Inleiding + historiek - historiek en organisatie van de GGZ
21 belangrijke vragen over Inleiding + historiek - historiek en organisatie van de GGZ
Wat is de prevalentie van psychische problemen in Vlaanderen?
- 1/3 van de belgen tussen 15 - 75 jaar rapporten significante psychische problemen
- de psychisch welbevinden verslechterd tegenover vroegere metingen
- meest voorkomende psychische problemen?
- slaapproblemen 30%
- depressieve klachten 15%
- angstklachten 10%
- eetproblemen 8%
- 16% van de belgen neemt ook psychofarmaca voor deze psychische klachten
Wat kunnen we in Vlaanderen concluderen vanuit de gezondheidsenquetes van sciensano?
- Het psychisch welbevinden verslechterd en levensenergie daalt
- 33% heeft psychische problemen
- in 2018 gebruikte 8% van de bevolking antidepressiva
- het gebruik van slaap en kalmeer middelen is de afgelopen 10 jaar gedaald van 14% naar 12%
- gebruik van is een beetje gedaand psychofarmaca (antidepressiva en barbituraten)=> maar nog alarmerend hoog
- meer psychische klachten bij vrouwen
- leeftijdsperiode van de minst ggz problemen: 65 - 74 jaar
- vooral de actieve bevolking kampt met psychisch onwelbevinden en lager levensenergie 25 - 64 jaar
- bij lager opgeleiden ook lager P. Welbevinden en levensenergie => indicatoren voor goede P. Welbevinden en welbevinden hangen samen aan hoge opleidingsniveau
Wat zijn de resultaten van de COVID 19 Gezondheidsenquete DEC 2020
- veel meer psychische problemen door corona: van 12% naar 32%
- angst en depressieklachten is gestegen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Welke doelgroepen moeten prioritair aandacht krijgen? Door corona
- meer last van depressieve en angstklachten
- geen geslachtsverschillen
Wat is de prevalentie van psychische stoornissen in Vlaanderen?
- 27 % ooit ernstig psychisch probleem gehad
- depressie 13,6 %
- alcohol gerelateerde stoornis 7,7%
- fobie - angststoornis 6,8%
- 11% recente psychische problemen
- depressie 4,6
- fobie 3,1
- alcohol gerelateerde 1,7
Schets de Psychische problemen bij kinderen jongeren
- 1/3 van 15 -24 jaar heeft psychische klachten 2013
- 5 -6 % nood aan GGZ
- kinderen gebruiken steeds meer anti depressiva, meer psychische problemen, grote druk vanuit de context
- de meest voorkomende stoornissen bij 2 - 15 jaar
- relatie stoornissen
- emotionele stoornissen
- gedragstoornissen
- aandachtstekort en hyperactiviteitstoonissen
- prosocial gedragsstoornissen
Wat wordt er bedoel met onderbehandeling
- 17% bij psychose, 45% bij depressie en 60% bij angststoornissen zoekt geen hulp
- waarom?
- veel taboe, angst, stigmatisering, niet weten waar naar toe moeten, minimalisatie, weinig inzicht in de problemen van anderen, financiële barrière, wachtlijsten
ca 100000 personen in VL komen jaarlijks in contact met GGZ => 2%
Van rode neuzen tot warmste week => maatschappelijke problemen zijn geen goede doelen
Wat is de kritiek op de centra geestelijke gezondheidszorg? William Schofield
- Young attractive verbal intelligent & successful => mensen met een beter socio economisch profiel en verbalen
- HOUND clients ( homely, old, unattractive non verbal en dumb) => complexere situaties => worden hier niet opgevangen en krijgen hierdoor slechtere hulpverlening
- omdat makkelijker verplicht opgenomen worden in de psychiatrie
Wat w. Er bedoeld met de reconversie van de psychiatrische bedden?
- 1990; eerste verplichte reconversie
- vanuit het idee van de-institutionalisatie ontstaan => vrijkomende middelen moesten nr PVT of IBW gaan
- 1998 - 2000: vrijwillige reconversie
- 2010: vrijwillige reconversie
Wat is het verschil tussen PZT en IBW?
- er is minder woonbegeleiding in PZT
Wat zijn de therapeutische projecten(TP)/ experimenten in de GGZ?
- multidisciplinair overleg MDO
- doel: overleg rond bep. Patiënt organiseren en coördineren om zo tot samenwerking en zorgcontinuïteit te komen tussen betrokken organisaties - leefmilieu v. Patiënt
- geen zorg maar sectoroverschrijdend overleg
- doel: betere samenwerking en afstemming tussen de verschillende hulpverleners om heropnames te vermijden
- bevoegdheid van de gemeenschappen en
- opgenomen door de samenwerkingsverbanden eerste lijn SEL
Wat zijn outreach initiatieven?
- Team hulpverleners stapt zelf toe naar de patiënt
- idee= mensen met psychiatrische stoornis horen in samenleving thuis
- vanuit idee vermaatschappelijking van de zorg
- gebaseerd op community based Health care = community based mental Health care MD zorg van ziekenhuizen worden ingezet als een vorm van geïntegreerde zorg in de SL
- is drempelverlagend & hierdoor gemakkelijker om familieleden + mantelverzorgers te ondersteunen
- grote doelgroep: kinderen volwassenen en jongeren
- voorzorg: bedoeld om probleem te voorkomen => probleem en ontwikkelingsgericht tewerk om ondersteuning te bieden aan jongeren
- nazorg: na opname en heeft doel om heropname te voorkomen en maatschappelijke re-integratie te voorkomen
Wat zijn Patiënt en familie verenigen binnen de zorgvernieuwende projecten van de GGZ?
- veel beroep gedaan op de draagkracht van patiënt en zijn ondersteunende netwerken
- daarom: belangengroepen en zelfhulpgroepen een cruciale rol
- ondersteunen het herstelproces
- komen op voor belangen van patiënt en familie
- cruciaal contact te leggen en ervaringen te delen met lotgenoten
Wat zijn recentere evoluties binnen de GGZ?
- Wet op patentrechten 2002
- recht op inzage dossier
- ombudsfunctie
- buddy werking: opgeven als psychisch vrijwilliger om eens te gaan babbelen
- focus op uitbouw zorgnetwerken en zorgcircuits
- therapeutische projecten en transversaal overleg hebben geleid tot de nieuwe reconversie in de GGZ
- (beperkte) terugbetaling klinisch psycholoog en orthopedagoog
- niet iedereen kan dit betalen
- huisarts geef voorschrift voor 8 behandelingen => die terugbetaalt worden
- dit creëert spanning
Wat is een zorgcircuit? En wat is een zorgnetwerk?
- Een zorgcircuit omvat het volledige ggz-aanbod afgestemd op de specifieke behoeften van een leeftijdsdoelgroep. Het voorziet in alle mogelijke zorgmodules voor personen met psychische problemen behorend tot een specifieke leeftijdsdoelgroep : kinderen en jongeren, (jong)volwassenen of ouderen
- zorgnetwerk: het geheel van zorgaanbieders die één of meerdere zorgcircuits kunnen aanbieden aan één of meerdere groepen van patiënten in een afgebakend geografisch gebied => organisatie van samenwerking tussen actoren zowel binnen als buiten de GGZ
Op wat is het nieuw GGZ model gebaseerd?
- voor elke patiënt de zorg aanbieden die aan zijn behoeften beantwoord en bij voorkeur in zijn eigen omgeving, maar hem ook alle mogelijke integratie kansen in de maatschappij aanbieden
- uitbouw van een laagdrempelige eerstelijnshulp zal er zo voor zorgen dat de geestelijke gezondheidszorg toegankelijker wordt.
- uitbouw tot nieuwe GGZ via zorgnetwerken en zorgcircuits
- techniek voor reorganisatie=> Art 107 en de vijf sturende principes van de artikel 107 projecten die hieraan zijn verbonden
Welke 5 grote principes werd geïntroduceerd met artikel 107 projecten?
- versterken van 1ste lijnszorg via Liaison vanuit GGZ
- er moet een goede samenwerking zijn tussen de eerstelijns : huisarts of thuiszorg en 2de lijn en 3de lijn
- psychiater gaan advies geven aan andere artsen
- versterken van de rol van patiënt a ls beheerder van zijn eigen geestelijke gezondheid en van de rol van familieleden
- bevorderen van integratie van patiënten in werk en maatschappij => socio prof inclusie
- huisvesting: samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappijen
- mobiele teams: individuele opvolging van de patiënt in zijn leefomgeving door een gespecialiseerde zorgteam
Wat zijn artikel 107 projecten ?
- Moeten alle actoren binnen een bepaald werkingsgebied samenbrengen
- deze organisatie moeten strategieën uitwerken die een oplossing bieden vier de GG noden die bij de bevolking in een bep. Regio leven
Wat zijn uitdagingen van de 19 artikel 7 projecten?
- er is een spanning tussen PZ want van hun komen de vrijgemaakte middelen en ambulante en vernieuwde initiatieven
- Weinig gedeelde NW identiteit
- suboptimale communicatie als netwerk
- nog te weinig integrale van 5 functies
- inzet financiële middelen als zeer gevoelige kwestie
- zorgt voor onevenwichtige machtsverhoudingen
Naar een betere gezondheidszorg in VL=> wat zijn de knelpunten?
- Nood aan een beleid met een herstelgerichte visie en dat doelt op vermaatschappelijking van de zorg
- onderfinanciering van eerste lijn en gespecialiseerde zorg
- er is onvoldoende gelijkwaardigheid tussen de patiënt en expert => gebrek aan inspraak van de patiënt
- te veel isolatie en dwang
- overmedicalisering
- meer de patiëntrechten respecteren
- onvoldoende zorgcontinuïteit
- amper betrokkenheid van de familie
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden