Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Neurologie & Psychiatrie Thema 6 / ssri-angst-tca

Angst, depressie, suicidaliteit en wetgeving

Q: Wanneer heeft een patient last van een depressieve stoornis?

Aanwezigheid van 5 van onderstaande symptomen, waarvan minimaal 1 kernsymptoom, gedurende minstens 2 aaneengesloten weken. Kernsymptomen: - Sombere stemming gedurende het grootste deel van de dag - Duidelijke vermindering van interesse of plezier in (vrijwel) alle activiteiten, bijna dagelijks en gedurende het grootste deel van de dag. (anhedonie) Overige symptomen: - gewichtsvermindering of toename - slapeloosheid of overmatig slapen - psychomotorische agitatie of remming - moeheid of energieverlies - gevoelens voor waardeloosheid of buitensportige of onterechte schuldgevoelens - Verminderd vermogen tot nadenken, concentratieverlies of besluiteloosheid - terugkerende gedachten aan de dood, terugkerende suicidegedachten, een suicidepoging of een specifiek plan om suicide te plegen.

34 belangrijke vragen over Angst, depressie, suicidaliteit en wetgeving

Wat zijn volgens biologische, psychosociale en sociale zienswijze oorzaken van psychiatrische stoornissen?

Biologisch: genetische kwetsbaarheid, neurobiologische afwijkingen en aangeboren angstgevoelens.
Psychosociale: traumatische jeugservaring, sociaal isolement
Sociaal: gezinsituatie, opvoeding, geringe sociale vaardigheden, gepest worden.

Wat is het doel van de WGBO, BOPZ en de wet verplichte GGZ?

WGBO: juridisch behandelovereenkomst tussen een arts en patient. Behandeling kan alleen plaatsvinden indien toestemming van een wilsbekwame patient. Indien er ernstig gevaar is en de patient wilsonbekwaam is kan er ook een handeling zonder toestemmig uitgevoerd worden
BOPZ: is gesplitst in 2 wetten: WvGGZ en Wet zorg en dwang. Regelt meer de opname van een wilsonbekwame patient
WetGGZ: wet gericht op behandeling en niet (zozeer) opname.

De burgemeester kan een crisismaatregel afgeven voor 3 dagen. Daarna kan de rechter dit verlengen met 3 weken. Wat kan je doen om dit te verlengen?

Zorgmachtiging aanvragen.

Wanneer heeft een patient last van een depressieve stoornis?

Aanwezigheid van 5 van onderstaande symptomen, waarvan minimaal 1 kernsymptoom, gedurende minstens 2 aaneengesloten weken.

Kernsymptomen:
- Sombere stemming gedurende het grootste deel van de dag
- Duidelijke vermindering van interesse of plezier in (vrijwel) alle activiteiten, bijna dagelijks en gedurende het grootste deel van de dag. (anhedonie)

Overige symptomen:
- gewichtsvermindering of toename
- slapeloosheid of overmatig slapen
- psychomotorische agitatie of remming
- moeheid of energieverlies
- gevoelens voor waardeloosheid of buitensportige of onterechte schuldgevoelens
- Verminderd vermogen tot nadenken, concentratieverlies of besluiteloosheid
- terugkerende gedachten aan de dood, terugkerende suicidegedachten, een suicidepoging of een specifiek plan om suicide te plegen.

Waarin onderscheidt een depressie zich van normale somberheid, neerslachtigheid en rouw?

Het belangrijkste kenmerk van een depressieve stoornis is- naar de sombere stemming- het gebrek aan interesse en levenslust.

Bij een depressie kan er farmaco worden voorgeschreven zoals SSRI en TCA. Benoem per groep 2 medicicaties.
Naar welke medicatie gaat de voorkeur naar uit?

SSRIs hebben een iets gunstiger bijwerkingsprofiel dan TCAs.

SSRI: fluoxetine, citalopram, paroxetine, sertaline
TCA: amitriptyline, imipramine, nortiptyline.

Welke elektrolytstoornis kan ontstaan bij het gebruik van SSRI? Welke risicofactoren gelden hiervoor?

Ouderen hebben bij het gebruik van SSRI meer kans op hyponatriumie icm het gebruik van diuretica.
Bepaal daarom 5-9 dagen na start van een SSRI het natriumgehalte. Herhaal deze controle bij dosisverhoging

Wat zijn de psychologische, biologische en sociale factoren voor het krijgen van een depressie?

Psychologische: life event, coping strategie
Biologische: lichamelijke ziekte, geneesmiddelen
Sociale factoren: lage sociale status, gebrek aan sociale steun.

Wat zijn indicaties om te starten met een SSRI?

