Startpagina / Samenvattingen / Over de grenzen van disciplines / sociaal-systemen-emergentie

Complexiteit en emergentie

16 belangrijke vragen over Complexiteit en emergentie

Wat houdt het Integrated Causal Model (ICM) van Tooby & Cosmides in?

Dit model zegt dat de drijvende kracht (agency) in culturele processen eerder een kwestie van cognitieve mechanismen (information processing) is dan van levende mensen (reductionistisch).

Wat houdt 'consilience' van Wilson in?

Consilience is de koppeling van kennis over disciplines heen, zodanig dat er een gezamenlijke verklaringsbasis ontstaat (reductionistisch). Wilson legt zich neer bij de klassieke scheidslijn tussen NW en GW.

Wat is het alternatieve model van Henriques?

Dit model is niet-reductionistisch en bestaat uit vier componenten:
1. Materie (NW)
2. Leven (Levenswetenschappen)
3. Geest (Psychologie)
4. Cultuur (Maatschappijwetenschappen)
Deze complexiteitdimensies komen op (emergeren) doordat zich nieuwe vormen van informatieverwerking ontwikkelen. Henriques geeft ze een ontologische status.

Wat is de kritiek van Henriques op Wilson?

1. Wilson's model is reductionistisch.
2. SW zal zich invoegen in de NW volgens Wilson.
3. Wilson ontkent dat waarden een rol spelen.
4. Henriques vraagt zich af of er wel behoefte is aan unificatie?

Wat is het verschil tussen emergentie en reductie?

Bij emergentie is het zo dat wanneer je maar genoeg elementaire bouwstenen bij elkaar voegt, er spontaan nieuwe verschijnselen kunnen ontstaan.
Bij reductie is het zo dat ingewikkelde verschijnselen worden teruggevoerd tot hun elementaire bouwstenen (basis NW).

Wat is de positie van Sawyer in het micro-macro debat?

Het is moeilijk om met zekerheid vast te stellen hoe de macroverschijnselen voortkomen uit de vele betrokken individuen, dit door de extreme complexiteit van de vele sociale systemen.
Anderzijds zitten niet alle systemen zo moeilijk in elkaar dat ze onherleidbaar zijn tot de lagere niveaus.

Hoe kan er worden gezorgd voor positieve emergentie?

1. Superveniëntie (boven op opstapelen of direct opvolgen)
2. Meervoudige realiseerbaarheid (de mentale staat kan door uiteenlopende fysieke toestanden bewerkstelligd worden)
3. Wild disjunction (processen op het lagere niveau hebben geen wetmatig verband met elkaar)
--> bijvoorbeeld: Mentale toestanden kunnen op meerdere manieren tot stand komen (meervoudige realiseerbaarheid). Pijn kan bijvoorbeeld ontstaan door een hele verzameling uiteenlopende verschillende neuro-biologische processen en iedere soort pijn kan onstaan op een verschillende superveniëntiebasis.

Welke eigenschappen heeft een open systeem?

Er is sprake van een interactie van vele componenten in netwerken met veel onderlinge systemen
De algemene functie van een systeem kan niet worden gelokaliseerd in één - specifieke subset van componenten
Er vindt interactie plaats tussen de componenten d.m.v. genuanceerde taal.
Niet alle complexen hebben deze bovenstaande kenmerken.

Wat zijn de drie perioden in de geschiedenis van theorieën over sociale systemen?

1. Eerste generatie systeemtheorie (cybernetica (Parsons, Wiener): studie van controle en communicatie in dier en machine; feedback en homeostase, als voorbeeld: CV-ketel)
2. General System Theory (tweede generatie systeemtheorie): complexe systemen op alle niveaus van analyse konden vanuit eenzelfde verzameling theorieën en methodologieën worden begrepen (Bertalanffy); lette op: dynamiek en verandering, non-lineariteit van dynamische systemen en open systemen.
3. Emergentietheorie
--> Multi-agents systems (derde generatie systeemtheorie): gemodelleerd met individuele actoren. Hiermee kunnen drie aspecten van sociale emergentie worden onderzocht: van micro naar macro; causale macht en wisselwerking sociale emergentie en sociale veroorzaking (van boven naar beneden).

Op welke drie manieren worden hoge patronen als emergent aangeduid?

Onvoorspelbaar
Niet te reduceren
Nieuw

Uit de probabilistische logica is te herleiden hoe uit zoveel veelheid een eenheid kan ontstaan.

Als een wetmatigheid een eenvoudig systeem reguleert, dan is het gedrag van de mens gemakkelijk te begrijpen.
Bij moeilijke systemen is het een stuk lastiger. Systemen volgen algemene wetten, maar het effect van een kleine verandering is zo groot, dat het erg moeilijk te voorspellen is

Wat houden sociale systemen in?

1. Open systemen
2. Grenzen zijn moeilijk vast te stellen
3. Componenten (=individuen) beschikken over representaties van de emergente macropatronen (zelfrepresentaties).

Wat is de emergentiecirkel van Sawyer en welke niveaus heeft deze?

Sawyer wil de sociologie tot basiswetenschap maken voor de analyse van sociale processen, waarbij verschillende niveaus via emergenten met elkaar worden verbonden.
Niveau E: Sociale structuur (geschreven teksten, materiële systemen en infrastructuur)
Niveau D: Stabiele emergenten (groepssubculturen, gedeelde sociale praktijken, gespreksroutines --> gedeelde, collectieve geschiedenis van een groep/maatschappij)
Niveau C: Vluchtige emergenten (interactionele kaders (binnen 1 ontmoeting) en participatiestructuur, rol- en statustoewijzingen)
Niveau B: Interactie (symbolische interactie, samenwerking)
Niveau A: Individu (bedoeling, handelen, geheugen, persoonlijkheid)

Wat zijn de 3 niveaus van analyse waar vanuit het perspectief van sociale emergentie op gefocust moet worden?

de individuen
hun interactionele dynamiek, de taal
de sociaal-emergente eigenschappen van een groep

Wat is Sawyers argument tegen reductionisme? En tegen holisme?

Tegen reductionisme: bij complexe verschijnselen te weinig kracht.
Tegen holisme: wel genoeg kracht bij complexe verschijnselen, maar in strijd met het materialistisch beginsel.

Hoe kan volgens Sawyer de introductie van het emergentieparadgima leiden tot andere indelingen in de sociale wetenschappen?

Ten eerste zal bij de psychologie een tweedeling komen.

De ene kant van de psychologie bestudeert het biologische kenmerk van de hersenen
De andere kant zal migreren naar de nieuwe sociologie van de sociale emergentie.

Ten tweede zullen de sociologie en de antropologie wellicht integreren.

Dit kan gebeuren als de sociologie zich ook gaat focussen op het verklaren van collectieve symbolische producten.

Ten derde kan de studie van de sociale emergentie die in de micro-economie wordt gedaan, later bij de sociologie worden gevoegd.

Wat is intellectueel isolationisme?

Jezelf opsluiten in je eigen paradigma

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Over de grenzen van disciplines | Ruud Abma

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Complexiteit en emergentie

16 belangrijke vragen over Complexiteit en emergentie

Wat houdt het Integrated Causal Model (ICM) van Tooby & Cosmides in?

Wat houdt 'consilience' van Wilson in?

Wat is het alternatieve model van Henriques?

Wat is de kritiek van Henriques op Wilson?

Wat is het verschil tussen emergentie en reductie?

Wat is de positie van Sawyer in het micro-macro debat?

Hoe kan er worden gezorgd voor positieve emergentie?

Welke eigenschappen heeft een open systeem?

Wat zijn de drie perioden in de geschiedenis van theorieën over sociale systemen?

Op welke drie manieren worden hoge patronen als emergent aangeduid?

Wat houden sociale systemen in?

Wat is de emergentiecirkel van Sawyer en welke niveaus heeft deze?

Wat zijn de 3 niveaus van analyse waar vanuit het perspectief van sociale emergentie op gefocust moet worden?

Wat is Sawyers argument tegen reductionisme? En tegen holisme?

Hoe kan volgens Sawyer de introductie van het emergentieparadgima leiden tot andere indelingen in de sociale wetenschappen?

Wat is intellectueel isolationisme?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Verdeelde wetenschap?

Over de grenzen van disciplines

Psychologie

Approaches to Psychology

Basiskennis aardrijkskunde

Basiskennis-Natuur-en-techniek

Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverle…

Openbaar bestuur beleid, organisatie en poli…

Reframing Organizations Artistry, Choice, an…

Introduction to sociological theory

Exploring humans an introduction to the phil…

Psychologie & sociologie : basiscursus

sheets