Subjecten en objecten - De ditransitieve zin
3 belangrijke vragen over Subjecten en objecten - De ditransitieve zin
In welk type zinnen komt het indirect object typisch voor?
- Het indirect object komt typisch voor in de ditransitieve zin. De ditransitieve ww’s zijn een subcategorie van de trivalente ww’s: krijgen zowel een DO als een IO. Het meest prototypische voorbeeld is geven.
- Sommige trivalente werkwoorden kunnen twee nominale objecten krijgen: direct object + indirect object
- Jan geeft Piet een boek. (subj - V - IO - DO)
- De rector overhandigde de student het diploma.
- Hij vertelde zijn collega’s het goede nieuws.
- Ze weigert de dronken klant de toegang.
- Anatool pakte Jommeke de voetbal af.
Welke overdracht gebeurt er bij trivalente ww's? (of gebeurt er niet)
- Deze ww’s hangen qua betekenis nauw met elkaar samen: bezitsoverdracht (iets geven...) of communicatieve overdracht (iets vertellen, meedelen...)
- Je hebt in deze categorie ook de anti-datieve en de privatieve ww’s. (zie boek)
- anti-datieve ww’s = niet geven, iemand iets weigeren, iemand iets ontzeggen: Ze weigerde de dronken klant de toegang.
- privatieve ww’s = ww’s zoals afpakken die een situatie noemen waarin iets van iemand wordt weggenomen.
- het resultaat is hetzelfde: het IO heeft iets niet. Maar de situatie is subtiel verschillend.
Wat is de semantische rol van het IO in de volgende zinnen?
- Jan geeft Piet een boek. (subj - V - IO - DO)
- De rector overhandigde de student het diploma.
- Hij vertelde zijn collega’s het goede nieuws.
- Ze weigert de dronken klant de toegang.
- Anatool pakte Jommeke de voetbal af.
Semantische rol van het IO in dit soort zinnen, noemen we Recipiens, degene die iets krijgt. Alleen in de laatste zin heb je een Bron. Voor de beschreven situatie had Jommeke de voetbal en Anatool pakt die af. Jommeke is de Bron van de overdracht.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
