over Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Inleiding

Wat wordt er verstaan onder natie voor de Franste Revolutie en daarna?

Het politieke actieve deel van de bevolking.

Dit is voor de Franse Revolutie om personen die via de standenvergaderingen een relatie onderhielden met de kroon. In Engeland is dit het parlement in Frankrijk de Staten Generaal en in het Heilige Roomse Rijk de Rijksstanden. Dit zijn dus de adel/aristrocraten, vorsten en prelaten.

Na 1789 werden onderdanen burgers en werd de elitaire natie een volksnatie

Welke cruciale betekenis heeft de Franse Revolutie volgens de auteur voor de ontwikkeling van het nationalisme

De revolutie staat aan de basis van de moderne Europese geschiedenis vanwege de radicale breuk met de elitaire staten van het ancien régime en de tendens tot democratisering die in samenhang met de idee van de moderne volksnatie model stond voor de opkmost van nationale bewegingen in Europa

Wat gebeurde er na 1789 met de natie?

In de loop van de 19e eeuw verwierven meer mensen politieke rechten (werden burgers). De elitenatie werd een moderne volksnatie.

Definitie van 'de natie' door Ernest Gellner

De natie is het product van het nationalisme en niet omgekeerd zoals nationalisten zelf doorgaans menen. Het nationalisme is een modern streven omdat hij het ziet als deel van veelomvattende moderniseringsprocessen op politiek, socialeconomisch en cutureel gebied die zich sedert de Franse Revolutie mondiaal, voltrekken.

Volgens Ernest Geller is het nationalisme het product van de natie en niet omgekeerd.
Juist/onjuist?

Onjuist. de NATIE is het product van het nationalisme. Deze stelling heeft betrekking op de moderne volksnatie en is in die context geldig

Volgens Anthony Smith creeert het nationalisme de natie niet ex nihilo, maar bouwt voort op oudere politieke en culturele tradities. Nationalisme beklemtoont onveranderlijk historische continuiteit.
juist/onjuist?

juist

Waarom zijn democratisering en natievorming nauw verweven?

Mensen krijgen in de 19e eeuw meer politieke rechten
Van onderdanen naar burgers
Ruimere betekenis natie
Elitaire natie => moderne volksnatie.

Volgens Kenneth Minogue voltrekt de historische mythologie van het nationalisme zich in drie stappen, welke?

- van een legendarische gouden tijd
- via een lange fase van vervreemding
-naar de komende regeneratie, waarvoor het nationalisme zelf de weg bereidt.

Hoe beschouwt Ernest Geller de natie?

Het product van het nationalisme (en niet omgekeerd)
Eerst is er sprake van streven groep mensen naar een natie (nationalisme). Dit resulteert in een natie.

Het is typerende voor het 19e eeuws nationalisme om het verleden om te vormen tot een nationaal verleden, waarbij personen en gebeurtenissen uit vroeger tijden worden ingepast in een doorlopend verhaal dat de eigen voorgeschiedenis beschrijft. De geschiedenis die het nationalisme presenteert is een reconstructie.
juist/onjuist?

juist

Waar is het Miroslav Hroch vooral om te doen in zijn schema?

Hij onderzoekt vooral het cultuurnationalisme van de B-fase.
Het gaat hem vooral om een sociaaleconomische analyse van maatschappelijke en regionale samenstelling nationale bewegingen.

Op welke factoren/gebieden richtte de constructie van het nationale verleden zich meestal?

cultureel-etnische factoren als religie, taal, literatuur. Er was een centrale rol voor filologen, taalkundigen, kunstenaars en andere intellectuelen binnen de nationale beweging. Zij gingen op zoek in oude archieven, zij gaven oude liederen en volksverhalen uit.

Hoe ziet Anthony Smith de natie?

De natie bouwt voort op oudere politieke en culturele tradities.
(Naties komen niet uit de lucht vallen)

Onveranderlijke historische continuïteit (geen moderniteit)
Hoe ouder natie, hoe respectabeler, hoe gerechtiger aanspraken zelfbeschikking en onafhankelijkheid.

Het nationalisme hecht een groot belang aan een rijk nationaal verleden als legitimatie voor een zelfstandige natiestaat. Het intensieve zoeken naar historische antecedenten vormt de kern van een breder streven om de nationale cultuur vorm te geven en ten opzichte van anderen te profileren.
juist/onjuist?

juist

Hoe kijkt Kenneth Minogue aan tegen de verhouding natie en nationalist?

in de historische mythologie van het nationalisme is de natie doornroosje die door de prins (nationalist) uit lange slaap wordt gewekt.
Nationalist => natie

Wat is kenmerkend voor het 19e eeuwse nationalisme?

Verleden omgevormd tot een 'nationaal' verleden
Personen en gebeurtenissen uit vroegere tijden ingepast in doorlopend verhaal
Beschrijving eigen geschiedenis

In de 19e eeuw konden politieke stromingen de nationale kwestie moeilijk ontwijken en was elk gedwongen hierover een standpunt te formuleren. Nationalisme speelde een rol in liberale, conservatieve en sociaaldemocratische bewegingen.
juist of onjuist?

juist

In landen van het westerse type (kohndichotomie) was in de 19e eeuw sprake van een opvallend cultuurnationalisme, gericht op het creeeren van een homogene samenleving. Dit is logisch in de kohndichotomie?

nee een sterk nationalisme verwacht je meer in landen van het oosters type.

Wat kan gezien worden als een finalistische geschiedvisie van het nationalisme?

Betekenis personen en gebeurtenissen niet gebonden aan oorspronkelijke context maar bijdrage natievorming.
Optreden als aankondiging 'nationale bestemming' die zich met een historische noodzaak ontvouwt.

Volgens Gellner kan het nationalisme ook gezien worden als onderdeel van een meer omvattende moderniseringsproces, waarin politieke en sociaaleconomische factoren nauw zijn verwerven. Maar modernisering is een doorgaand proces dat geen voorzienbaar einde kent. Wat zegt dit over de Kohndichotomie?

De Kohndichotomie verliest aan gewicht, net als andere politiek-ideologische classificaties. Aan de ene kant ontstond een wederzijdse afhankelijkheid tussen nationale economieen, maar ook wrijving door verscherpte concurrentieverhoudingen.

Hoe kan de geschiedenis van het nationalisme worden gezien als een reconstructie?

Elementen uit het verleden worden geselecteerd om tot een nieuw verhaal te worden gevoegd.
Elementen verschijnen vervolgens in een nieuw licht.

Volgens Miroslav Hroch vertoont de ontwikkeling van nationale bewegingen een karakteristiek patroon waarbij 3 fasen worden onderscheiden (A-B-C). omschrijf de fasen

A- nationalisme als culturele stroming onder de intelligentsia, die zich inzette voor een herwaardering van eigen taal en cultuur.
B de hervonden identiteit werd aanleiding voor politieke agitatie, gericht op de verwerkelijking van een eigen natiestaat. (nationalisme in strikte zin)
C Het nationalisme verbreedde zich tot een massabeweging

De ontwikkeling als geheel verliep ongelijkmatig, segmenten van de maatschappelijke elite en nationale bewegingen beinvloeden elkaar.

Voor welke problemen pretendeert het nationalisme een oplossing te hebben?

Kloof politiek en cultuur
Staat en samenleving
Publiek en privédomein

(problemen die ontstonden met opkomst moderne massamaatschappij)

Hoe kwam Hroch tot zijn 3-fasen ontwikkeling van het nationalisme?

Zijn conclusies zijn gebaseerd op een structurele vergelijkende analyse van het nationalisme onder 'kleine' naties. Zijn onderzoek concentreert zich de facto op nationalisme als separatistische beweging die afscheiding verlangt van een reeds bestaande politieke entiteit (bijv Belgie - Nederland).
Het schema lijkt echter ook van toepassing op unificatienationalisme (Italie en Duitsland)

Nationalisme presenteert zich als oplossing voor problemen die met opkomst moderne, geïndustrialiseerde massamaatschappij ontstonden. Wanneer wint deze oplossing aan overtuigingskracht?

Als ideologie en nationale symbolen en verhalen aansluiten bij:

Bestaande tradities
Gedeelde ervaringen
Collectieve herinneringen

Volgens Hroch is de B fase, cultuurnationalisme, de cruciale fase. Hier is zijn onderzoek primair op gericht.
juist/onjuist?

juist

Waarom is Hroch schema bruikbaar als conceptueel aanknopingspunt?

Het is een bruikbaar conceptueel aanknopingspunt voor de bespreking van natievorming en nationalisme in de 1e helft 19e eeuw. In deze periode is voornamelijk sprake van cultivering van cultuur, de A en B-fase. Deze zijn soms moeilijk te scheiden. De C fase (massanationalisme) komt voor 1870 niet of nauwelijks voor.

In de A-fase was het nationalisme vaak een elitaire (adellijke) aangelegenheid. In de B-fase werd het overgenomen door intellectuelen, ambtenaren, vertegenwoordigers van vrije beroepen, meestal stedelijke beweging. In Katholieke landen speelde de geestelijkheid een bemiddelende rol tussen nationalistische elite en plattelandsbevolking.
juist/onjuist?

juist

Welk probleem typeert het nationalisme in landen als het Midden- en OostEuropa, Azië, Afrika, Finland en Ierland.

Gebrek traditie staatsvorming als leidraad
Reconstructie van doorlopende nationale geschiedenis is moeilijk.
Meer gericht op: religie, taal en literatuur.

Wat bemoeilijkt voor veel landen de zoektocht naar de eigen historische wortels?

Wanneer de eigen geschiedenis lijkt samen te vallen met die van buurlanden.

Zuivere ideologieen bestaan niet. Ideeen hebben altijd een politieke en sociale dimensie. Dat geldt ook voor het nationalisme, zelfs in de vroegste fase, waarin sprake lijkt te zijn van een strikt culturele interesse voor oude teksten en vroegste taaluitingen. Anderzijds: het cultuurnationalisme had in zijn ontstaansfase vaak slechts vage voorstellingen omtrent een nationale staat.
juist of onjuist?

juist

Waarom verliest de kohndichotomie aan gewicht? (net als elke andere primair politiek-ideologische classificatie)?

De modernisering is een doorgaand proces en kent daarom geen einde. (schaalvergroting, technische innovaties => naties worden afhankelijk van elkaar, maar ook meer wrijving door concurrentie)

Kohndichotomie = tegenstelling tussen westerse staten op zoek naar natie – oosterse naties op zoek naar een staat.

Wat zorgde nog meer voor verdieping van de nationale gemeenschap ook binnen gevestigde staten?

Economische concurrentie
Politieke- militaire krachten

Welke drie fasen onderscheidt Miroslaw Hroch in de ontwikkeling van nationale bewegingen?

A. Elites 'ontdekken' nationale verleden. Constructies culturele identeit met centrale rol taal en literatuur
B. Cultureel nationalisme krijgt politieke dimensie - agitatie Nationalisten gericht op totstandkomen eigen natiestaat (cruciale fase)
C. nationalisme verbreding tot massabeweging.

Noem twee kenmerken van Miroslaw Hrochs schets ontwikkeling nationale bewegingen.

Nationale bewegingen beïnvloeden elkaar
Succes van de ene natie versterkte nationale gevoel andere natie.

Welke kanttekening kan gemaakt worden bij Hrochs conclusies?

Beperkt tot vergelijking van ‘kleine natiestaten’ die zich aanvankelijk als seperatistische bewegingen ontwikkelden. Uitsluiting andere varianten nationale bewegingen.
Vooral gericht op B-fase. Hij stelt niet zozeer het cultuurnationalisme centraal, maar beoogt hij vanuit een sociaal-economische invalshoek greep te krijgen op de maatschappelijke en regionale samenstelling van nationale bewegingen.

Theorie heeft relatief beperkt bereik. maar anderzijds is het een attenderend verklaringsmodel (bruikbaar conceptueel aanknopingspunt volgens Labrie) waarmee onderzoekers vragen kunnen stellen aan de ontwikkeling van het nationalisme alvorens sprake was van massanationalisme.

Wat is een kenmerk van het massanationalisme voor 1870?

Het laat zich nog nauwelijks waarnemen.
Elitaire aangelegenheid. => overname door intellectuelen, ambtenaren, vrije beroepen. (Stedelijke beweging, pas laat steun boerenmassa)

Welke rol hadden geestelijken in katholieken landen?

Bemiddelaar nationalistische elite en plattelandsbevolking.

3 Met welke politieke ideologie kan het nationalisme niet worden gecombineerd?
a communisme
b geen enkele
c liberalisme
d sociaaldemocratie

B handboek, p. 162)

Waarom bestaan er geen zuivere ideeën?

Maken altijd deel uit van een bredere context die betekenis en reikwijdte mede-bepaalt.
Hebben altijd politieke en sociale dimensie.
(dat geldt evengoed voor nationalisme, vroegere fase sprake van culturele interesse oude teksten)

Geef een kenmerk van de natievorming in Europa in het begin van de19e eeuw.

Het was aan het begin van de 19e eeuw nog onduidelijk welke naties een eigen staat zouden verwerven en hoe grenzen zouden lopen.

Welke fase is in het onderzoek van Hroch cruciaal?

B-fase => cultuurnationalisme

Laat het massanationalisme C-fase zich voor 1870 al waarnemen?

Nee, nauwelijks.
Maar wel is verhoogde nationale agitatie te zien bij bv. Rijncrisis 1840 en Belgische afscheiding in 1830

Hoe kunnen we het nationalisme in de eerste helft van de 19e eeuw omschrijven?

Elitaire aangelegenheid
In regio's als Bohemen en Litouwen - maar ook Frans Bretagne - speelde de adel aanvankelijk nog een bepalende rol.
Later overgenomen in B-fase door intellectuelen, ambtenaren en vrije beroepen.

Waar vormden de Polen minderheden?

Pruisen
Rusland
Habsburgse rijk.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Nationalisme, naties en staten. Europa vanaf circa 1800 tot heden. | 9789460040818 | Leo H M Wessels, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Inleiding

45 belangrijke vragen over Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Inleiding

Wat wordt er verstaan onder natie voor de Franste Revolutie en daarna?

Welke cruciale betekenis heeft de Franse Revolutie volgens de auteur voor de ontwikkeling van het nationalisme

Wat gebeurde er na 1789 met de natie?

Definitie van 'de natie' door Ernest Gellner

Volgens Ernest Geller is het nationalisme het product van de natie en niet omgekeerd. Juist/onjuist?

Volgens Anthony Smith creeert het nationalisme de natie niet ex nihilo, maar bouwt voort op oudere politieke en culturele tradities. Nationalisme beklemtoont onveranderlijk historische continuiteit. juist/onjuist?

Waarom zijn democratisering en natievorming nauw verweven?

Volgens Kenneth Minogue voltrekt de historische mythologie van het nationalisme zich in drie stappen, welke?

Hoe beschouwt Ernest Geller de natie?

Waar is het Miroslav Hroch vooral om te doen in zijn schema?

Op welke factoren/gebieden richtte de constructie van het nationale verleden zich meestal?

Hoe ziet Anthony Smith de natie?

Hoe kijkt Kenneth Minogue aan tegen de verhouding natie en nationalist?

Wat is kenmerkend voor het 19e eeuwse nationalisme?

In de 19e eeuw konden politieke stromingen de nationale kwestie moeilijk ontwijken en was elk gedwongen hierover een standpunt te formuleren. Nationalisme speelde een rol in liberale, conservatieve en sociaaldemocratische bewegingen.juist of onjuist?

In landen van het westerse type (kohndichotomie) was in de 19e eeuw sprake van een opvallend cultuurnationalisme, gericht op het creeeren van een homogene samenleving. Dit is logisch in de kohndichotomie?

Wat kan gezien worden als een finalistische geschiedvisie van het nationalisme?

Volgens Gellner kan het nationalisme ook gezien worden als onderdeel van een meer omvattende moderniseringsproces, waarin politieke en sociaaleconomische factoren nauw zijn verwerven. Maar modernisering is een doorgaand proces dat geen voorzienbaar einde kent. Wat zegt dit over de Kohndichotomie?

Hoe kan de geschiedenis van het nationalisme worden gezien als een reconstructie?

Volgens Miroslav Hroch vertoont de ontwikkeling van nationale bewegingen een karakteristiek patroon waarbij 3 fasen worden onderscheiden (A-B-C). omschrijf de fasen

Voor welke problemen pretendeert het nationalisme een oplossing te hebben?

Hoe kwam Hroch tot zijn 3-fasen ontwikkeling van het nationalisme?

Nationalisme presenteert zich als oplossing voor problemen die met opkomst moderne, geïndustrialiseerde massamaatschappij ontstonden. Wanneer wint deze oplossing aan overtuigingskracht?

Volgens Hroch is de B fase, cultuurnationalisme, de cruciale fase. Hier is zijn onderzoek primair op gericht. juist/onjuist?

Waarom is Hroch schema bruikbaar als conceptueel aanknopingspunt?

Welk probleem typeert het nationalisme in landen als het Midden- en OostEuropa, Azië, Afrika, Finland en Ierland.

Wat bemoeilijkt voor veel landen de zoektocht naar de eigen historische wortels?

Waarom verliest de kohndichotomie aan gewicht? (net als elke andere primair politiek-ideologische classificatie)?

Wat zorgde nog meer voor verdieping van de nationale gemeenschap ook binnen gevestigde staten?

Welke drie fasen onderscheidt Miroslaw Hroch in de ontwikkeling van nationale bewegingen?

Noem twee kenmerken van Miroslaw Hrochs schets ontwikkeling nationale bewegingen.

Welke kanttekening kan gemaakt worden bij Hrochs conclusies?

Wat is een kenmerk van het massanationalisme voor 1870?

Welke rol hadden geestelijken in katholieken landen?

3 Met welke politieke ideologie kan het nationalisme niet worden gecombineerd?a communismeb geen enkelec liberalismed sociaaldemocratie

Waarom bestaan er geen zuivere ideeën?

Geef een kenmerk van de natievorming in Europa in het begin van de19e eeuw.

Welke fase is in het onderzoek van Hroch cruciaal?

Laat het massanationalisme C-fase zich voor 1870 al waarnemen?

Hoe kunnen we het nationalisme in de eerste helft van de 19e eeuw omschrijven?

Waar vormden de Polen minderheden?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Van Wenen tot Frankfurt, 1815-1848 - Inleiding

Nationalisme, naties en staten. Europa vanaf…

Pia Pia Método di Papiamentu

Grootmachten - Het Ottomaanse Rijk

Het ancien régime : Europa in de vroegmodern…

Inleiding letterkunde

Inleiding letterkunde - Literatuurgeschieden…

Inleiding kunstgeschiedenis.

De gouden eeuw in perspectief : het beeld va…

Handgeschreven wereld : Nederlandse literatu…

Samenvatting Bestuur en Beleid

Samenvatting Introductie Bestuurs en Organis…

Fons et origo iuris : een historische inleid…

Volgens Ernest Geller is het nationalisme het product van de natie en niet omgekeerd.
Juist/onjuist?

Volgens Anthony Smith creeert het nationalisme de natie niet ex nihilo, maar bouwt voort op oudere politieke en culturele tradities. Nationalisme beklemtoont onveranderlijk historische continuiteit.
juist/onjuist?

In de 19e eeuw konden politieke stromingen de nationale kwestie moeilijk ontwijken en was elk gedwongen hierover een standpunt te formuleren. Nationalisme speelde een rol in liberale, conservatieve en sociaaldemocratische bewegingen.
juist of onjuist?

Volgens Hroch is de B fase, cultuurnationalisme, de cruciale fase. Hier is zijn onderzoek primair op gericht.
juist/onjuist?

3 Met welke politieke ideologie kan het nationalisme niet worden gecombineerd?
a communisme
b geen enkele
c liberalisme
d sociaaldemocratie