Don Carlos (1867/1884) Giuseppe Verdi - De Italiaanse opera

18 belangrijke vragen over Don Carlos (1867/1884) Giuseppe Verdi - De Italiaanse opera

Waarvoor had de achttiende-eeuwse opera seria met zijn schier eindeloze afwisselingen van aria's en recitatieven geleidelijk plaats gemaakt?

Voor een in opbouw veel gedifferentieerder operatype, dat bovendien lang niet aan zulke strenge wetten onderworpen als het Franse muziekdrama.

Welke type was in de jaren twintig van de negentiende eeuw in volle ontwikkeling?

Het romantisch melodrama, waarbij aangetekend dient te worden dat het Italiaanse woord 'melodramma' (evenals de oudere termen 'dramma in musica' of 'dramma per musica') louter dient als synoniem voor 'opera' of 'muziekdrama'.

Tot waar leidde deze ontwikkeling, die librettisten en componisten (onder wie Bellini en Donizetti) een grotere mate van vrijheid toestond?

Tot grotere aandacht voor de dramatische tekst en voor structuur en verloop van het drama, wat automatisch resulteerde in een grotere mate van dramatische logica en geloofwaardigheid.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is een belangrijk vormkenmerk van de (serieuze) Italiaanse opera uit de eerste helft van de negentiende eeuw?

- een geleidelijk verdwijnen van het slechts door een basso continuo begeleide recitativo secco ten gunste van een aanvankelijk veelal door strijkers, later steeds meer door volledig orkest begeleid recitativo accompagnato; deze ontwikkeling, die reeds bij Bellini grote vormen aanneemt, zou in de tweede helft van de eeuw uitmonden in de volledig 'doorgecomponeerde' opera, waarin recitatieven, aria's, ensembles en dergelijk naadloos in elkaar overvloeien ( in komisch opera's zou het recitativo secco nog tot het midden van de eeuw, zij het in steeds mindere mate, in zwang blijven)

Welke andere vormkenmerken zijn heeft de (serieuze) Italiaanse opera?

- een (niet verplicht) vierdelig basisschema voor aria's, duetten en dergelijke: recitatief - aria of duet (gematigd tempo)- recitatief met aanleiding tot stemmingswisseling - tweedelige cabaletto of stretta (hoger tempo en mogelijkheid tot vertoon van enige vocale virtuositeit tijdens het tweede deel);
-een door alle solisten en koor gezongen ensemblefinale (concertato) ter afsluiting van de eerste of tweede akte (i.c. de eerste helft van de opera, vóór de belangrijkste pauze);
- het geleidelijk terugdringen van het op de combinatie van melodische lijnen en vocale virtuositeit als expressiemiddel gebaseerde belcanto ten gunste van een meer op de tekst gericht expressiviteit.

Waar kwam deze ontwikkeling in grote lijnen op neer?

Op de verdere neergang en het uiteindelijk verdwijnen van het achttiende-eeuwse bel canto (hoewel sporen van de daarmee gepaard gaande vocale virtuositeit nog te vinden zijn in opera's uit de tweede helft van de negentiende eeuw) in combinatie met een groeiende aandacht voor de tekst, het dramatisch gegeven en een meer op tekst en situatie dan op vocale virtuositeit gericht expressie.

Belangrijks voor Verdi was het respect voor en de vrijheid van het individu, zijn opera's hadden vaak een humanitaire of politieke boodschap. dit geldt zowel voor de revolutie-opera's uit het begin van zijn carriere (nabuco, 1842), maar ook voor latere werken.
juist/onjuist?

juist

Binnen het oeuvre van Verdi zijn zowel de geleidelijke overgang van nummeropera naar doorgecomponeerd muziekdramaals het doorbreken van de vierdelige opbouw van aria's, duetten en grotere ensembles te volgen.
juist/onjuist?

juist

Ook de aria, anderhalve eeuw het centrale en aan strenge conventies gebonden element van de opera seria, veranderde in de loop van de 19e eeuw van karakter. Hoe?

in de 18e eeuw was de aria overwegend een statisch element in het muziektheater, een moment van overpeinzing of gevoelsuiting, vaak ter afsluiting van een handelingsmoment. In de 19e eeuw, vooral bij Verdi, werd de aria steeds sterker bij het dramatisch gegeven betrokken en in de handeling opgenomen of het uitgangspunt van de handeling.

Parallel aan de ontwikkeling van de aria, liep bij Verdi de grote aandacht voor de tekst en het drama als geheel. dit kwam tot uiting bij de eerste uitvoering van een werk. daarbij besteedde hij naar verhouding veel tijd en energie aan het toneelgebeuren en de expressie. Zijn aandacht ging uit naar details in de enscenering, de expressiviteit en kleuring die zangers in hun muziek legden.
juist/onjuist?

juist

Door Verdi's aandacht voor het geheel, wilde hij geen kant en klare libretto's accepteren. Keuze voor een bepaald onderwerp kostte veel tijd. hij verwachtte bovendien van de schrijvers dat deze bereid waren met hem te overleggen over indeling en opbouw van het libretto, karaktertekening van de personages en hun situaties, maar ook over de kleinste tekstdetails.
juist/onjuist?

juist

Voor Verdi waren emoties en dramatische conflicten in een verhaal te belangrijkst, zeker als hij die kon verbinden met zijn eigen liberale denkbeelden. Zijn twee grote voorbeelden waren Shakespeare en Friedrich Schiller. waarom?

Shakespeare: dramaturg die dramatische situaties met individuele emoties van zijn personages wist te verbinden.
Schiller: herkenning van Verdi's belangstelling voor het individu in confrontatie met zijn omgeving, (religieus-humanitaire, maatschappelijke conventies, winstbejag, politieke structuren

Om Parijs en de Opera te kunnen veroveren, verklaarde Verdi zich bij herhaling bereidt om zijn partituren aan de Parijse smaak aan te passen.
Juist/onjuist?

Juist, maar Verdi gebruikt dit ook om verbeteringen in zijn werken aan te brengen.

Partituren werden meestal gedrukt op basis van de eerste voorstelling. Wijzigingen werden daarna zelden overgenomen vanwege de hoge kosten. Omdat Verdi in Parijs een andere uitgever had (Escudier) kon hij wijzigingen of verbeteringen aanbrengen die hij op grond van zijn ervaringen in Italie gewenst achtte.
juist/onjuist?

juist

Helaas ontstond later, ook in Frankrijk, een steeds sterkere neiging om uitsluiten gebruik te maken van de Italiaanse (Ricordi) uitgaven, zodat de laatste wenen van Verdi tav verschillende werken in de meeste gevallen nog niet geeerbiedigd worden. wat is hierop een uitzondering?

Macbeth uit 1865

Verdi wild Meyerbeer op diens eigen terrein, met eigen middelen verslaan. Dit kon alleen met een speciaal voor de Opera geschreven partituur, op basis van een Frans libretto. De eerste mogelijkheid was Les Vepres siciliennes (1855). Dit is een van Verdi's mindere werken, mede door de moeizame samenwerking met Scribe, die niet bereid was de componist in zijn muziekdramatische wensen tegemoet te komen.
juist/onjuist?

juist. De tweede poging was in 1863 voor een werk als muzikale trekpleister van de wereldtentoonstelling in 1867. Librettisten werden Joseph Mery en Camille du Locle.

Wat vertoonde Verdi ook in zijn omgang met de muziekdramatische materie?

Een kenmerkende combinatie van eerbied voor de conventies en een welbewust doorbreken daarvan, als het muziekdrama dat zijns inziens eiste.

Hoe kwam de grote aandacht van Verdi voor de tekst en het drama als geheel, tot uiting?

In de wijze waarop hij meestal de eerste uitvoering van een werk begeleidde. Daarbij besteedde hij naar verhouding opvallend veel tijd en energie aan het toneelgebeuren en de expressie en niet zelden betoonde hij zich tijdens de repetities een van de eerste regisseurs in de huidige betekenis van dat woord.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo