Der Freischutz (1821) Carl Maria von Weber - Nationaal gevoel en restauratie

18 belangrijke vragen over Der Freischutz (1821) Carl Maria von Weber - Nationaal gevoel en restauratie

Er was in 1821 nog geen sprake van een Duitse natie. Na het congres van Wenen in 1815, waarin het post-Napoleoistische Europa vorm kreeg, bleef het Duitse taalgebied versplinterd in 35 soevereine vorstendommen en 4 vrije steden, die slechts verenigd waren in een losse Duitse Bond onder de politieke leiding van Oostenrijk. Alleen de taal was gemeenschappelijk.
juist/onjuist?

juist

Hoe was de situatie in Duitsland in de jaren twintig van de negentiende eeuw?

Er was nog geen sprake van een Duitse natie, vergelijkbaar met bijvoorbeeld de Franse.
Het Duitse taalgebied bleef ook na het Congres van Wenen in 1815, versplinterd in vijfendertig soevereine vorstendommen en vier vrije steden die slechts verenigd waren in een losse Duitse Bond onder de politieke leiding van Oostenrijk.

Bij de ontwikkelde burgerij, die in de regel buiten iedere politieke verantwoording werden gehouden, was in de 2e helft 18e eeuw onder invloed van de geschiedfilosoof Herder e.a. een bewustzijn van een gemeenschappelijke Duitse nationale cultuur ontstaan. Herder stelde dat de mensheid was opgedeeld in volkeren met een eigen taal en cultuur waarin een goddelijke ordening tot uitdrukking kwam, die de volkeren verplichtte hun nationale karakter te ontplooien.
Juist/onjuist?

juist
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Toen de ontevredenheid van de burgerij en studenten meer radicaliseerde en er zelfs politieke moorden plaatsvonden, haalde de Oostenrijkse kanselier prins von Metternich de Duitse Bond ertoe over de Karlsbader Beschlusse (1819) aan te nemen. De vrijheid van meningsuiting werd drastisch ingeperkt, er werden officiele onderzoekscommissies ingesteld om revolutionaire activiteiten tegen te gaan.
Juist/onjuist?

juist

Hoe kreeg dit nationalisme een politieke dimensie?

Door de Franse Revolutie waarin de burgerij zich emancipeerde van inwoners van de provincies van de Franse koning tot een vrij volk, een natie die tijdelijk het lichtend voorbeeld werd van de politiek rechteloze burgerij in Duitsland.

Door de censuur werd de burgerij gedwongen zich terug te trekken in het prive0leven met zijn bescheiden vreugden en ideeen. Er ontstond een levenstijk van kleinburgerlijkheid (biedermeier). De tijd werd vooral gekenmerkt voor een verhevigd zoeken naar een culturele en historische identiteit. Geest en wezen van de Duitser werden gezocht in de volkstraditie: sprookjes, sagen, literatuur en kunst uit de Duitse middeleeuwen werden verzameld en bestudeerd. Nationale thema's werden gebruikt in de populaire massaliteratuur die ontstond.
Juist/onjuist?

juist

Nadat de ontevredenheid onder de burgerij toenam, haalde de Oostenrijkse kanselier prins von Metternich de Duitse Bond ertoe over de zogenaamde Karlsbader Beschlüsse (1819) aan te nemen. De vrijheid van meningsuiting werd drastische ingeperkt, vooral in de grootste staten Pruisen en Oostenrijk werd zeker tot 1830 iedere oppositie in de kiem gesmoord. Hoe reageerde de burgerij hierop?

Deze werd onder deze enorme druk gedwongen zich terug te trekken in het privé-leven met zijn bescheiden vreugden en ideeën. Er ontstond een levensstijl van kleinburgerlijkheid die aangeduid wordt met de term biedermeier.

Een motief kwam bijzonder vaak voor in de literatuur die als nationaal werd ervaren: de strijd tussen hemel en hel om de ziel van de mens. Dit paste ook precies bij het begin van de 19e eeuw waarin de standenbeperkingen wegvielen en het afzonderlijke individu steeds minder wist waarnaar zicht te richten.
Juist/onjuist?

juist

Waar gold deze depolitisering ook voor?

Het pas zo krachtig ontwaakte nationale gevoel van de Duitsers. De tijd werd vooral gekenmerkt door een verhevigd zoeken naar een culturele en historische identiteit.

Het ontwaakte nationale gevoel in Duitsland had ook een invloed op het muziekleven. de volksliedtraditie werd als een belangrijk nationaal cultureel erfgoed onder de aandacht gebracht en inspireerde veel componisten. Zoals in de literatuur de literaire sprookjes ontstonden werd in de muziek de eenvoudige volkstraditie omgevormd tot een artistiek genre.
Juist/onjuist?

juist

Waaraan ontleende Kind zijn operalibretto?

Aan de, in 1810 berschenen besteller van Apel en Laun; Gespensterbuch, dat ook de volkssage van de Freischütz bevatte.

Waar had het ontwaakte nationale gevoel in Duitsland ook invloed op?

Op het muziekleven. Arnim en Brentano hadden al een belangrijke bijdrage geleverd met hun bundel oude Duitse volksliederen, Des Knaben Wunderhorn, waarmee ze de volksliedtraditie als een belangrijk nationaal cultureel erfgoed onder de aandacht brachten en veel componisten inspireerden.

De  Duitstalige traditie (Mozart - Die Entfurung aus dem Serail/ Die Zauberflote) had geen succes aan de hoven, omdat de adel haar minderwaardig achtte aan de Italiaanse traditie. Vooral aan het begin van de 19e eeuw zijn er pogingen ondernomen om naast het gangbare Singspiel een Duitse opera te vestigen, zoals Beethoven - Fidelio (1805), Spohr - Faust (1816) en Hoffmann -Undine (1816).
Juist/onjuist?

juist

Waar was in operakringen de hoop op gevestigd?

Op een zuivere Duitse operatraditie die een tegenwicht moest vormen tegen de 'internationale Italiaanse stijl', geprotegeerd door de vorsten als een adequate belichaming van hun absolutistische aanspraken.

De geestdrift van het nationalistische gezinde publiek  na de premiere van Der Freischutz schiep de mythe dat Weber in een geniale streek niet alleen zijn werk, maar een geheel nieuw soort opera had geschapen. Maar bij Weber is juist een geleidelijke en systematische ontwikkeling van een zelfstandige opera-esthetiek waar te nemen, waarbij hij bruikbare elementen aan de comtemporaine operatraditie ontleende en het nationale aspect nooit op de voorgrond stelde.
Juist/onjuist?

juist

Hoe was de situatie voor bestaande Duitse opera ensembles?

In de regel waren ze slecht opgeleid. Ze voerden voor een deel Duitse werken op, die vaak ook nog eens vertalingen waren van Franse of Italiaanse opera's. Het niveau van deze uitvoeringen was gezien de gebrekkige opleiding van de ensembleleden merendeels laag.

Wat was het enige muziekdramatische genre in de Duitse taal?

Het Singspiel. In navolging van de Engels ballad opera werden, geïnspireerd door Rousseau, alledaagse thema's gebruikt waarin rustieke onschuld en quasi-naïveteit overheersten. Het Singspiel was een kluchtig of sentimenteel gesproken theater met muzieknummers en werd meestal opgevoerd door theaters in de voorsteden en reizende toneelgezelschappen die een groot publiek trokken.

Welke pogingen zijn er sinds het begin van de negentiende eeuw ondernomen om naast het gangbare Singspiel een Duitse opera te vestigen?

De  opera Fidelio (1805) geschreven door Ludwig van Beethoven en twee romantische opera's uit 1816: Faust van Louis Spohr en Undine van E.T.A. Hoffman naar de gelijknamige sprookjesachtige vertelling van Fouqué.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo