Immuno-en targeted therpie
59 belangrijke vragen over Immuno-en targeted therpie
Wat zijn de functies van het afweersysteem?
- Het herkennen van antigenen(eiwitten) als lichaamseigen of lichaamsvreemd
- mobilisering van de afweer tegen lichaamsvreemde antigenen
- vernietiging van deze antigenen
Hoe staan de organen van het immuunsysteem met elkaar in verbinding?
De organen staan met elkaar in verbinding door middel van het lymfevatenstelsel en het bloedvatenstelsel
Hoe wordt informatie overgedragen naar andere cellen?
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Pluripotente stamcellen rijpen uit tot welke 2 soorten cellen?
Tot meyloïde en lymfoïde cellen. Meyloïde cellen rijpen verder tot granulocyten(basofielen, mestcellen) en monocyten(macrofagen en dendritische cellen). Lymfoïde cellen rijpen verder tot Bllymfocyten, T-lymfocyten en NK cellen
Wat gebeurd er als de regelgenen worden beschadigd (mutatie)
Wat is de functie van B-lymfocyten(verworven immuunsysteem)?
B-lymfocyten maken antilichamen specifiek voor 1 soort antigeen. B-lymfocyten worden geactiveerd wanneer het antigeen wordt gebonden aan het antilichaam op het celmembraan van de B-lymfocyt. De B-lymfocyt gaat delen, een deel specialiseert zich tot plasmacellen die antilichamen produceren en een deel specialiseert zich tot geheugencellen.
Wat is de functie van T-helpercellen?
T-helpercellen helpen met het opstarten van de specifieke afweer. Ze binden aan macrofagen met een antigeen op het celmembraan. De T-helpercel wordt geactiveerd en gaat cytokinen produceren, die andere T en B lymfocyten aanzet tot deling en ontwikkeling
Wat is de functie van een T-supressorcel?
het dempen of stoppen van de immuunrespons
Wat veranderd er van gezonde cel naar kankercel?
Wat is de functie van cytotoxische T-cellen?
Cellen plaatsen met behulp van MHC-I eiwitten delen van eiwitten op het celmembraan. Ctt herkennen lichaamsvreemde eiwitten en binden aan de cel. De ctt geeft eiwitten af die het celmembraan kapotmaken en daarmee de cel doden.
Wat beschermt het lichaam tegen lichaamsvreemde stoffen?
Op welke cellen reageert het immuunsysteem?
Lichaamseigen cellen. zoals tumorcellen, virusgeïnfecteerde cellen.
Hoe kan het imuunsysteem deze cellen herkennen en hoe gaat dit in zijn werk?
Bij herkenning van lichaamseigen cellen wordt het immuunsysteem niet gestimuleerd om te reageren. Bij lichaamsvreemde of lichaamseigen veranderde stoffen wordt het immuunsysteem wel gestimuleerd, om een immuunrespons op gang te brengen en deze stof te vernietigen.
Welke drie stappen zijn bij het afweer dus van belang?
- de herkenning van antigenen als lichaamsvreemd of lichaamseigen;
- de mobilisering van de afweer tegen lichaamsvreemde antigenen;
- de feitelijke vernietiging van dit antigeen (of de dragende cel).
Door welke verbinden staan deze organen met elkaar in verbinding?
Wat gebeurd er in tijden van ' nood' in het lichaam
Waar ligt de oorsprong van de witte bloedcel?
myeloïde en lymfoìde voorlopercellen, deze vermenigvuldigen zich en rijpen uit tot granulocyten en monocyten.
De voorlopercellen:
Myeloïde ---> granulocyten/monocyten.
Lymfoïde ---> B-lymfocyten, T-lymfocyten, naturalkillercellen (NK-cellen)
Waaruit bestaan granulocyten en wat is hun rol?
(Behoren tot aan aangeboden immuunsysteem)
Wat is de functie van interleukinen? ( soort cytokin)
Interleukinen reguleren de productie, ontwikkeling en onderlinge samenwerking van diverse witte bloedcellen
Welke generieke namen zijn er bij monoklonale antilichamen bekend?
Momab = 100 % muis
Ximab = 95 % gehumaniseerde chimeer(mengsel van twee soorten)
Zumab = 95-85 % gehumaniseerd
Umab = 100 % gehumaniseerd
Onder welke 3 soorten kunnen de t-lymfocyten worden onderverdeeld.
Waarvoor zijn T-helper cellen?
Wat is een VEGF remmer?
Een VEGF is een vascular endothelial grow factor die bloedvatvorming stimuleert. Een VEGFremmer remt de aanmaak van VEGF of blokkeert de receptoren voor VEGF, waardoor bloedvatvorming wordt voorkomen.
Waarvoor zijn T-regulatoire cellen?
Wat zijn specifieke verpleegkundige problemen bij behandeling met immunotherapie?
- Koorts
- Inadequate omgang met behandeling en leefregels
- Voedingstekort (droge mond, semaakverandering, verminderde eetlust)
- Vochttekort ( Door de hoge temp. verbruikt het lichaam meer vocht)
- Huiddefect (allergische reactie)
- Beschadigd mondslijmvlies
- Diarree
- Verstoorde gasuitwisseling (benauwdheid)
- Vermoeidheid
- etc.
Waarvoor zijn Cytotoxische T-cellen?
Wat is het verschil tussen verworven en aangeboren immuunsysteem?
Waarom kan er bij een 2de keer van het zelfde virus sneller en agressiever gereageerd worden door de `t en B-cellen.
Hoe ontstaat verworven immuniteit?
Wat zijn belangrijke relaties tussen kanker en het immuunsysteem?
Kunnen tumorcellen het immuunsysteem ontwijken?
Kortom:
Tumorcellen kunnen door het immuunsuppressie aan het immuunsysteem ontsnappen. Deze relatie tussen immuunsysteem en kanker ligt ten grondslag aan de gedachte dat door de stimulering van het afweersysteem een anti tumoreffect kan worden bereikt.
Voor welke doeleinde kan immunotherapie worden toegepast?
ondersteunend: met behulp van hematopoëtische groeifactoren kan men de periode en ernst van neutropenie tijdens de chemotherapie beïnvloeden
Therapeutisch : door middel van cytokinen en monoklonale antilichamen worden bepaalde vormen van kanker behandeld.
Welke twee soort behandeling zijn er bij immunotherapie?
monoklonale antilichamentherapie
Horen hematopoëtische groeifactoren ook tot cytokinen?
ematopoëtische groeifactoren die worden gegeven als ondersteuning bij een antikan- kerbehandeling vallen ook onder de cytokinen. Het zijn eiwitten die in het lichaam worden geproduceerd en die zorgen voor de vermenigvuldiging en rijping van bloedcellen.
Erytropoëse stimulerende groeifactoren zoals epoëtine en darbepoëtine stimuleren de uit- rijping en ontwikkeling van de late voorlopercellen van de erytrocyt.
Waarbij wordt gebruik gemaakt van granulocyte-stimulating-growth factor (G-CSF)?
Door chemotherapie en radiotherapie wordt de aanmaak van leukocyten vaak geremd. Om deze beenmergsuppressie tegen te gaan, gebruikt men inmiddels voornamelijk G-CSF in de vorm van filgrastim of peg-filgrastim
Waarom maakt het lichaam geen goede antilichamen tegen tumorantigenen?
Doordat de meeste tumorantigenen niet vreemd zijn voor het immuunsysteem, maakt het lichaam hiertegen geen goede antilichamen.
Hoe heeft het monoklonale antistof een direct celdodende werking?
De binding van de monoklonale antistof aan het tumorantigeen heeft een direct celdodend effect door blokkering van voor de kankercel noodzakelijke groeiprocessen of door aanzetten tot een zelfdodend programma (apoptose). Kankercellen worden echter door deze binding ook herkenbaar gemaakt voor het immuunsysteem en er treedt een immuunrespons op (antibody- dependant-cellular-cytotoxicity (ADCC) en complement-dependant-cytotoxicity (CDC). Deze middelen vallen dan naast targeted therapies tevens onder de immunotherapie.
Noem een aantal antigenen (targets) waar monoklonale antilichamen zich op kunnen richten.
Immuunrespons beïnvloeden: Bij een normale immuunrespons moet een signaal worden afgegeven om immuunreactie te starten en een signaal om deze te stoppen. Dit starten en stopen wordt gesignaleerd door antigenen op immuuncellen. Door een monoklonaalantilichaam te binden aan een van deze deactiverende signaaleiwitten. Wordt weer een immuunreactie opgewerkt . Dit is targeted therapie=immunotherapie
Wat kunnen imuungerelateerde bijwerkingen zijn?
Colitis, dermatitis, hepatitis, hypofysitis en thyreoïditis: een afweerreactie tegen een van de eigen organen.
Waardoor kan een imuungerelateerde bijwerking optreden?
- Of sommige monoklonale antilichamen kunnen door de wijze van productie nog delen van een zoogdier bevatten, dit geeft als nadeel dat de mens deze als lichaamsvreemd kan herkennen, waarbij antistoffen worden gevormd-->
Door het monoklonaal antilichaam zo veel mogelijk te humaniseren (het deel dat van het zoogdier afkomstig is te verkleinen), wordt de kans op vorming van deze antistoffen kleiner. Ook wordt hiermee de kans op een allergische reactie bij/na de toediening kleiner.
Kan immunotherapie interacties geven met medicatie of voedsel?
Met voedsel gaat het meestal om de inname tijdens het middel, dit kan leiden tot een verlaging van de werking. Grapefruit kan de metabolisering beinvloeden, omdat het metaboliserende enzym in de lever wordt beïnvloed. (CPy4A4
Onder welke verschillende reacties kan infuusreactie onderverdeeld worden?
acute allergische reactie
cytokinereleasesyndroom
uitgestelde allergische reactie
Wat wordt verstaan onder een immunologische reactie?
Wat wordt verstaan onder een acute allergische reactie?
Wat kan gedaan worden om deze infuusreacties te voorkomen?
dit kan bestaan uit paracetamol, corticosteroïden en antihistaminica. Ondanks deze maatregelen kan er nog steeds een reactie optreden die, afhankelijk van de ernst van de reactie, behandeld moet gaan worden.
Welke behandeling kan gegeven worden bij een infuusreactie?
Behandeling is afhankelijk van de graad van reactie en kan bestaan uit het stopzetten van de behandeling, het toedienen van infusievloeistof in combinatie met het meten van vitale func- ties en het toedienen van medicatie op voorschrift van de arts. Middelen die hierbij worden ingezet zijn: corticosteroïden, bronchodilatoren, adrenalinen en antihistaminica.
Wanneer ontstaat een uitgestelde overgevoeligheidsreactie?
Algemeen geldende adviezen met betrekking tot verzorging van de huid.
Wat zijn belangrijke instructies die voorafgaand aan de behandeling gegeven moet worden?
wanneer moet er contact worden opgenomen met het ziekenhuis
uitleg over de mogelijke bijwerkingen
Huidverzorging met vette preparaten voor het wassen/baden
Advies om met lauw water te douchen+ ph neutrale zeep
- vanwege de lichtgevoelige huid is het belangrijk zonnebrand te gebruiken.
- Bij huidinfecties, kan er een behandelplan worden opgestart
Kan er haarverandering optreden bij immunotherapie?
Wat kan er gebeuren op het gebied van nageltoxicteit?
Wat kan er gebeuren op het gebied van cardiotoxiciteit?
Wat kan er gebeuren op het gebied van longtoxiciteit?
Wat kan er gebeuren om het gebied van nefrotoxiciteit?
Wat kan er gebeuren op het gebied van oculaire toxiciteit
Wat kan voorkomen op het gebied van slijmvliestoxiciteit?
Er kan sprake zijn van een vervelende smaak in de mond (dysgeusie), slikklachten (dysfagie), droge mond (xerostomie) slikpijn tijdens het eten (odynofagie)
Anale en genitale mucositis komen ook voor.
Wat zijn small molecules
Welke twee begrippen zijn belangrijjk bij targeted therapies?
angiogenese
Wat kan voorkomen op het gebied van spier-gewichtsklachten?
Wat kan voorkomen op het gebeid van elektolyt-en hormoonsttoornissen?
Deze stoornissen kunnen zich uiten in onder andere hypomagnesiëmie, hypofosfatemie, hy- perkaliëmie, hyperthyreoïdie, hyperglykemie en hyperlipidemie. Deze elektrolyten en hormo- nen dienen tijdens de behandeling gecontroleerd te worden en waar nodig dient dosisaanpas- sing te worden toegepast of behandeling met medicatie ingezet.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden