Startpagina / Samenvattingen / Organisatiekunde / organisatie-organisaties-omgeving

Organiseren, organisatie en management - Basisbegrippen en afbakening van het terrein

82 belangrijke vragen over Organiseren, organisatie en management - Basisbegrippen en afbakening van het terrein

Wat is juridische dienstverlening?

Juridische dienstverlening is kennisintensieve dienstverlening door hoogopgeleide professionals. Voor het verrichten van werkzaamheden is theoretische en praktische
kennis vereist

Wat zijn laagkennis intense diensten?

Er is weining kennis voor nodig. Het gaat vooral om een bepaalde vaardigheid.

Wat is het functionele organisatiebegrip?

Het tot stand brengen van een effectieve samenwerking. Organiseren.
Bv. Het was een gezellig feest, maar de organisatie ervan deugde niet

Wat zijn hoogkennis intensieve diensten?

Het gaat om de theoretische kennis die je bijv. Opdoet bij een opleiding.

Hoe komt coördinatie van werkzaamheden via de markt tot stand?

Gericht op ruil vanuit eigen belangen. Via transacties op de markt komt er een afstemming tussen vraag en aanbod.
Overheersende vorm van coördinatie in de industrie een eeuw geleden. (Chandler)

Hoe werkt de coördinatie van hiërarchie?

Gezagsverhouding tussen leiding-werknemer. Zichtbare hand van de managers: processen op elkaar afstemmen door vorming van taken en coördinatie hiervan onder leiding van management. Opkomst grote bedrijven maakte hiërarchie steeds belangrijker als manier van coördinatie.

Wat is verticale integratie?

Kleine ondernemers vormden samen grote bedrijven. Oorspronkelijke bedrijven werden divisies, waarboven een hoofdkantoor geplaatst werd. Multidivisionele structuur. Waar vroeger de markt als afstemming functioneerde, kwam nu het hoofdkantoor.

Wat is een keten en wat is ketenmanagement?

Organisaties die onderdeel zijn van een waardeketen werken met elkaar samen: de resultaten van de een zijn de input voor de ander.
Langs de keten werken bedrijven met elkaar samen, delen informatie en stemmen het werk op elkaar af = ketenmanagement

Waar worden horizontale relaties tussen organisaties steeds belangrijker?

Netwerksamenleving die vooral door de ontwikkeling van informatietechnologie mogelijk is geworden. Hiërarchieën (bolwerken) veranderen in netwerken door de netwerkstructuren van het internet.

Waar staat hiërarchie voor?

Gangbare institutionele organisatiebegrip: herkenbaar afgegrensd geheel waarin mensen onder gemeenschappelijke leiding werk verrichten.

Wat staat er centraal in de definitie van organiseren volgens Karl Weick?

Georganiseerde patronen uit het handelen van mensen. Hij vergelijkt het met het proces met de vormen van grammatica, geheel van regels dat aangeeft hoe mensen moeten handelen om een zinvol geheel te creëren. Ontwikkelt evolutionair.

Wat is het doel van een formele arbeidsorganisatie?

Iets voor een ander te produceren, die daar meestal voor betaalt

Welke soorten arbeidsverhoudingen zijn er?

tijdelijke arbeid
inhuren zzp'ers
vast arbeid

Waar is de activiteit van het management gelijk aan?

Organiseren, functionele organisatiebegrip. Bewust en rationeel proces.

Waar gaat het verdelen en toewijzen van taken aan mensen over?

Het ontwerp van de organisatie (organizational design) en organisatiestructuur (organizational structure)

Waar gaat het belonen van mensen om hun bijdrage over?

Contracten, beloningssystemen en arbeidsverhoudingen. Human Resource Management en organisatiegedrag (organizational behaviour).
Er is een relatie met andere thema's;

structuur
cultuur
leidinggevende stijl

Welke nadruk legt Child met zijn aspecten/componenten op organisatie als structuur?

Instrumentele organisatiebegrip, interne organisatie.

basisstructuur
procedures

Welke nadruk legt Child met zijn aspecten/componenten op organisatie als proces?

Organiseren, functionele organisatiebegrip.

Integratie/coördinatie
beheersing en sturing
beloning

Welke nadruk legt Child met zijn grensoverschrijdende aspecten/componenten op organisatie?

Verwevenheid van organiseren en organisatie met de buitenwereld. Omgeving en praktijk

Uitbesteden
Virtuele organisatie
Samenwerken
Organiseren over grenzen

Waar lag de nadruk 100 jaar geleden op in de organisatiekunde?

Praktische behoefte. Systematische regels voor het ontwerpen en besturen van organisaties.

Wie claimden tussen 1950-1980 over de organisatorische kennis te beschikken?

Academische onderzoekers. Empirische organisatiekunde.
Creatieve periode, hedendaagse standaardkennis van organisatiekunde.

Wie namen de leiding na 1980 in de ontwikkeling van inspirerende ideeën (managementconcepten) en praktische instrumenten?

Grote internationale adviesbureaus. Veel concepten in huidige praktijk zijn het resultaat van die ontwikkeling.
Reactieve en kritische rol, droeg minder direct bij aan de vormgeving van organisaties.

Wat ontstond er toen de ambachtelijke kennis niet meer voldoende was? 1900

Ingenieurs ontwierpen systemen om een rationele organisatie aan de werknemers op te leggen die niet meer van hun ambachtelijke kennis afhankelijk was.
Scientific Management-Frederick Winslow Taylor

Wat is Scientific Management? (Frederick Winslow Taylor)

niets aan het toeval overlaten
alles onder controle van het management
opsplitsen van taken
standaardisatie werkprocessen
scheiding planning-uitvoering
systemen individuele prestatiebeloning

Ontwikkelde in de fabrieken van Ford (1863-1947)

Wat werd er geformuleerd door Henry Fayol in de blauwdrukken van bestuurlijke organisatie van bedrijven?

Principes voor organisatiestructuren, met voorop;

Hiërarchie
Helderheid
Eenduidigheid

Zijn principes over staf- en lijnorganisatie, eenheid van leiding en eenheid van beleid spelen nu nog een rol in grote hiërarchische organisaties.

Wat speelde een rol in de ontwikkeling van organisatieprincipes en -instrumenten voor grote organisaties rond 1920?

Verticaal geïntegreerde bedrijven in de VS.
Door de samenvoeging van voorheen zelfstandige bedrijven ontstonden grote ondernemingen met hoofdkantoren en divisies.

Welke vorm van organiseren zag Max Weber als superieur ten opzichte van oude, op traditie en persoonlijk gezag gebaseerde vormen?

Bureaucratische manier van organiseren. Combinatie van nauwkeurige verdeling van taken en lange hiërarchieën.

Wanneer ontstond een gedeeld beeld van op basis van rationele principes ontworpen organisaties?

1900

Wat voor manier van organiseren is op basis van rationele principes?

Moderne manier van organiseren. Gebaseerd op traditie en en persoonlijke verhoudingen.
'Modern' geloof in maakbaarheid onder leiding van deskundigen.
Oorsprong organisatiekunde, 1900

Welk toenemend inzicht hebben gedragswetenschappers toegevoegd sinds WO II door hu empirisch onderzoek?

Menselijke factorVerschillen tussen organisaties;

mensen die er werken en wat zij van hun werk verwachten
het soort dat in de organisatie gedaan wordt (technologie)
omgeving waarin organisatie in opereert (verandering, complexiteit, vijandigheid e.d.)

Welke thema's kwamen in de organisatorische agenda door het afstemmen van de menselijke behoeften en de organisatie? (Maslow en Schein)

Motivatie
Leiderschap
Teamfunctioneren
Leren

Wat was het thema van de sociotechnische school volgens Mitzberg?

Organisaties als geheel afstemmen op de behoeften van de medewerkers

Wat kreeg in de jaren 60 en 70 steeds meer aandacht in het maatschappelijke klimaat? Pfeffer

Macht en conflict

Wat was het gedrag van managers in de jaren 60 en 70? (Sociaalpsychologische onderzoekers)

Informatieverwerking
Leren
Besluitvorming

Welke ontwikkelingen in de organisatiekunde vonden plaats tussen 1950-1980?

verschuiving van normatieve leer (hoe het moet) naar empirische organisatiekunde
kennis verschoof van praktijkmensen naar wetenschappers
verbreding van aandacht, van een technisch vak naar een interdisciplinair vakgebied
zeer uitlopende visies en benaderingen met uitlopende disciplinaire wortels
ontwikkelde ideeën vormen de basis van organisatiekunde

Vanaf wanneer kregen organisaties te maken met een hoog tempo van veranderingen, complexe omgevingen en externe concurrentie?

1980

Wat is de handelings- of actorbenadering?

Handelingen die niet het systeem benadrukken maar het belang van groepen of personen. Mate waarin een actor zijn visie aan de organisatie kan opleggen, is afhankelijk van de macht die deze actor heeft. De organisatie is een resultaat van de interactie van actoren met hun onderscheiden oriëntaties en machtsposities.

Wanneer nam de specialisatie van organisatiekunde toe en welke manier van denken heeft veel invloed hierin gehad?

1980, economisch denken. Bedrijfskundefaculteiten en business schools

Wanneer ontstond er aandacht voor het onvoorspelbare en werd de omgeving zelf onderzocht?

1980

Wat is het postmodernisme? Homan in NL

Zet zich af tegen het modernisme.
Nadruk op menselijk handelen en betekenis.

Welke reflectie op organisatie en management heeft vooral een oorsprong in de academische omgeving?

Filosofisch, bv. door de postmoderne denkers.

Wat is determinisme? Laloux

Zelfsturing, autonomie en menselijkheid gaan de dient uitmaken in de toekomst

Wie ontdekten verschillende paradigma's in de organisatiekunde met aanhangers die nauwelijks met elkaar konden praten?

Burrell en Morgan, 1979

Welke vaardigheid is belangrijk voor managers en adviseurs volgens Morgan? 1997

Imaginization, verschillende paradigma's gebruiken om te leren op meer dan 1 manier creatief naar organisaties en organisatieproblemen te kijken.

Wat is het ideaal van de moderne organisatieleer?

De machine

Welke aspecten ontbreken in de moderne organisatieleer/machine?

omgeving
spontane veranderingen
macht
belangen

Wat zijn de 8 organisatiebeelden volgens Morgan? (periode 1950-1980)

Machine: scientific management
Organisme: systeem dat zich kan aanpassen aan de eisen van de omgeving
Brein: zelfsturing, geen aanwijsbaar centrum
Cultuur: mini-samenleving met eigen normen en waarden, gewoonten, rituelen
Politieke systeem: systemen van macht en invloed rondom belangen
Psychologische gevangenis: irrationele patronen(Morgan) en vaak duistere motieven(Freud)
Stroom van verandering: geheel van processen die steeds hun eigen tegendeel oproepen
Instrument van overheersing: asymmetrische machtsverhoudingen in en rond organisaties (Max Weber)

Wat hebben de Caluwé en vermaak gemeen met de organisatiebeelden van Morgan?

Mensen in de praktijk bewust maken van hun denkgewoonten en voorkeuren en open te staan voor andere manieren van denken en kijken die nieuwe ingangen kunnen bieden.

Wat zijn de 5 denkkleuren van de Caluwé en Vermaak?

Blauw: beheersingsgerichte structuur- en planningsbenaderingen
Geel: macht
Rood: menselijke behoeften
Groen: leren en ontwikkelen
Wit: alle kleuren samen zonder voorkeur. het loslaten en ruimte geven aan zelforganisatie

Waar ligt de kracht van het managementteam?

Gevarieerde managementopvattingen en onderliggende beelden

Wat is het concurrerende-waardenmodel van Quinn?

Effectiviteit en efficiëntie van organisaties vanuit 4 beelden;

flexibiliteit - beheersing
intern - extern

Flexibel + intern = veel aandacht menselijke behoeften (HRM)
Intern + beheersing = interne processen onder controle houden (IPM)
Extern + flexibel = ondernemers, vernieuwers (OSM)
Beheersing + extern = beheersen van processen in relatie met de omgeving, logistiek bv. (RGM)

Wat is het verschil tussen het partijen- en het systeemmodel? Lammers, 1984

Partijenmodel: deelgroeperingen met eigen belangen, via straf en beloning motiveren (deelbelangen overbruggen, geel)
Systeemmodel: organisatie als geheel, gedeelde normen en waarden motiveren, organisatiebelang (cultuur)

Wat is het verschil tussen theory X en Y van McGregor?

Theorie X:

werknemers lui en ongemotiveerd
willen geen verantwoordelijkheid
moeten hard aangepakt en geprikkeld worden om te presteren
controleren

Theorie Y:

van nature gemotiveerd en willen zich ontplooien
verdienen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid en moeten hiervoor beloond worden
ontplooien en zich ontwikkelen
autonomie nodig om te presteren

Wat is het risico van het economische mensbeeld?

Gevoel van saamhorigheid wordt minder en de binding aan de normen en waarden van het collectief vermindert. De binding van werknemers aan de organisatie is een groot probleem

Wat is een rationeel systeem?

Systeem door mensen bedacht dat gedrag moet vertonen dat door de bedenker bedoeld is. (machines, gebouwen, computerprogramma's)

Wie hebben het rationele systeem bedacht?

Eerste organisatiekundigen, 1900, ingenieurs, vooral werktuigbouwers

Waarmee is het rationele systeem in het heden vooral sterk terug te zien?

Inrichten van bedrijfsprocessen met behulp van informatie- en communicatietechnologie
(Lean manufacturing, business process redesign en six sigma)

Wat zijn natuurlijke systemen?

Systemen die niet bewust door mensen gemaakt worden, maar zonder menselijk ontwerp ontstaan en bestaan
(biologische systemen tot ecosystemen, menselijke sociale en economische systemen, dynamiek van processen die niet te voorzien zijn)

Wat is het principe van homeostase/zelfstabilisering? Thompson

Zichzelf in een balans met de omgeving te handhaven, zoals organismen (Morgan)

Welke manier van denken past bij natuurlijke systemen?

Evolutionair denken, variatie en natuurlijke selectie. Toevallige variatie geeft richting aan de ontwikkeling van soorten. Wat in een bepaalde omgeving functioneel is, overleeft.
groei, ontwikkeling en aanpassing

Waar neigen economen en ingenieurs naar?

Rationeel beeld van organisaties, rationeel systeem (machine)

Waar neigen gedragswetenschappers naar?

Onbedoelde en het niet-geplande en neigen naar een visie op organisaties als natuurlijke systemen (organisme)

Wat wordt er gedaan bij een fordistische organisatie?

Alles werd gedaan om de omgeving buiten de deur te houden.

onafhankelijk van leveranciers door onderdelen zelf te fabriceren
markt op veilige afstand houden dmv kartelvorming, verticale integratie en schaalvergroting
gedrag van het personeel werd binnen de organisatie gebracht dmv moderne personeelszorg, bemoeienis met de vrijetijdsbesteding en huisvesting

Waar zijn scientific management en fordisme op gefocust?

Organisatie als gesloten machine

Waar werd het fordisme naast ford toegepast?

Philips Sportvereniging, eigen glasfabriek en huisvesting en vrijetijdsbesteding werknemers

Wat is een open systeem?

Handhaven van de identiteit van systemen (overleven) in wisselwerking met de omgeving.

effectief omgaan met onzekerheden, kansen en bedreigingen vanuit de omgeving

Wanneer is er sprake van technische rationaliteit en wat zorgt hiervoor? Thompson

Organisatie die hun operationele processen van de omgeving afschermen zodat de operaties ongestoord kunnen verlopen. (ook mogelijk in open systemen)
De organisatierationaliteit van het management zorgt hiervoor.

voorraden
voorspellingstechnieken bv. gebaseerd op seizoensfluctaties
begrenzen van aanbod(rantsoenering) zoals faculteiten met numerus fixus
verticale integratie, productieketen opnemen in bedrijf zelf

Wat voor organisaties ontstaan door het toenemende belang van ketens en netwerken?

Organisaties die tot in hun operationele processen met de omgeving verboden zijn. Echte open systemen

Wat is de rationele benadering van bedrijven?

Het ontwerpen van delen vanuit de functies die we daarmee vervuld willen zien.

Is het functionalisme naast het gesloten/rationele systeem ook van toepassing op het open/natuurlijke systeem?

Ja, delen van de organisatie dragen bij aan het overleven van het geheel. Of de delen wel of niet functioneel zijn, bepaalt de kans of deze delen blijven bestaan. Het ontwikkelen van delen wordt verklaard vanuit hun functie voor het geheel.

Hoe ziet De Leeuw het management van de organisatie?

Het ontwerp, de besturing en verandering van systemen. Systeemtheorie.
Management staat buiten het systeem en moet aan de juiste knoppen te draaien om de gewenste uitkomsten te bereiken.

Welke invloed kan het management uitoefenen zodra zij met natuurlijke systemen te maken hebben? Weick & Quinn

De voorwaarden waarbinnen de natuurlijke processen werken. Management kan de initiatieven voor verandering kanaliseren en helpen een gemeenschappelijke richting te vinden, continu veranderen.

Wat is emergente strategie? Mintzberg

Strategie die vanzelf tot stand komt en achteraf als strategie bestempeld wordt.
(snel veranderende omgeving)

Wat is het nadeel van systeemdenken?

De eigen aard van de delen wordt snel verwaarloosd. Individuele mensen, teams, afdelingen, beroepsgroepen en hiërarchische niveaus in organisaties dragen niet altijd probleemloos bij aan het geheel. Het gedrag van de delen kun je niet enkel uit hun functies voor het geheel begrijpen. Mensen hebben hun eigen ideeën hoe dingen moeten gaan.

Waarom zijn handelings- en actorbenaderingen van belang?

Om conflicten in en rond organisaties te begrijpen, waarbij betrokkenen niet alleen vanuit het geheel, maar juist vanuit hun eigen belang handelen. In de huid van de betrokkenen kruipen om door hun ogen naar de organisatie te kijken.

Wat is het verschil tussen de systeembenadering en de handelings-/actorbenadering?

Systeembenadering kijkt door de ogen van de organisatie naar mensen.
Handelings-/actorbenadering kijkt door de ogen van betrokkenen naar de organisatie.

Wat is een geformaliseerde organisatie?

Gedetailleerd geheel van regels en afspraken

formeel
heldere taken
schriftelijk vastgelegde beloningen, toeslagen, rusttijden en dergelijke

Wat is sociaal contructivisme?

Verschillende benaderingen voor een object, gebaseerd op een wetenschappelijke manier

Wat wijzen postmodernistische auteurs op het gebied van organisaties geheel af? (symbolisch interactionisme) Stacey + Homan

Systeemdenken, gaat ten koste van menselijke vrijheid. Stacey en Homan deconstrueren systeemdenken dan ook

Wat zijn de, onderling samenhangende, vooronderstellingen waar de organisatiekunde om draait?

mens (denkbeelden)
organisatie (organisatiebeelden
kennis en werkelijkheid

Welke gedachte die in de jaren 70 bestond is moeilijk vol te houden na alles wat we nu weten?

Dat er maar 1 paradigma zou bestaan per persoon. Wetenschappers Burrell en Morgen geven aan dat er verschillen in denken zijn, maar dat er geen gesloten zijn die het ene geloof uitsluit van het andere

Waar gaat het om bij organiseren en management?

Bij organiseren en management gaat het erom dat mensen werkzaamheden verdelen en op elkaar afstemmen om samen iets te bereiken.
Management gaat dan om het bewust richting geven hieraan.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Organisatiekunde | 9789492231505 | Martine Coun, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Organiseren, organisatie en management - Basisbegrippen en afbakening van het terrein

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding