Introductie - Handboek: Lotte Jensen Culturele veerkracht

13 belangrijke vragen over Introductie - Handboek: Lotte Jensen Culturele veerkracht

Welke reden wordt aangewezen door de auteur voor het teruggrijpen op oude vormen, zoals het sprookje, voor het vertellen van coronaverhalen?

Door gebruik te maken van herkenbare vormen worden nieuwe ervaringen ingeschreven in bestaande (narratieve) tradities. (p.291)

Hoewel taal traditioneel centraal staat in de overdracht van verhalen, zijn er meer manieren om een verhaal te vertellen.
Noem drie andere media die in combinatie met taal gebruikt worden om verhalen te vertellen.

Rigney beschrijft hoe door de eeuwen heen taal is aangevuld met andere verteltechnieken en media. Zo noemt ze in de context van Don Quichote toneelstuk, illustraties en musical. Verder geeft ze aan dat 'de film heel belangrijk (is) geworden als "doorgeefluik" voor verhalen die aanvankelijk in tekstvorm verschenen.' (Rigney 161-62)

Wat zijn volgens Rigney de twee belangrijkste manieren voor de lezer om een personage te kunnen leren kennen?

De twee belangrijkste manieren om een personage uit te werken zijn door over het personage te vertellen (zgn. directe karakterisering) of dingen over het personage te laten zien (zgn. indirecte karakterisering).
In verhalen waarin de auteur de lezer dingen vertelt over het personage, krijgt de lezer vaak concrete informatie over eigenschappen en gedrag. Veel moderne schrijvers geven daarentegen de voorkeur om de lezer indirecter informatie te geven over personages, door te laten zien hoe een personage door anderen wordt gezien of door middel van interacties. (Rigney 165-67)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waarom wordt voor een verhaal 'het plot' (of mythos ) door zowel de narratologie als de oud-Griekse filosoof Aristoteles als belangrijker gezien dan de personages?

n de traditie van Aristoteles en in de narratologie is het plot wat een serie gebeurtenissen tot een verhaal maakt. Een serie losstaande gebeurtenissen is geen verhaal, omdat er geen causaal verband wordt gelegd. Door de aanwezigheid van een plot, dat de beginsituatie via een serie gebeurtenissen en een ontknoping tot een slot brengt, ontstaat een verhaal. (Rigney 168)

Hoe wordt het begrip 'motief' uitgelegd door Rigney?

Motieven zijn de belangrijkste bouwstenen van een verhaal. Een motief is het kleinste betekenisvolle onderdeel van een verhaal en kan betrekking hebben op de personages, handelingen, plaatsen, etc. Bekende motieven (in andere handboeken ook wel aangeduid als grondmotieven) zijn bijvoorbeeld jongen ontmoet meisje', 'jongen gaat op avontuur'. (Rigney 169)

Wat zijn de zes mogelijke rollen binnen het zgn. actantenmodel van Algirdas Greimas?

Het subject, het object dat het subject najaagt, de tegenstander(s) en helper(s) die het subject hierbij tegenwerken of helpen, de macht die het object beheert en de begunstigde die het object uiteindelijk ontvangt (kan het subject zijn, maar hoeft niet). (Rigney 172)Ter aanvulling: bekijk de beschrijving van 'actant' in het Algemeen letterkundig lexicon. Hoe wordt het actantenmodel uitgelegd met betrekking tot Multatuli's Max Havelaar?
(NB in de beschrijving bij week 9 wordt eveneens verwezen naar Max Havelaar.)

Welke twee tekortkomingen van een structuralistische analyse zoals die van Greimas (maar ook van andere structuralistische narratologen) noemt Rigney?

Een model als dat van Greimas 'is weliswaar op vele teksten toepasbaar, maar juist daardoor zegt het uiteindelijk niet zoveel over de manier waarop het basisschema aangekleed wordt in de verhaalwereld van een afzonderlijke tekst. Het gaat ook voorbij aan de manier waarop verhalen de lezers sturen in hun kijk op de plot' (Rigney 174).



Welke vertelsituaties kunnen we onderscheiden volgens Stanzel?

Ik-vertelsituatie / personale vertelsituatie (afgezwakt auctoriaal) / auctoriele vertelsituatie (alwetend)

Belangrijk om te realiseren dat het hier gaat om verschillende modellen: Stanzel:



Ieder model legt net een ander accent:
Vb hoe betrouwbaar is de verteller? (krijgen we een volledig of beperkt beeld van de verhaalgebeurtenissen?)
Vb hoe betrokken is de verteller? (vertelt die de eigen geschiedenis of de geschiedenis van iemand anders?)
Voorbeeld: Willem Jan Ooten, Specht en zoon (2004), verhaal verteld door een schilderij NB Voor tentamen belangrijk dat je weet wie welke termen gebruikt! (Genette, Stanzel etc..)

 
Ik-verteller
personale verteller
auctoriële vertelsituatie

Een heterodiëgetische verteller is

een verteller die niet deelneemt aan de handeling

Hoe de begrippen
  implied reader en
implied author te begrijpen?

Voorstelling van de lezer (beoogd publiek) door de auteur
voorstelling van de auteur (de maker) door de lezer
NB binnen de grenzen van de tekst (de auteur weet niet echt wie zijn lezers zijn of wat zij denken, de lezer weet nooit werkelijk wat de auteur denkt)

Frame/script = kennisstructuur over de werkelijkheid

Script gaat over ontwikkeling (hoe verloopt iets?)
Frame gaat over situatie (hoe is iets?)
VB ‘pathografie’ → basispatroon hoe mensen vertellen over hun ziek-zijn of ervaringen in de zorg, ‘reis van de held’
Kracht van verhalen (versus argumenten) = gelegen in ‘betrokkenheid’, ‘voorstelbaarheid’, ruimte voor ‘emotie’ en ‘individu’.
Storybridging = combineert verschillende soorten verhalen (bijv. instelling en individu)

  • Script gaat over ontwikkeling (hoe verloopt iets?)
  • Frame gaat over situatie (hoe is iets?)
    VB ‘pathografie’ → basispatroon hoe mensen vertellen over hun ziek-zijn of ervaringen in de zorg, ‘reis van de held’

  Ironie: Volgens Literair mechaniek (tekst 6.2):‘A

‘Alle vormen van ironie berusten op het principe van contrast. Contrasten kunnen zich op verschillende tekstniveaus voordoen en de verschillende vormen van ironie hangen daarmee samen’ (p.298)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo