Ontwikkeling en Psychopathologie - P&T: Principes en Praktijken van Ontwikkelingspsychopathologie

12 belangrijke vragen over Ontwikkeling en Psychopathologie - P&T: Principes en Praktijken van Ontwikkelingspsychopathologie

Vanuit een theoretisch perspectief gebruikt de psychopathologie nooit een vaststaand standpunt of theoretisch model, maar eerder een integratie van alle modellen en theorieën. Wat stellen Mash en Dozois (1996) en welke drie soorten aanpassingsmechanismen zijn er?

Mash en Dozois (1996): stellen dat psychopathologie kan worden opgevat als een verstoring van de ontwikkeling, of een vorm van adaptief falen dat "kan leiden tot afwijking van leeftijdsgebonden norm overdrijving of vermindering van normale ontwikkelingsexpressies, interferentie in de normale ontwikkeling, het niet beheersen van leeftijdsgebonden ontwlkkelingsgraden, en/of het niet ontwikkelen van een specifieke functie of reguleringsmechanisme".

Er zijn drie soorten verkeerde aanpassingsmechanismen:
- Vertraging: wanneer het kind zich langzamer ontwikkelt dan leeftijdgenoten;
- Fixatie: waarbij het kind zich niet verder ontwikkelt en gedrag blijft vertonen dat niet meer past bij leeftijd
- Afwijking: waarbij het kind zich anders ontwikkelt dan leeftijdgenoten.

Een andere manier om een onderscheid te maken tussen normale en abnormale ontwikkeling werd gedefinieerd door Sroufe en Rutter (1984). Wat stellen zij? Patronen van aanpassing in de loop van de tijd hebben twee kenmerken, welke zijn dit?

Sroufe en Rutter (1984): Zij stellen dat aanpassing een doorlopende activiteit is met transformaties in denk-, gevoels- en gedragspatronen in verschillende stadia van ontwikkeling. Aandoeningen worden veroorzaakt door opeenvolging van afwijkingen in de loop van de tijd. Kleine problemen in de ontwikkeling leiden uiteindelijk tot grote afwijkingen, of andere problemen.


Patronen van aanpassing en slechte aanpassing in de loop van de tijd:
- Veranderingen interacties/transacties overvloeien in de omgeving
- Veranderingen zijn niet altijd positief.

Wat illustreert het concept van de ontwikkelingstrajecten binnen de ontwikkelingspsychologie? De maladaptatie van kinderen kan gevolgen hebben op korte en lange termijn, waarbij ontwikkelingstrajecten kunnen worden gekarakteriseerd als breed of smal. Licht de verschillen toe

Het concept van de ontwikkelingstrajecten illustreert: het principe dat (on)aanpassing, punten of plaatsen zijn op een levenslange kaart.
- Brede trajecten omvatten grootschaligere doelgerichte patronen van gevoelens, gedachten en gedrag over meerdere domeinen.
- Smalle trajecten omvatten meer specifieke doelen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn factoren die invloed hebben op de ontwikkelingstrajecten van kinderen?

-Initiëren van trajecten: waarbij het selecteren van een omgeving door middel van het kiezen van activiteiten het kind in een bepaalde richting duwt.
- Bemiddelingstrajecten: waarbij de ouders het kind helpen om te gaan met moeilijkheden en negatieve ontwikkelingstrajecten te vermijden.
- Ondersteunen van trajecten: door het geven van aandacht en aanmoediging.


Er zijn overeenkomsten en verschillen in individuele trajecten naar een ongeordend resultaat. Wat houdt multifinaliteit en equifinaliteit in?

- Multifinaliteit: dezelfde beginpunten leiden tot verschillende resultaten
- Equifinaliteit: verschillende beginpunten leiden tot dezelfde resultaten
--> Bij beide gaat het om het soort individuele, familiale en sociale variabelen die de ontwikkelingstrajecten van kinderen beïnvloeden, zowel in de richting van als weg van een stoornis. Er vinden altijd veranderingen plaats die worden beinvloed door eerdere aanpassingen.


Of we nu adaptieve of maladaptieve paden beschrijven, stabiele of veranderende ontwikkelingspatronen, het is belangrijk om te begrijpen dat het ontwikkelingsverloop rechtmatig is. Wettig, of samenhangend, ontwikkeling is anders dan stabiliteit: we moeten zoeken naar verbanden die ontwikkelingszin hebben. De vaardigheden van een kind binnen een bepaald domein komen in de psychopathologie tot uiting als competentie. Wat houdt dit in? Alle kinderen hebben competentie en incompetentie domeinen. Hoe wordt het ook wel genoemd en waarom?

