ETILOGIE - Factoren voor het onstaan van kanker
22 belangrijke vragen over ETILOGIE - Factoren voor het onstaan van kanker
Noem 4 directe oorzaken voor het ontstaan van kanker en 1 indirecte.
indirect: roken. direct: Fout in het DNA, ontregeling van de afweer, straling of een kanker verwekkende stof
Geef enkele endogenen en enkele exogenen determinanten.
endogeen: geslacht, ras, kleur haar, ogen, huid en familie anamnese. exogeen: beroep, omgeving, leefstijl, infecties, zonlicht, voeding.
Volgorde van ontstaan van kanker mutatie later pre-kanker ook wel dysplasie in situ genoemd wat komt hierna?
gelokaliseerde kanker, regionaal en eindstadium is gegeneraliseerd systemisch
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
secudaire prevantie is screenen, benoem in welke fase dat plaats kan vinden als de p-fase de eerste kankercel is
tussen de q-fase en de r-fase, tumor traceerbaar en eerste symptomen
Wat is het verschil tussen diagnostiek en screening
Bij screening wordt er een onderzoek gedaan naar een maligniteit terwijl er geen typische malige symptomen zijn, zoals pijn is niet typisch voor borstkanker en knobbels in de borst wel.
Kanker treedt vaak op in cel vernieuwende systemen, omdat in die systemen veel celdeling plaats vind. Welr onderdelen spreken we dan over?
Huid, slijmvliezen, bloed en in de testis met de spermatocyten en zaadproductie
Wat zijn kenmerken voor non-proliferatieve cellen?
Ze zijn post-mitotisch, dat wil zeggen dat de cellen niet meer delen. Deze cellen hebben een proliferatie fase tijdens de embryonale ontwikkeling, daarnaast hebben ze geen regeneratie. Een voorbeeld is een zenuw
kermerken van voorwaardelijke proliferatie zijn?
De cellen hebben de functie tot proliferatie maar staat standaard uit totdat het nodig is zoals bijvoorbeeld om een wond te herstellen of als een deel van de lever weggehaald is.
verschil tussen normale cellen en tumoren van voorwaardelijke proliferatie: fibroblasten.
normale cellen zijn: substaat afhankelijk, hebben een afgeplatte vorm en bewegen zich over het opp waardoor interactie mogelijk is, serumafhankelijk, stabiel karyogram, contact-remming, beperkte levensduur en geen groei in ontvangend dier. tumorcellen: ronder, cyt:kern is kleiner, multilayar-groei, immortalisatie en tumoren na transplantatie.
Noem de 4 systemen waarin een mutatie ontstaat met als gevolg kanker.
Groeibevorderende genen (proto-oncogenen) er is vaak een mutatie in het ras waardoor het ras-GTP blijft waardoor er continue groei is (ras-GDP dan stopt de groei), groei-remmende genen (tumor suppressor genen) daarin zijn 2 mutaties nodig voordat het niet meer werkt, Genen betrokken bij genetische instabiliteit dat zijn de cellen die betrokken zijn bij cel controle, reparatie en replicatie en ten 4e genen die betrokken zijn bij de angiogenese en metastase zodat de tumor voedingstoffen krijgt en daardoor verder kan groeien.
Wat is het gevolg van hydrolyse van de N-glycosyl waardoor de guanine in het uiteinde van het DNA eraf gaat?
Er ontstaat een abasische plaats waardoor er niet meer bekent is wat er ingebouwd dient te worden. Dat probleem zet zich natuurlijk voort met de replicatie.
Wat houdt in dat een base gedeanieerd wordt?
deaminatie houdt in dat een cytosine opeens een uracil word bijvoorbeeld, het gevolg bij replicatie is dus een mutatie.
Wat is het gevolg van zuurstof radicale en geef een voorbeeld van het ontstaan van zuurstofradicale.
Ze worden geproduceerd bij metabole processen waar energie bij nodig is. Er treedt baseparing op tussen adenosine en 8-oxoguanine.
Noem 1 chemische adduct die de helix verstoort en 4 die dat niet doen.
Benzo[a]pyreen (sigaretten) doen het wel, methylerende stoffen, oxidatieve DNA schade, deaminatie en spontane hydrolyse doet dat niet.
Een verbinding binnen 1 streng tussen 2 base heet een intrastreng crosslink, noem 3 dingen die dat kan veroorzaken.
UV-licht, cyclobutyl pyrimide dimeer en door chemotherapeuticum zoals cis-platine
Cis-platine en carbo-platine kunnen ook een interstrengs crosslink veroorzaken wat gebeurd er dan?
Dan wordt er een link gemaakt tussen de adenine of guanine van de ene streng naar de andere streng zijn adenine of guanine, dit is een sterke verbinding die replicatie vrijwel onmogelijk maakt
Welke DNA schade wordt hersteld door BER base excisie reparatie?2
Welke DNA schade wordt hersteld door HR homologe recombinatie?2
Wat repareert niet homologe eind verbinding en mismatch reparatie?
dubbelstrengsbreuken en base mismatches
Wanneer kan de complementaire streng gebruikt worden en wanneer moet de zusterchromatide gebruikt worden?
Als 1 van de beide strengen onbeschadigd is kan men de complementaire streng gebruiken anders moet de zusterchomatide gebruikt worden.
Op de leading streng in het DNA replicatie wordt continu van de 5 naar 3' kant gewerkt, hoe gaat dat in zijn gang aan de lagging strand?
Eigenlijk zou er dan van 3'naar 5' moeten worden gewerkt maar dat is niet mogelijk daarom wordt er met okizaki fragmegten gewerkt. Er wordt dus telkens kleine stukjes inbouw van de 5'naar 3' die later aan elkaar vast gemaakt word.
Wanneer komt mismatch reparatie op gang en hoe?
Als DNA polymerase al weg is komt het opgang en eet dan als een soort pacman de foute nucleotide weg die opgevuld worden met DNA polymerase
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden