Startpagina / Samenvattingen / Over recht gesproken een inleiding tot het recht / rechter-recht-regels

Rechtsbronnen - De rechtspraak

4 belangrijke vragen over Rechtsbronnen - De rechtspraak

Hoe verschillen de wet en rechtspraak van elkaar?

a. de wet bepaalt van tevoren hoe het moet, de rechter beoordeeld achteraf hoe het had gemoeten
b. de wet geeft algemene regels (als a zich voordoet hoort b altijd te gebeuren), de rechter spreekt alleen over een concrete, individuele situatie (x was in strijd met het recht).

De rechter heeft formeel gezien geen gezag voor later gevallen. maar materieel is de door de rechter gegeven interpretatie om minstens drie redenen van ruimere betekenis:

de motivering die de rechter geeft voor de interpretatie geld precies zo voor de interpretatie van latere gevallen
de rechter roept door de gegeven interpretatie verwachtingen op bij betrokkenen.
gelijke gevallen horen gelijk behandeld te worden

Wanneer maakt de rechter recht?

in veel gevallen past de rechter simpelweg de bestaande regels toe op feiten. in een aantal andere gevallen zijn die bestaande regels afwezig, onduidelijk of niet (meer) aanvaardbaar en moet de rechter een regel maken, preciseren of veranderen -> dan maakt de rechter recht. de rechter bepaald altijd welk antwoord het beste aansluit bij het bestaande recht en is in dat opzicht wellicht een kenbron.

Produceert de rechter wel recht?

er kunnen twee situaties voldoen:

in veel gevallen past de rechter allen de bestaande regels toe -> niks aan de hand
bestaande regels zijn afwezig, onduidelijk of niet aanvaardbaar: de rechter moet dan eerst een regel maken, preciseerde etc. -> nu maakt hij wel recht.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Over recht gesproken een inleiding tot het recht | 9789069168050 | Arend Soeteman

Bekijk samenvatting