Matig-ernstige depressie
angststoornissen
obsessief-compulsieve stoornissen
Boulimia nervosa

Wat is een contra indicatie van SSRI?

Verlengde QT-tijd > kans op torsade de point.

Bij welk medicatie moet je extra alert zijn als je een SSRI gaat voorschrijven en waarom?

NSAID want zij geven beiden negatieve invloed op trombos. Denk er dus aan om een PPI voor te schrijven

Wat is de werking van een TCA?

Remming van heropname serotonine en noradrenaline. Maar hebben ook invloed op andere neurotransmitters:
anti-histaminerg, anti-cholinerg, kinidine-achtig, anti-noradrenerg

Wat is een absoluut contra-indicatie voor het gebruik van TCA?

Direct na AMI (1-2wkn)

Waarom kies je voor een TCA bij een suicidale patient?

Het is effectiever en de patient wordt goed in de gaten gehouden (1e lijn dagelijks visite of opname in de 2e lijn)

Moet je doorbehandelen met antidepressiva als de klachten over zijn?

Ja na de eerste periode 6 maanden
Na volgende periode (recidief) minstens een jaar

Wat zijn indicaties om te starten met benzodiazepinen?

Slaapstoornissen
gegeneraliseerde angststoornissen
behandeling van onthoudingsverschijnselen
(koortsconvulsie en epileptische insulten)
(premedicatie bij chirurgische ingrepen)

De werking van verschillende benzo's zijn ongeveer allemaal hetzelfde. De farmacokinetiek is echter wel anders.
Beschrijf per stoornis/klacht wat voor soort benzo je zou willen voorschrijven. Denk aan lang/kort werkend, snelle of langzame werking.

Slaapstoornissen
Angstremming(chronisch)
Angstremming (acuut)

Slaapstoornissen: snelle werking, werkingsduur tijdens de nacht
Angstremming(chronisch): voldoende lange werking, geen sedatie of accumulatie
Angstremming (acuut): snelle werking

Hoe uit een depressie zich op kleuter, basisschoolleeftijd en adolescenten?

Kleuters: vaak ook lichamelijke klachten
Basisschoolleeftijd: vaak ook angst en negatieve gedachten. 1% depressieve kinderen
Adolescenten: vaak slaap-en eetstoornissen en suicidegedachten of -pogigen 4-8%. Meer vrouwen dan mannen.

De DSM5 criteria voor ADHD geeft aan dat men beperkingen heeft op minimaal 2 of meer terreinen (dus bv school en werk etC). Tevens heeft de patient klachten voor een bepaalde leeftijd. Voor welke leeftijd worden er klachten waargenomen?

Voor het 12e jaar

Bij ADHD komt comorbiditeit regelmatig voor zoals: dyslexie, ODD, CD en motorische stoornis. Wat is ODD en CD?

ODD: oppositional defiant disorder. Oppositioneel opstandige gedragsstoornis. Een milde vorm of een voorlopen van een gedragsstoornis (driftig, ruzie, opstandig, anderenopzettelijk ergeren of beschildigen, prikkelbaar, boos, hatelijk wraakzuchtig)
hatelijk wraakzuchtig).CD: Conduct disorder: gedragsstoornis
Agressie naar mens en dier, vernieling, onbetrouwbaar (diefstal), ernstige schending van regels.

Er zijn 3 criterias voor anorexia nervosa. Benoem ze alle 3

Beperken van de energie-inname tov de energiebehoeft, resulterend in een significat te laat lichaamsgewicht.
Vrees om aan te komen, of persisterend gedrag dat gewichtstoename verhindert.
stoornis in de manier waarop de betrokkene zijn of haar lichaamsgewicht of lichaamsvorm ervaart. Niet onderkennen van de ernst van het actuele lage lichaamsgewicht.

Er zijn 5 criterias voor boulimia nervosa. Benoem ze alle 5

Herhaalde episoden van eetbuien. Gekenmerkt door grote hoeveelheden in een bepaalde tijd eten waarbij geen beheersing over het eten te hebben
herhaald ongepast compensatiegedrag (braken, gebruik laxeermiddelen)
gemiddeld minimaal 1 pw gedurende een periode van 3 maanden
de lichaamsvorm en het lichaamsgewicht hebben een onevenredig grote invloed op het oordeel over zichzelf
de stoornis treedt niet uitsluitend op tijdens episoden van anorexia nervosa.

Wat zijn de 4 criteria voor een Binge eating disorder BED?

Terugkerende episodes van significant meer voedsel eten in een korte tijdsspane
kan te snel eten, zelfs wanneer hij/zij geen gevoel van honger heeft
gevoel van schuld, schaamte of afgunst. Kan het daarom alleen uitvoeren om het gedrag te verbergen
geassocieerd met duidelijk leed (verlies) en komt gemiddeld minimaal 1 pw gedurende 3 maanden voor

Benoem de genetische/biologische, culturele, sociale risicofactoren van een eetstoornis.

Genetisch/biologisch: zwaarlijvigheid in de familie, vroege menarche, DM, familiair
Culturele: internalisering van het slankheidsideaal, negatieve lichaamsbeleving en extreem lijngedrag
Sociaal: pesten, seksuele misbruik, negatieve stresvolle gebeurtenissen, disfunctionele gezinssystemen

Wat voor medicatie kan er gegeven worden bij een eetstoornis?

Antipsychotica bij therapie resistente patienten. Heeft mogelijk op de snelheid van gewichtstoename en afname obsessieve gedachten.

Antidepressiva bij gewichtsherstel ter preventie van terugval

Wat is de prognose bij ASS?

Ruim de helft van de kinderen met ASS lijkt een slechte prognose te hebben. Ze zijn op volwassen leeftijd niet in staat een zelfstandig bestaan te leiden. Wel zijn er mogelijkheden voor jongeren met ADD om begeleid zelfstandig te wonen

Wat is de behandeling bij ODD/ CD en wat is de prognose?

Behandeling: methylfenidaat, ouderbegeleiding, ambulante begeleiding, ADHD groepen, individuele therapie

Beloop/prognose: meer risico op termijn voor delinquentie, psychiatrische stoornissen (depressie, verslavind en persoonlijkheidsstoornissen) en sociale uitval. Bij aanvang tijdens de adolescentie zijn de gevolgen op lange termijn gunstiger

Welke TCA heeft de voorkeur bij oudere patienten en waarom?

Ouderen zijn bijzonder gevoelig voor de cardiovasculaire, de anticholinerge (waaronder achteruitgang van het cognitief functioneren en verwardheid) en de hypotensieve bijwerkingen van TCAs. Daarom wordt geadviseerd om bij deze groep te starten met een lagere begindosis. Nortriptyline, een TCA met een relatief gunstig bijwerkingenprofiel (minder anticholinerge effecten en hypotensie) is het middel van voorkeur bij ouderen.

Wat zijn de meest voorkomende psychische klachten en verschijnselen die optreden bij veel voorkomende lichamelijke ziekten.

Als typische psychosomatische stoornissen golden onder andere een maagzweer, astma, migraine, hoge bloeddruk, hartinfarct en reuma

Wat zijn de risicofactoren voor suicidaal gedrag?

- mannen geslaagde poging
- onderliggende psychiatrische stoornis
- eerdere pogingen
- positieve familieanamnese
- uitzichtloosheid

Hoe kan worden geintervenieerd bij een patient die een suicidepoging heeft ondernomen?

- Actuele gedachten/gedrag
- Idem afgelopen 4-8 wkn
- eerdere suicidale episoden/pogingen in het verleden
- toekomstperspectief/actueel suicideplan

Hoe kan angst als vorm van psychoproblematiek onderscheiden van fysiologisch angst.

Een angstreactie op een werkelijk bedreigende situatie wordt reële angst genoemd. Wordt iemand bijvoorbeeld met een pistool bedreigd of breekt er brand uit tijdens een drukbezocht feest, dan is angst een heel normale reactie. Als zo’n begrijpelijke aanleiding ontbreekt en iemand reageert veelvuldig en/of uitzonderlijk angstig, dan spreken we van pathologische angst.

Wanneer spreek je over abnormale angst?

Abnormale angst komt bij veel psychische aandoeningen voor (depressie, delier, psychose), maar wanneer angst het belangrijkste symptoom is, spreekt men van een angststoornis

Benoem 5 somatische ziektebeelden/syndromen met onderliggend psychiatrische problematiek.

* Velo- Cardio- Facial Syndroom: ADHD, emotionele woede-uitbarsting en stemmingswisselingen. Oudere kinderen krijgen last van het horen van stemmen.
* Foetal alcoholsyndroom: slecht sociaal functioneren, hyperactiviteit, verstandelijke handicap en autisme.
* Syndroom van Klinefelter: geslachtsgebonden chromosoom (jongens). Moeite met concentratie, lezen, informatie vaak langzaam verwerken, moeite met omschakelen.
* Tubereuze sclerose: bij mensen die al jong epilepsie ontwikkelen ASS-problematiek. Het is een erfelijke aandoening. Hierbij ontstaan op verschillende plaatsen in het lichaam goedaardige gezwellen. De oorzaak is een verandering in het DNA.
* Landay Kleffner syndroom: Een ernstig epilepsie syndroom waarbij er een probleem met de taalontwikkeling ontstaat.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Neurologie & Psychiatrie Thema 6

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding