Inleiding - Voegwoord

10 belangrijke vragen over Inleiding - Voegwoord

Wat zijn de algemene kenmerken van het voegwoord?

  • Linken zinnen aan elkaar, zowel inhoudelijk (= semantisch), als syntactisch (voegen 2 aparte zinnen/uitingen samen tot één geheel)
  • Morfologisch: geen gemeenschappelijke vormkenmerken of vormveranderingen

  • Gesloten klasse
  • Syntactisch: Twee soorten: nevenschikkend en onderschikkend

Wat doen nevenschikkende voegwoorden?

  • Linken 2 GELIJKWAARDIGE zinnen (of constituenten) aan elkaar

Wat is de plaats van de nevenschikkende voegwoorden?

Hebben een VASTE PLAATS: ze staan altijd tussen de zinnen (of constituenten)  die ze verbinden, en zijn dus niet verplaatsbaar
Ze doet flink haar best, want ze wil dit jaar zeker slagen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is het verschil tussen het voegwoord en het voegwoordelijk bijwoord?

voegwoordelijk bijwoord: een categorie binnen de bijwoorden die ook inhoudelijk een link legt tussen twee zinnen, maar dat woord heeft geen vaste plaats, het is verplaatsbaar. Alle bijwoorden zijn verplaatsbaar in de zin.

Ze doet flink haar best
  • ; immers, ze wil dit jaar zeker slagen.
  • ; ze wil immers dit jaar zeker slagen.
  • ; ze wil dit jaar immers zeker slagen.


Qua betekenis doet het het zelfde als het voegwoord, maar structureel, syntactisch functioneert het anders.

Wat doen onderschikkende voegwoorden?

Linken een hoofdzin met een bijzin


Joyce beweerde / dat ze een man zonder gezicht had gezien.
- Joyce beweerde: beweerde is de pv
- Ze had een man zonder gezicht gezien: wordt afhankelijk gemaakt van de eerste zin, de pv staat achteraan.

Ze waren op hun hoede  /toen de lichten plots begonnen te flikkeren.:
samengestelde zin met twee deelzinnen
- Link tussen de twee zinnen, de tweede zin wordt afhankelijk gemaakt van de eerste zin. Wordt bijzin bij de eerste zin, de hoofdzin.

Wat is de plaats van de onderschikkende voegwoorden?

Hebben een vaste plaats aan HET BEGIN VAN DE BIJZIN en zijn niet verplaatsbaar

Welke soorten onderschikkende voegwoorden zijn er?

Twee soorten:
a) grammaticale voegwoorden (hebben geen betekenis): DAT en OF. Enige functie is twee zinnen met elkaar linken, signaleren gewoon de afhankelijkheidsrelatie.

b) logische voegwoorden (hebben wel betekenis). Meer dan 50 in het NL.
  • tijd: wanneer, toen, zodra, nadat, …:
    • Toen hij binnenkwam, viel hij plots op de grond. De bijzin heeft een functie in de hoofdzin: bijwoordelijke bepaling van tijd.
  • oorzaak, reden, gevolg: doordat, omdat, zodat, …
  • toegeving: hoewel, al, ofschoon, …
  • voorwaarde: als

Wat doen de logische voegwoorden?

LOGISCHE vwn linken hoofdzin en bijzin aan elkaar
> staan altijd aan het begin van de bijzin

+ expliciteren semantisch verband ertussen: leggen een duidelijk inhoudelijk verband tussen hoofdzin en bijzin.

  • Toen het licht plots uitfloepte, viel hij over de stoel: expliciteert een temporele relatie met de hoofdzin.
  • Je moet je tekst indienen vóór(dat) je volgende week vertrekt: temporele relatie
  • Hij kon niet komen omdat hij ziek is: reden, wordt genoemd in de bijzin. Een reden bij de hoofdzin.
  • Sinds hij niet meer rookt, ziet hij er beter uit: temporele relatie tussen bijzin en hoofzin.

Geef een morfologisch kenmerk van de logische voegwoorden.

Morfologisch: LOGISCHE vwn eindigen vaak op –DAT

Omdat, doordat, voordat, opdat, zodat, totdat, in de plaats dat,…

Als er geen -dat staat in het AN, kun je er één oproepen in tussentaal:
  • Sinds (dat) hij niet meer rookt, ziet hij er beter uit.
  • Toen (dat )het licht uitfloepte, viel hij over de stoel.


Sinds kan ook een voorzetsel zijn. Toen kan ook een bijwoord zijn.

Wat is er speciaal aan de vergelijkende voegwoorden als en dan?

Voegwoorden van vergelijking als en dan leiden gereduceerde bijzin in, waarin de pv verzwegen is, maar wel opgeroepen kan worden:

  • Ze is slimmer dan haar broer (is).
  • Ben je nog zo snel als vroeger (je vroeger was)?

Zijn voegwoorden, geen voorzetsels

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo