Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - Het tsarenrijk: hervorming en reactie (1856-1905)

25 belangrijke vragen over Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - Het tsarenrijk: hervorming en reactie (1856-1905)

Welke elementen onderscheidt u in de ideologische onderbouwing van ht officieuze Russische nationalisme?

Ondanks, of juist dankzij de mislukking van het staatsnationalisme ontwikkelde zich een vorm van Russisch nationalisme van 'onder af'. In dit populistische nationalisme, dat belangrijke impulsen kreeg vanuit de literatuur, construeerden schrijvers als Tolstoj een Russchise nationale identiteit  waarvan de kern werd gevormd door
1. de 'Russische ziel waarmee de natie zich in spirituele zin onderscheidde van het materialisme van westerse volken;
2. de verheerlijking van de kracht van de anonieme volksmassa's of naties die beslissend zou zijn voor overwinning op Napoleon;
3. de specifieke positie van de Russische boerengemeenschap die volgens Tolstoj het ware Rusland belichaamde.

De nationaal-liberale decemberrevolutie (1825) van veteranen van de napoleontische oorlogen en de Poolse opstand van 1830 dwongen de Russische staatselite een eigen definitie van de Russische natie te formuleren als reactie op het revolutionaire nationalisme. Wat was die reactie?

Sergej Oevarov omschreef in 1833 de 3 pijlers als orthodoxie, autocratie en nationaliteit. Onderschikking aan het orthodoxe geloof en de romanovdynastie werd in de officiele visie als het wezenskenmerk van de Russische natie beschouwd.

Hoe zag tsaar Alexander I (1801 - 1825) (een van de leiders Heilige Alliantie) Europa?

  • Als één christelijke natie, olv haar legitieme vorsten.
  • Geen plaats nationalistische ambities. 
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Beargumenteer waarom de officiële natievorming in Rusland mislukte.

Het streven naar een homogene, imperiale natiestaat in het Russische rijk in de periode 1856-1917 kwam niet van de grond. Daarvoor was het land te uitgestrekt, het staatsgezag - waarin lokale en regionale elites grotendeels de dienst uitmaakten-  te decentraal, het natievormende beleid niet consistent genoeg en bewerkstelligde de dwang waarmee het werd uitgevoerd, de nationale bewustwording van onder meer de Finnen, de Balten en Polen.

De politiek van de Russische staat in de 1e helft van de 19e eeuw was gericht op de administratieve centralisatie van de zeer verschillende delen van het russische rijk, en nog op het cultureel russificeren. 
juist/onjuist?

juist

Hoe omschreef de latere minister van Onderwijs, Sergej Oevarov in 1833 de drie pijlers van de Russische natie?

  • Orthodoxie
  • Autocratie
  • Nationaliteit

    Onderschikking aan het orthodoxe geloof en de Romanovdynastie.

Een nieuwe impuls voor het russische nationalisme kwam na de verloren Krimoorlog ( 1856). Het beleid onder tsaar Alexander II was enerzijds gericht op een project van natievorming en hield anderzijds een streven in naar sociale en economische modernisering naar West-Europees model, met als doel de militaire achterstand in te halen. De nederlaag was een belangrijke stimulans voor de creatie van een meer homogene en moderne natiestaat.
Wat hielden de hervormingen in?

- het aanleggen van spoorwegen vanaf 1860, de groei van het onderwijs en het instellen van de algemene dienstplicht in 1874. dit bevorderde de integratie van de verschillende regio's en sociale groepen in de Russische staat.
- de afschaffing van de lijfeigenschap in 1861. Dit betekende een enorme verandering voor de meer dan 50 milj boeren.
- modernisering en democratisering van het lokaal bestuur in het ZEMSTVO-systeem (1864) en hervorming van de rechtspraak naar West-Europees model (1864), hervorming van het leger.

Wat was het gevolg van de afschaffing van de lijfeigenschap door Tsaar Alexander II?

De afschaffing van de lijfeigenschap deed de kritiek op het tsaristische regime niet verstommen. Veel boeren bleven ontevreden, omdat zij te weinig land ontvingen of moesten betalen voor het land dat zij ontvingen. De afschaffing bracht geen gelijkheid: boeren moesten speciale belastingen betalen en werden berecht volgens apart recht.
De afschaffing van de lijfeigenschap leidde niet tot grootschalige innovatie en productieverhoging, omdat de vrije boeren verbonden bleven aan de conservatieve boerengemeenschappen (MIR)

Wat gaf het Russische nationalisme een nieuwe impuls? En waarom?

  • De verloren Krimoorlog.
  • De nederlaag in 1856 maakte de ontwikkelingsachterstand van het tsarenrijk tov de West-Europese machten Frankrijk en Groot-Brittannië duidelijk. 

De grote hervormingen maakten van Rusland geen liberale samenleving: het autocratisch principe bleef het uitgangspunt van het bestuur van de tsaren.
Wat wat het gevolg van de Poolse opstanden van 1863-1864 voor het beleid?

Als gevolg van de opstanden en de vele moordaanslagen op het leven van Alexander II veranderde het beleid van progressief naar reactionair.

Wat kwam Rusland overeen met Frankrijk?

  • Net als Franse nederlaag bij Sedan Russische nederlaag op Krim belangrijke stimulans creatie homogene en moderne natiestaat.
  • Bevordering aanleggen spoor, groei onderwijs en instellen dienstplicht ter bevordering integratie verschillende groepen en regio's in Russische staat. 

Wat vormde het belangrijkste onderdeel van de hervormingen dei Alexander II doorvoerde?

De afschaffing van het lijfeigenschap in 1861

Waarom werd het lijfeigenschap afgeschaft?

  • Economische én morele redenen.
  • Afkeuring onvrije situatie boeren
  • Angst onrust en opstanden op het platteland.  
  • Vrees voor slecht functioneren lijfeigenen in het leger. 

Noem een opvallend aspect van het afschaffen van het lijfeigenschap.

Het geweldloze karakter.

Deed de afschaffing van het lijfeigenschap de kritiek op het tsarische regime op het platteland verstommen?

Nee, veel boeren bleven ontevreden over gebrek aan land, hoge betalingen, gedwongen schulden maken bij overheid.

Waarom bracht het afschaffen van het lijfeigenschap geen gelijkheid?

Boeren moesten speciale belasting betalen.
Berechting volgens apart recht.

Waarom leidde de afschaffing van het lijfeigenschap niet tot innovatie en productieverhoging?

  • Vrije boeren bleven verbonden aan conservatieve boerengemeenschappen (de Mir)
  • Desillusies => Russische platteland bleef opstandig.

'Tsaar-bevrijder' Alexander II stelde Zemstvo-raden in. Wat zijn dat?

Vertegenwoordigende lichamen op lokaal en regionaal niveau, met bevoegdheden op gebied van:
  • lokaal onderwijs
  • gezondheidszorg
  • Infrastructuur
  • Armenzorg
  • Rampenbestrijding      

Hoe 'invloedrijk' waren de zemstvo-raden?

  • Ze werden gedomineerd door de landadel.
  • Leerschool voor liberale en radicale oppositie tegen tsaristische autocratie.

Welke gevolgen hadden de grote hervormingen van Alexander II voor de Russische samenleving?

  • Ze brachten fundamentele veranderingen.
  • Positie landadel steeds meer onder druk, toename middenklasse
  • In rechtbanken en zemstvo-raden ontstond publieke sfeer kritisch tov politieke bestel.
  • Hervormingen maakten van Rusland geen liberale samenleving: autocratische principe bleef uitgangspunt van Russische tsaren.   

Waarom veranderde het beleid van de tsaar midden jaren zestig van progressief naar reactionair

Poolse opstanden 1863 - 1864
Moordaanslagen Alexander II

Waarom ging Alexander III over tot een repressief beleid?

Bomaanslag Wil van het Volk op zijn vader in 1881

Welke veranderingen voerde Alexander III ('eerste nationalist op Russische troon')  door?

  • Repressief beleid tegen terrorisme
  • Terugdraaien landbouwhervormingen
  • Beperken vrijheden boeren
  • Uitbreiding macht landadel.
  • Studenten lagere sociale lagen beperkter toegang tot hoger onderwijs.    
  • Politiek culturele Russificatie

Wat hield de politieke culturele Russificatie van Alexander III in?

  • Culturele homogenisering westelijke provincies van rijk.
  • Poolse ambtenaren ontslagen. Gebruik Pools verboden.
  • Onderdrukking godsdiensten.
  • Verslechterde positie joden.   

Waarom leidde de russificatiepolitiek van tsaar Alexander III en zijn opvolger niet tot een homogene natiestaat van Rusland?

Het land was in sociaal en politiek opzicht te verscheurd. Dit mondde uit in
  • een revolutie
  • instabiele constitutionele monarchie
  • Ineenstorting tsarenrijk 1917   

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo