Startpagina / Samenvattingen / Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen / staten-nederland-onderdanen

De Bourgondisch-Habsburgse staat - De wording van de eenheidsstaat

15 belangrijke vragen over De Bourgondisch-Habsburgse staat - De wording van de eenheidsstaat

Hoe waren de staten (Bourgondisch Habsburgse staat) samengesteld?

De onderdanen waren verenigd in standen of staten, samengesteld uit de hogere clerus, de geboorteadel en/of de derde stand (steden). De samenstelling van de staten verschilde per landsheerlijkheid.

Hoe kwam centralisatie tot stand?

Centralisatie door het instellen van justitieraden, rekenkamers. de Staten-Generaal. Bovendien was er sprake van provincialisatie. De grenzen van provincies werden gelijkgemaakt aan die van de bisdommen. (De problemen die dat met zich mee bracht gaf het protestantisme mogelijkheden) De Nederlanden werden onderdeel van Karels wereldrijk.

Wat was kenmerkend voor de staten?

Ze vertoonden een twee- of driedeling, waardoor één deel kon domineren of gedomineerd worden. Soms was de gezamenlijke oppositie van de onderdanen tegen de landsheer in perioden van politiek onrust onverbrekelijk. Soms rivaliseerden in de staten twee of drie groepen.

Wat is de Blijde Inkomst van Brabant en wat houdt het in?

Een Blijde Inkomst is een plechtigheid waarbij een nieuwe landsheer werd ingehuldigd (inhuldigingsceremonie van 1356).

De hertog bevestigde onder ede:
1. dat Brabant 1 en ondeelbaar is;

2. dat vreemdelingen geen functies mogen vervullen in het bestuur;

3. dat het besluit om een oorlog aan te gaan in overleg met de onderdanen moet gebeuren;

4. dat Brabant als eerste zou profiteren van de zelf opgebrachte belastinggelden.

Ondanks dat Nederland een lappendeken was van grotere en kleinere landsheerlijken, met uiteenlopende tradities en politieke/economische verschillen, valt een gemeenschappelijk kenmerk op. Welke is dat?

De eeuwenlange machtsstrijd tussen de landsheer en de onderdanen.

Welk gemeenschappelijk kenmerk hadden de verschillende landsheerlijkheden in wat nu Nederland is?

Hoewel er uiteenlopende tradities waren en grote politieke en economische verschillen hadden alle landsheerlijkheden een eeuwenlange strijd tussen landheer en onderdanen gemeen.

Met welke middelen vergrootten de Bourgondische hertogen hun macht?

Huwelijkspolitiek.

Gerichte steun aan twistende partijen in het ene gebied.
Aankoop van het andere.

Oorlog als het niet anders kon.

In vredestijd arbitrage of diplomatie om de volgende stappen voor te bereiden.

Hoe heeft de Bourgondisch-Habsburgse dynastie de machtsverhoudingen in Nederland veranderd?

Filips de Stoute kwam aan de macht in Vlaanderen en Artesië toen in 1348 zijn schoonvader overleed. Sindsdien veranderden de Bourgondische hertogen hun macht door huwelijkspolitiek, gerichte steun aan twistende partijen, aankoop van gebieden en oorlog als het niet anders kon. Onder Filips de Goede breidde de Bourgondische machtssferen zich verder uit. Keizer Karel V heeft de eenmaking voltooid.

Was de eenwording van Nederland alleen een kwestie van grenzen?

Nee, naast de eenmaking van het gebied werd er ook druk gereorganiseerd. Uiteindelijk leverde dit dertien justitieraden en vier rekenkamers op. De justitieraden waren rechtbanken die bevoegdheid hadden in het hele gebied. De rekenkamers waakten over de hertogelijke financiën.

Waarom werd het Parlement van Mechelen opgericht en welke taak had deze?

Halverwege de vijftiende eeuw was het voor de vorst al niet meer mogelijk om overal aanwezig te zijn. Daarom werd het Parlement van Mechelen opgericht om de appèls naar de hertog en zijn Grote Raad vanuit de provinciale rechtbanken (beroepshoven) te verwerken.

Wat was de stand van centralisatie tegen het einde van de vijftiende eeuw?

Samenvoeging van het gezag over de vroegere landsheerlijkheden in de handen van de hertog en zijn centrale administratie en bundeling van voorheen afzonderlijke diensten. Er stonden permanent troepen ter beschikking voor de verdediging van de grenzen. Er was uniforme wetgeving die voor alle gebieden gold. In de zestiende eeuw werd de rol van de vorst als wetgever nog groter. De wetgevende bevoegdheid ging gelden als het belangrijkste kenmerk van soeverein optreden.

Welke rol namen de provincies in?

De provincies werden door een stadhouder of goeverneur bestuurd, deze werd geacht de meest loyale vertegenwoordiger te zijn van de vorst. De justitieraden waren in de eerste plaats rechtbanken, maar in bestuursaangelegenheden en op wetgevend terrein werd hun advies belangrijker dan dat van de provinciale staten.

Wie veroorzaakten de Bourgondische hertog in de vijftiende eeuw de grootste problemen en hoe liep het af?

De steden veroorzaakten de grootste problemen en uiteindelijk moesten ze aan invloed inboeken. Vooral met de gilden en de inspraak van het gewone volk op het stadsbestuur werd korte metten gemaakt.

Welke problemen veroorzaakte de kerk?

De vorst trachtte steeds de pauselijke maatregelen aan vorstelijke controle te onderwerpen, de bisdommen kwamen niet overeen met de staatsgrenzen, de provinciale grenzen werden wel aangepast aan de bisdommen, maar dat ging niet van de ene op de andere dag. Door deze onduidelijkheden kon het protestantisme meer voet aan de grond krijgen. Karel V kon zich door de crisis in de kerk wel beter opwerpen als verdediger van het katholieke geloof. De verstrengeling van wereldlijke en kerkelijke macht verhinderde de zuivering van het kerkelijk bestuur.

Wat was een positief gevolg van de groeiende interne samenhang tijdens de Bourgondisch-Habsburgse staat?

Nederland was onderdeel van een wereldrijk, het lot van Nederland raakte verweven met dat van Spanje en het uitwisselen van ambassadeurs met vreemde landen werd belangrijker.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen | 9789035816510 | W Steffelaar, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

De Bourgondisch-Habsburgse staat - De wording van de eenheidsstaat

15 belangrijke vragen over De Bourgondisch-Habsburgse staat - De wording van de eenheidsstaat

Hoe waren de staten (Bourgondisch Habsburgse staat) samengesteld?

Hoe kwam centralisatie tot stand?

Wat was kenmerkend voor de staten?

Wat is de Blijde Inkomst van Brabant en wat houdt het in?

Ondanks dat Nederland een lappendeken was van grotere en kleinere landsheerlijken, met uiteenlopende tradities en politieke/economische verschillen, valt een gemeenschappelijk kenmerk op. Welke is dat?

Welk gemeenschappelijk kenmerk hadden de verschillende landsheerlijkheden in wat nu Nederland is?

Met welke middelen vergrootten de Bourgondische hertogen hun macht?

Hoe heeft de Bourgondisch-Habsburgse dynastie de machtsverhoudingen in Nederland veranderd?

Was de eenwording van Nederland alleen een kwestie van grenzen?

Waarom werd het Parlement van Mechelen opgericht en welke taak had deze?

Wat was de stand van centralisatie tegen het einde van de vijftiende eeuw?

Welke rol namen de provincies in?

Wie veroorzaakten de Bourgondische hertog in de vijftiende eeuw de grootste problemen en hoe liep het af?

Welke problemen veroorzaakte de kerk?

Wat was een positief gevolg van de groeiende interne samenhang tijdens de Bourgondisch-Habsburgse staat?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Geschiedenis als wetenschap - Geschiedwetenschap

Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen

Manieren van kijken inleiding kunstgeschiede…

Inleiding in de filosofie

Veelvormige dynamiek : Europa in het ancien …

Het ancien régime : Europa in de vroegmodern…

Klinische psychologie : diagnostiek en thera…

Pia Pia Método di Papiamentu

Woorden & daden : een inleiding in de ethiek

Samenvatting Bestuur en Beleid

Psychologie

Samenvatting Introductie Bestuurs en Organis…

Basisboek criminologie