Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - Russisch nationalisme

5 belangrijke vragen over Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - Russisch nationalisme

Het ontbreken van een sterk gecentraliseerde staat vormde een belangrijke reden voor het falen van het Russische staatsnationalisme. De elite modelleerde het staatsvormingsproces naar het voorbeeld van West-europese staten, maar welke verschillen waren er?

Het Russische rijk was een heel diverse politiek-etnische entiteit. Bovendien werd dit uitgestrekte rijk niet bestuurd door een centraal gereguleerd bureaucratie, maar door een netwerk van elites, die wederzijds van elkaar afhankelijk waren. Persoonlijke loyaliteit aan de tsaar en zijn dynastie was belangrijker dan gehoorzaamheid aan een abstracte staat.

Daarnaast werd de politiek van natievorming inconsistent uitgevoerd, De elite behield een groot deel van haar erfelijke privileges en grootschalige corruptie hinderde de creatie van een homogene, imperiale gemeenschap van Russische staatsburgers met dezelfde burgerrechten.

Waarom was de poging om een Russisch staatsnationalisme te vormen op imperiaal niveau geen succes? (net zo min als in Habsburgse rijk)

  • Het ontbrak aan sterk gecentraliseerde staat
  • Russische rijk is diverse politiek etnische entiteit. Niet bestuurd door centraal gereguleerde bureaucratie, maar netwerk elites wederzijds afhankelijk.
  • Persoonlijke loyaliteit tsaar en dynastie belangrijker dan gehoorzamen aan abstracte staat.
  • Uitvoering natievorming was inconsistent.
  • Hardhandig beleid russificatie - => stimulans ontwikkeling Finse, Poosle, Baltische en Oekraïense nationalisme.

Het hardhandige beleid van russificatie ten aanzien van de niet-Russische volkeren had een averechts effect en het streven naar culturele homogeniteit binnen het rijk stimuleerde juist de ontwikkeling en bewustwording van het Finse, Poolse, Baltische en Oekraiense nationalisme. Dit wordt duidelijk uit de casus Finland, leg uit?

Het groothertogdom Finland had grote mate van autonomie, wat samen ging met een grote mate van loyaliteit. de actieve russificatiepolitiek van gouverneur-generaal Nicolaas Bobrikov leidde tot een groei van het Finse nationale bewustzijn. Finland nam actief deel aan de revolutie tegen de tsaar in 1905
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Gezien de mislukking van de officiele natievorming ontwikkelde het Russische nationalisme zich voor een groot deel buiten de staat om. Hoe zag dit nationalisme eruit?

Literatuur speelde een belangrijke rol bij de constructie van de Russische nationale identiteit. Poesjkin, Gogol, Toergenjev, Dostojevski, Tolstoi en Tsjechov vertolken de Russische natie. De russische ziel wordt gezien als spirituele tegenhanger van het zielloze materialisme van de westerse naties.
De gekleurde herinnering aan de napoleontische oorlogen speelden een grote rol (bijv Oorlog en Vrede van Tolstoj) De overwinning van Napoleon werd veroorzaakt door de anonieme krachten van de mensenmenigten die de naties vormen. De Russische boerengemeenschap bepaalde volgens Tolstoj bij uitstek de russische natie. 

Welk gevolg had het averechtse effect van de russificatiepolitiek vanaf Alexander III in Finland?

  • Groothertogdom Finland sinds 1809 onderdeel Russische rijk. Autonomie icm loyaliteit.
  • Maar door russificatie veranderden Finnen van loyale onderdanen naar bittere en opstandige burgers.
  • Groei nationale bewustzijn.  

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo