Startpagina / Samenvattingen / Nederland in de prehistorie. Revised ed. / neolithicum-nederland-voedsel

Vroeg- en midden-neolithicum: inleiding

29 belangrijke vragen over Vroeg- en midden-neolithicum: inleiding

Op basis van welk criterium werd het Neolithicum oorspronkelijk gedefinieerd?

Geslepen stenen werktuigen.

Wat zijn de criteria voor het Neolithicum?

Geslepen werktuigen en voedselproductie

Welke vier criteria zijn kenmerkend voor het Neolithicum?

Geslepen stenen bijlen, landbouw (akkerbouw en veeteelt), sedentair, aardewerk.

Wat is een breed spectrum economie?

De mogelijkheid om op een locatie waar voedsel in overvloed was vrijwel sedentair te leven

Wanneer en waar ontstond de domesticatie van granen en vee?

Rond 9000 BC in het Nabije Oosten werden de eerste granen gerst en emmer gedomesticeerd. Kort daarna werden ook de eerste peulvruchten gedomesticeerd. In dezelfde periode werden ook schaap en geit gedomesticeerd.

Waarom ging men over op de productie van voedsel?

1 Evolutionistisch JV staat lager in ontwikkeling dan Boer.
2 Sedentair leven vraagt om beheer van voedselbronnen leidt tot groei van bevolking leidt tot sociale stratificatie leidt tot complexe samenleving. M.a.w. Economische risicoverlaging

Hoe zag de kust van Nederland uit in het begin van het Neolithicum?

Waddengebied met wijde zeegaten en een zone van getijdenafzettingen

Waardoor werd de bewoonbaarheid van het land in het Noorden beperkt?

Door de vorming van veen

Welke zoogdieren behoorden tot de fauna in het Neolithicum?

Oerrund, eland, edelhert, ree, wild zwijn en bruine beer

Wanneer en waar ontstonden de eerste Neolithische gemeenschappen in Nederland?

Deze ontstonden in het Zuid-Limburgese lossgebied rond 5300 v Chr. In NL is geen enkele aanwijzing voor acculturatie maar lijkt sprake te zijn van kolonisatie.

Hoe is het Neolithicum gedateerd in Nederland?

5300-2000 v.Chr

Welke groep koloniseerde Zuid-Limburg in Neolithicum A?

Bandkeramiek

Heeft de bandkeramiek invloed gehad op de leefwijze van de nog aanwezige jagers-verzamelaars?

Nee, er zijn geen aanwijzingen gevonden voor een uitwisselingsnetwerk tussen beide groepen

Welke cultuur was belangrijk in het zuiden van Nederland tijdens Neolihicum B?

De Rössen-cultuur

Wanneer werd het noorden van Nederland voor het eerst bewoond?

4200 v.Chr, in het midden Neolithicum A

Welke cultuur was het eerst in Noord-Nederland?

De Swifterbantcultuur

Welke cultuur vormde de eerste volledige neolithische samenleving en wanneer was dat?

Trechterbekercultuur, rond 3400 v.Chr

Wat voor soort graven zijn bekend van de Trechterbekercultuur?

Hunebedden en vlakgraven

Wat voor soorten voedsel waren belangrijk voor de Vlaardingen-groep?

Vis en groot wild

Wat kenmerkte de overgang naar het laat-Neolithicum?

Trechterbekercultuur naar enkelgrafcultuur

Welke twee processen hebben invloed gehad op het gegevensbestand?

Stijging van de zeespiegel (archeologische resten worden afgedekt/verspoeld) en gebrek aan sedimentatie (archeologische resten vergaan)

Wanneer heeft van Giffen de hunebedden onderzocht en gerestaureerd?

Tussen 1910 en 1955

Waar zijn Neolithische grafvelden gevonden?

Elsloo, Swifterbant, P14 (noordoostpolder), Hekelingen III en Stein

Waar zijn, in 1925, de eerste bandkeramische vondsten gedaan en door wie?

De Caberg door Holwerda

Hoe heet het gebied waar de bandkeramische nederzettingen op/omheen liggen?

Graetheide

Wat heeft men wel en wat niet gevonden in de delta van de grote rivieren?

Wel uitstekend geconserveerd organisch materiaal maar geen huisplattegronden

Wat voor soorten aardewerk zijn gevonden buiten het lössgebied?

Limburg- en La Hoguette aardewerk

Wat voor gevolgen had de overgang naar een agrarisch bedrijf voor de samenleving?

Overschot aan voedsel, andere verhouding met de natuur en een gestratificeerde samenleving

Waarvoor werd een overschot aan voedsel mogelijk gebruikt?

Verkrijgen van een hogere status binnen een gemeenschap en het opzetten van afhankelijkheidsrelaties

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Nederland in de prehistorie. Revised ed. | 9789035134171 | Leendert P Louwe Kooijmans

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.