Startpagina / Samenvattingen / Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat / publiek-rechtsgevolg-rechtsoordeel

Bestuurshandelingen - Besluiten

Q: Organen van privaatrechtelijke rechtspersonen die geldelijke uitkeringen doen of in geld waardeerbare voorzieningen verstrekken zijn in de regel geen bestuursorgaan en nemen dus geen besluiten. Hierop geldt een uitzondering, welke?

Wanneer er sprake is van openbaar gezag . Dit vereist in beginsel een wettelijke toekenning van een publiekrechtelijke bevoegdheid aan een orgaan. Hierop bestaat ook weer één uitzondering, gebaseerd op twee cumulatieve voorwaarden: De inhoudelijke criteria van verstrekking wordt (grotendeels) bepaald door (een of meer) a-organen; De daadwerkelijke verstrekking wordt voor minimaal twee derde gefinancierd door een a-orgaan. Is aan deze twee voorwaarden voldaan dan is er, ook indien er geen sprake is van openbaar gezag, sprake van een besluit. De verstrekkende private rechtspersoon is aan te merken als een b-orgaan.

11 belangrijke vragen over Bestuurshandelingen - Besluiten

Waaraan is de bevoegdheid van de bestuursrechter gekoppeld om kennis te nemen van beroepszaken?

Aan het besluitbegrip. Zie art. 8:1 Awb

Is dit besluitbegrip en de daarop gebaseerde bevoegdheid van de bestuursrechter absoluut?

Nee. Uit het oogpunt van rechtsbescherming kan de bestuursrechter bepalen dat een beslissing van een bestuursorgaan, niet zijnde een besluit in de zin van art. 1:3 Awb toch door de rechter als zodanig wordt gezien. Dit noemt men ook wel het strategisch besluitbegrip.

Zie bijv. ECLI:NL:RVS:2015:14 (meldingen APV) waarin het accepteren van een melding in het kader van rechtsbescherming werd aangemerkt als een besluit in de zin van 1:3 Awb.

Wanneer is iets een publiekrechtelijke rechtshandeling?

Als het is gebaseerd op een wettelijk voorschrift van publiekrechtelijke aard, dan wel strekt tot de uitvoering van een (wettelijke) publieke taak.

Wanneer vaststaat dat er geen sprake is van een publiekrechtelijke grondslag voor een beslissing, wat is het dan wel?

Een (rechts)handeling naar burgerlijk recht. Hierbij kan wel overlap optreden. Zo kan het verlenen van een vergunning van een gemeente voor het uitbaten van een groentekraam een besluit zijn terwijl het weigeren van het innemen van de standplaats op grond in eigendom van de gemeente een rechtshandeling naar burgerlijk recht is.

Organen van privaatrechtelijke rechtspersonen die geldelijke uitkeringen doen of in geld waardeerbare voorzieningen verstrekken zijn in de regel geen bestuursorgaan en nemen dus geen besluiten. Hierop geldt een uitzondering, welke?

Wanneer er sprake is van openbaar gezag. Dit vereist in beginsel een wettelijke toekenning van een publiekrechtelijke bevoegdheid aan een orgaan. Hierop bestaat ook weer één uitzondering, gebaseerd op twee cumulatieve voorwaarden:

De inhoudelijke criteria van verstrekking wordt (grotendeels) bepaald door (een of meer) a-organen;
De daadwerkelijke verstrekking wordt voor minimaal twee derde gefinancierd door een a-orgaan.

Is aan deze twee voorwaarden voldaan dan is er, ook indien er geen sprake is van openbaar gezag, sprake van een besluit. De verstrekkende private rechtspersoon is aan te merken als een b-orgaan.

Wat zijn zgn. zelfstandige besluiten?

Besluiten die geen rechtsgrond hebben in een wet maar in het kader van rechtsbescherming door de bestuursrechter toch zo werden aangemerkt. In het huidige bestuursrecht speelt het nauwelijks nog een rol van betekenis omdat alle zelfstandige besluiten inmiddels zijn voorzien van wettelijke grondslagen in de wet.

Is een onbevoegd besluit nietig of vernietigbaar?

Ingevolge de jurisprudentie is een onbevoegd genomen besluit vernietigbaar. Hoewel nietigheid voor de hand ligt, een onbevoegd orgaan kan immers niet rechtmatig tot een besluit komen (het beoogde rechtsgevolg is daardoor ook niet ingetreden) komt het de rechtsbescherming ten goede om tegen een onbevoegd besluit toch beroep bij de bestuursrechter in te kunnen stellen. Dit brengt met zich mee dat de bestuursrechter het onbevoegd genomen besluit vervolgens kan vernietigen.

Wat is een bestuurlijk rechtsoordeel en is dat aan te merken als een besluit?

Een bestuurlijk rechtsoordeel is het door het bestuursorgaan opschrijven van zijn visie op de gevolgen van rechtsregels voor een bepaalde situatie.

Zo'n bestuurlijk rechtsoordeel is in beginsel geen besluit maar kan als appellabel besluit worden aangemerkt in het kader van rechtszekerheid (indien de gevolgen onevenredig bezwarend zijn), terwijl het oordeel zelf niet direct gericht is op enig nieuw rechtsgevolg.

Wat houdt het publieke taakcriterium in?

Van een publiekrechtelijke rechtshandeling kan ook worden gesproken als de overheid een beslissing neemt krachtens haar algemene publieke bestuurstaak wanneer daarbij tevens een privaatrechtelijke bevoegdheid in het spel is. Te denken valt aan besluiten van bestuursorganen waarbij toestemming wordt verleend of geweigerd die een burger nodig heeft van de overheid als eigenaar, en die tevens kunnen worden aangemerkt als besluiten ter uitoefening van een publieke beheerstaak.

Wat is een declaratoir of rechtsvaststellend besluit?

Een besluit, in de regel een beschikking, dat vaststelt wat rechtens al is, zonder dat daardoor nieuwe rechten of plichten worden gecreëerd. Het rechtsgevolg treedt in nadat het besluit is genomen.

Wat zijn de kenmerken van een bestuurlijk rechtsoordeel?

Beslissingen die een bestuurlijk rechtsoordeel inhouden zijn in de regel geen besluiten in de zin van de Awb.
De algemene jurisprudentielijn is dat het volgen van de reguliere weg - het indienen van een rechtsgeldige aanvraag of het afwachten van een besluit omtrent handhaving - niet onevenredig bezwarend is.
Slechts wanneer zich een uitzonderlijke situatie voordoet waardoor dit wel het geval is, kan het oordeel van het bestuursorgaan worden aangemerkt als een op rechtsgevolg gerichte beslissing. Het oordeel wordt dan gelijkgesteld met een besluit.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat | 9789013142563 | RJN Schlössels, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Bestuurshandelingen - Besluiten

11 belangrijke vragen over Bestuurshandelingen - Besluiten

Waaraan is de bevoegdheid van de bestuursrechter gekoppeld om kennis te nemen van beroepszaken?

Is dit besluitbegrip en de daarop gebaseerde bevoegdheid van de bestuursrechter absoluut?

Wanneer is iets een publiekrechtelijke rechtshandeling?

Wanneer vaststaat dat er geen sprake is van een publiekrechtelijke grondslag voor een beslissing, wat is het dan wel?

Organen van privaatrechtelijke rechtspersonen die geldelijke uitkeringen doen of in geld waardeerbare voorzieningen verstrekken zijn in de regel geen bestuursorgaan en nemen dus geen besluiten. Hierop geldt een uitzondering, welke?

Wat zijn zgn. zelfstandige besluiten?

Is een onbevoegd besluit nietig of vernietigbaar?

Wat is een bestuurlijk rechtsoordeel en is dat aan te merken als een besluit?

Wat houdt het publieke taakcriterium in?

Wat is een declaratoir of rechtsvaststellend besluit?

Wat zijn de kenmerken van een bestuurlijk rechtsoordeel?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Toezicht op de naleving

Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale …

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Schets van het Nederlandse arbeidsrecht

Beginselen van het Nederlandse staatsrecht

DYA : stap voor stap naar professionele ente…

Pia Pia Método di Papiamentu

Basisboek journalistiek

Sociale hygiëne.

Cognitive development and learning in instru…

Recht als raadsel. Een inleiding in de recht…

Praktisch Straf(proces)recht

Executierecht