Competentie: de effectiviteit van het functioneren binnen specifieke omgevingen.
- Competentiedomeinen worden ook wel comfortdomeinen genoemd, omdat dit gebieden zijn waar het kind bekwaam is, waardoor er een relatieve rust heerst. Om kinderen te helpen hun aanpassingsvermogen te vergroten, kan het soms helpen om zich eerst te richten op een domein waarin ze al sterk zijn en van daaruit de competenties in andere domeinen verder uit te bouwen.

Wat is een risico? Risicofactoren zijn hierbij factoren in het individu, het gezin en de sociale kenmerken die samenhangen met de kwetsbaarheid voor een aandoening. Er zijn hierbij twee risico's: niet-gespecificeerd en gespecificeerd. Licht toe

Risico: een verhoogde kwetsbaarheid voor een aandoening.
- Niet-gespecificeerde risico's: verhoogde kwetsbaarheid voor een of meerdere soorten aandoeningen (e.g ervaren van mishandeling voorspelt een negatieve ontwikkeling op korte/lange termijn)
- Gespecificeerde risico's: verhoogde kwetsbaarheid voor één specifieke aandoening (e.g. Aanwezigheid van inactief enzym voorspelt ontwikkeling van verstandelijke beperking)

Het meest voorkomende onderscheid tussen soorten risicofactoren betreft individuele, familiale en sociale voorbeelden. Welke dingen zijn van belang bij het risico (x3)

- Of het risico van voorbijgaande aard is (kortstondig of tijdelijk) of van blijvende aard (meer permanent).
- Totale aantal risicofactoren een grotere rol dan het specifieke type risicofactoren: hoe meer risicofactoren er zijn waaraan kinderen worden blootgesteld, des te negatiever is de uitkomst van de ontwikkeling.
- De timing van risicofactoren is cruciaal: stressfactoren kunnen een verschillende impact hebben afhankelijk van de leeftijd waarop ze zich voordoen en of ze alleen of samen met anderen voorkomen; dat wil zeggen dat er een bepaald risicopatroon kan bestaan. Sommige combinaties van risicofactoren kunnen problematischer zijn dan andere.

Naast risicofactoren zijn er ook positieve effecten van beschermende factoren door... (x4)

- Het verminderen van de invloed van risicofactoren;
- Het verminderen van de negatieve kettingreacties die volgen op blootstelling aan risico;
- Dienen om een gevoel van eigenwaarde en zelfbeheersing vast te stellen of te behouden
- Verhogen van kansen om te verbeteren of te ontwikkelen

Wat is de tegenhanger van risico? En wat houdt het in?  Factoren die, gezien de aanwezigheid van risico, negatieve uitkomsten minder waarschijnlijk maken, zijn beschermende factoren. Deze kunnen liggen binnen het individu, het gezin en de sociale kenmerken die gepaard gaan met een juiste aanpassing, en vormen samen de beschermende drie-eenheid. Waar bestaat het uit? Volgens Rutter dienen beschermende factoren vier doelen, licht deze ook toe

- Veerkracht: een speciaal geval van aanpassing, dat wil zeggen aanpassing in geval van tegenspoed. Het is het proces van, het vermogen tot of het resultaat van succesvolle aanpassing ondanks uitdagende of bedreigende omstandigheden.

Beschermende driehoek bestaat uit:

- Kindkenmerken (zoals intelligentie)
- Gezinskenmerken (zoals een veilige relatie)
- Omgevingskenmerken (zoals een goede school).

Volgens Rutter (1987,1990) hebben beschermende factoren de volgende doelen:
- Verminderen de invloed van risicofactoren
- Verminderen de negatieve kettingreacties die volgen op de blootstelling aan risico's
- Dienen om het gevoel van eigenwaarde en zelfredzaamheid te behouden
- Vergroten de kansen op verbetering en groei.

Veerkracht is een speciaal geval van aanpassing, dat wil zeggen aanpassing in geval van tegenspoed. Het is het proces van, het vermogen tot of het resultaat van succesvolle aanpassing ondanks uitdagende of bedreigende omstandigheden. Er is onderzoek gedaan door Veer et al (2021) hiernaar. Wat kwam hieruit (x2)?

- Positieve beoordelingsstijl (PAS) was positief geassocieerd met veerkracht
- Effecten generaliseerd door grote demografische categorieën

Wat zijn risicofactoren voor geestelijke gezondheidsproblemen (x5)?

- In kansarme gezinnen en achtergestelde gebieden
- In gezinnen waar sprake is van misbruik/verwaarlozing
- Die onvoldoende zorg krijgen
- Met een laag geboortegewicht
- Van wie de ouders psychische problemen of verslaving hebben.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo